Ιστορικά γεγονότα που σχετίζονται με το Βυζάντιο και τον Ελληνισμό κατά τον 5ο αιώνα μ.Χ.
400
400
★★
Σφαγή των Γότθων στην Κωνσταντινούπολη Οι Γότθοι φοιδεράτοι, οι οποίοι έχουν επιβάλει την παρουσία τους στην Πόλη, δέχονται την επίθεση του οργισμένου όχλου με παρακίνηση της αυτοκράτειρας Ευδοξίας. 7.000 Γότθοι νεκροί. Ο πιστός στην Αυλή Γότθος Φραβίτας εμποδίζει τον στόλο του Γαϊνά να περάσει τον Ελλήσποντο. Ο Γαϊνάς καταφεύγει στους Ούννους του Δούναβη που τον σκοτώνουν και στέλνουν το κεφάλι του στον Αρκάδιο.
400
Ο Αυρηλιανός που είναι ίσως κρυπτοεθνικός και υπήρξε Ύπαρχος Ανατολής πριν την επικράτηση του Γαϊνά, γίνεται Ύπατος και παραμένει στη θέση αυτή μέχρι τον θάνατο της Ευδοξίας (404). Προχωρά η συγκρότηση εθνικού στρατού και ο ρόλος των Γότθων στο Ανατολικό κράτος εκμηδενίζεται.
400
Τα διάφορα Γερμανικά φύλα βόρεια από τον Δούναβη αρχίζουν και πιέζονται περισσότερα από τους Ούννους και αναζητούν διέξοδο προς τη Δύση, στα ρωμαϊκά εδάφη. Μεταξύ αυτών και οι Βάνδαλοι που αυτήν την εποχή βρίσκονται στην Παννονία.
400
Αυτή την εποχή περίπου η φιλόσοφος Υπατία είναι επικεφαλής της Νεοπλατωνικής σχολής στην Αλεξάνδρεια.
401
Ο Στιλίχων, magister militum της Δύσης, οργανώνει μεγάλη εκστρατεία εναντίον των Βανδάλων που έχουν προωθηθεί δυτικά, στην επαρχία της Rhaetia (Ελβετία).
401
Καταστρέφεται ο ναός της Αρτέμιδος στην Έφεσο, ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου. Πιθανολογείται ότι αυτό έγινε μετά από παρότρυνση του Ιωάννη Χρυσοστόμου.
401
To Πασχάλιο Χρονικό αναφέρει ότι αυτή τη χρονιά πάγωσε ολόκληρος ο Εύξεινος Πόντος. Το φαινόμενο είναι τόσο έντονο, ώστε μάζες πάγου επιπλέουν στη Θάλασσα του Μαρμαρά (Προποντίδα) μέχρι τον Μάρτιο.
402 αρχές
Οι Βησιγότθοι με αρχηγό τον βασιλιά τους Αλάριχο διασχίζουν τις Άλπεις και εισβάλλουν στη βόρεια Ιταλία. Για πολλούς μήνες επιδίδονται σε λεηλασίες, έως ότου τους αντιμετωπίζει και τους διώχνει ο Στιλίχων.
402 6-4-402
Μάχη παρά την Πολλεντίαν (Πιεμόντιον) μεταξύ Στιλίχωνος και Αλάριχου. Ασαφές το αποτέλεσμα, αλλά ο Αλάριχος απωθείται και αναγνωρίζεται ως ηγεμών Ιλλυρίας. Φαίνεται πως ο Στιλίχων χειρίζεται τους Βησιγότθους κατά τρόπο ώστε να έχει τη βοήθειά τους στα παιχνίδια εξουσίας στην αυλή της Δύσης.
402
Ο Ονώριος μεταφέρει την έδρα της Δυτικής Αυτοκρατορίας από το Μιλάνο στη Ραβέννα, επειδή αφενός η πόλη έχει καλύτερη φυσική προστασία (περιτριγυρίζεται από έλη) και αφετέρου πιστεύοντας ότι η πόλη είναι πολύ φτωχή για να προσελκύσει το ενδιαφέρον βαρβάρων εισβολέων.
403
Εξορίζεται ο πατριάρχης Ιωάννης ο Χρυσόστομος για την έντονη ρητορική του εναντίον της αυτοκράτειρας Ευδοξίας την οποία αποκαλεί Ιεζάβελ και Ηρωδιάδα. Σύντομα θα επανέλθει λόγω της αντίδρασης του ποιμνίου και εξαιτίας γεγονότων που εκλαμβάνονται ως σημάδια θεϊκής οργής (σεισμοί, θάνατοι κ.ά.).
403
Πεθαίνει ο ιατρός Ορειβάσιος, που είχε συγγράψει τις Collectiones (συλλογή των αρχαίων ιατρικών γνώσεων), από τις οποίες σώζονται 25 από τα 70 βιβλία. Ήταν επίσης αυτός που υποτίθεται είχε ακούσει τον χρησμό του μαντείου των Δελφών για το τέλος της αρχαίας θρησκείας («χαμαί πέσε δαίδαλος αυλά...»).
403
O Στιλίχων με ένα στρατό 30.000 νικά τους Γότθους στη Μάχη της Βερόνας. Ο Αλάριχος συνθηκολογεί και υποχωρεί στην Ιλλυρία. Ο Στιλίχων θα εκμεταλλευτεί πολιτικά το γεγονός και θα κάνει θρίαμβο στη Ρώμη με τη συμμετοχή του αυτοκράτορα Ονωρίου.
404 1-1-404
Ο Ονώριος και ο Στιλίχων κάνουν θρίαμβο στη Ρώμη για τις νίκες εναντίον Γότθων και Βανδάλων. Είναι ο τελευταίος θρίαμβος στην Αιώνια Πόλη. Επίσης αυτή είναι η ημερομηνία που γίνεται ο τελευταίος αγώνας μονομάχων.
404
Μετά από δίμηνες ταραχές στην Κωνσταντινούπολη και κατόπιν ενεργειών τού πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεόφιλου και της αυτοκράτειρας Ευδοξίας, εξορίζεται και πάλι ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, αυτή τη φορά στην Κουκουσό της Καππαδοκίας. Υποφέρει από τις κακουχίες και η υγεία του κλονίζεται.
405
Ο Ανθέμιος γίνεται Ύπατος και ουσιαστικά επί 10 χρόνια, μέχρι το 414 που θα τον διώξει η Πουλχερία, είναι αυτός που θα ασκεί την εξουσία στην Ανατολική Αυτοκρατορία.
405
Απαγορεύονται με αυτοκρατορικό διάταγμα οι μονομαχίες στον Ιππόδρομο της Κωνσταντινούπολης.
406 31-12-406
Ο Ρήνος παγώνει. Μεγάλες ομάδες Βανδάλων, Αλανών και Σουηβών τον διασχίζουν και εισβάλλουν στη Γαλατία. Το Ρωμαϊκό σύνορο στον Ρήνο δεν υπάρχει πλέον. Έχει μετακινηθεί πολύ πιο δυτικά.
407 14-9-407
Πεθαίνει ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος στα Κόμανα του Πόντου, καθ’ οδόν προς τον νέο τόπο εξορίας του.
407
Οι ρωμαϊκές λεγεώνες εγκαταλείπουν τη Βρετανία. Ο ηγέτης τους Κωνσταντίνος έχει αυτοανακηρυχθεί αυτοκράτορας (ως Κωνσταντίνος Γ’ ) και περνάει με τον στρατό τη Μάγχη για να διεκδικήσει τη Γαλατία. Αυτό φέρνει το τέλος της ρωμαϊκής κυριαρχίας στη Βρετανία μετά από 360 χρόνια.
408
Ο Στιλίχων δολοφονείται κατ’ εντολήν του αυτοκράτορα της Δύσης Ονωρίου. Ο Αλάριχος – στον οποίο έχουν προστρέξει διάφορα βαρβαρικά φύλα – εκμεταλλεύεται τον θάνατο του μεγάλου του αντιπάλου και εισβάλλει ξανά στην Ιταλία. Πολιορκεί τη Ρώμη. Λύνει την πολιορκία αφού πάρει πλούσια ανταλλάγματα.
408 1-5-408
Θεοδόσιος Β’ Πεθαίνει ο Αρκάδιος και ο γιος του Θεοδόσιος Β’ ανακηρύσσεται αυτοκράτορας του Ανατολικού Ρωμαϊκού Κράτους. Θα παραμείνει στον θρόνο μέχρι τις 28 Ιουλίου του 450. Είναι 7 ετών και τελεί υπό την επιτροπεία του υπάτου Ανθεμίου, και μετά το 414, της αδερφής του Πουλχερίας.
408
★★★
Θεοδοσιανά τείχη Κωνσταντινούπολης Ο Ανθέμιος αρχίζει να οχυρώνει την Κωνσταντινούπολη με ισχυρά τείχη, γνωστά ως «Θεοδοσιανά τείχη». Η ανέγερσή τους ολοκληρώνεται έπειτα από 5 περίπου χρόνια. Τα τείχη θα προστατέψουν επιτυχώς τη Βασιλεύουσα για πάνω από 1000 χρόνια.
408
Χτίζεται το Εξαμίλιον τείχος για την προστασία της Πελοποννήσου και του Ισθμού της Κορίνθου.
409
Οι Βάνδαλοι (και Αλανοί) με αρχηγό τον Γουνδέριχο (Gunderic) διασχίζουν τα Πυρηναία και εγκαθίστανται στην Ισπανία, όπου οι Ρωμαίοι τους παραχωρούν γη με αντάλλαγμα την προσφορά από μέρους τους υπηρεσιών ως φοιδεράτοι.
410
410 24-8-410 ★★
Λεηλασία της Ρώμης από τον Αλάριχο Οι Βησιγότθοι υπό τον Αλάριχο καταλαμβάνουν και λεηλατούν τη Ρώμη. Η λεηλασία είναι μεγάλη, αλλά οι καταστροφές στα κτίρια και τα μνημεία δεν είναι σημαντικές.
410 Φθινόπωρο
Θάνατος του Αλάριχου, λίγο μετά την αποχώρησή του από τη Ρώμη και ενώ βρισκόταν στην Καλαβρία σχεδιάζοντας να περάσει στη Σικελία και ίσως στην Αφρική.
412 17-10-412
Ο άγιος Κύριλλος γίνεται επίσκοπος Αλεξανδρείας. Θεωρείται εκ των κορυφαίων δογματικών του Χριστιανισμού. Σφοδρός πολέμιος του Νεστορίου και άλλων αιρετικών (Αρειανών, Μαρκίωνος, Παύλου Σαμοσατέως, Ναυατιανών, Νοβατιανών). Θα συγκρουσθεί με τους Ιουδαίους και θα τους διώξει από την Αλεξάνδρεια. Θεωρείται ηθικός αυτουργός του φόνου της φιλοσόφου Υπατίας.
412
Ξαναχτίζονται τα φρούρια στον Δούναβη που είχαν καταστραφεί από τους Ούννους. Παράλληλα, δημιουργείται ένας νέος ποτάμιος στόλος στην περιοχή.
413
Ολοκληρώνεται η κατασκευή των Θεοδοσιανών τειχών της Κωνσταντινούπολης.
413
Ίδρυση Βουργουνδικού βασιλείου περί τον Ρήνο, σε μια περιοχή που είναι κοντά στα σημερινά σύνορα Γαλλίας-Ελβετίας-Ιταλίας.
414
Ίδρυση βασιλείου από τους Βησιγότθους στη Νότια Γαλλία με πρωτεύουσα την Τουλούζη.
414 4-7-414 ★★
Πουλχερία Η Πουλχερία, αδερφή του Θεοδοσίου Β’ ανακηρύσσεται Αυγούστα σε ηλικία 15 ετών και αναλαμβάνει δυναμικά τα ηνία της εξουσίας. Είναι βαθιά θρησκευομένη και σε αυτήν οφείλεται σε μεγάλο βαθμό ο θεοκρατικός χαρακτήρας που θα αποκτήσει το Βυζάντιο.
414
Εκδιώκεται ο ύπατος Ανθέμιος. Την πραγματική εξουσία στην Κωνσταντινούπολη ασκεί στο εξής και μέχρι τα μέσα του 5ου αιώνα η Πουλχερία, αδερφή του Θεοδοσίου Β’. Από αρκετούς ιστορικούς συμπεριλαμβάνεται στους Βυζαντινούς Αυτοκράτορες.
415
Θανατώνεται με μαρτυρικό τρόπο η φιλόσοφος Υπατία από φανατικούς Χριστιανούς στην Αλεξάνδρεια με παρακίνηση (ίσως) του επισκόπου Αλεξανδρείας Κυρίλλου.
417 1-1-417
Η Γάλλα Πλακιδία, ετεροθαλής αδελφή του αυτοκράτορα Ονωρίου (και χήρα του Βησιγότθου βασιλιά Αταούλφου), παντρεύεται τον στρατηγό Κωνστάντιο Γ’. Η Γάλλα Πλακιδία θα διαδραματίσει σημαίνοντα ρόλο στις μετέπειτα εξελίξεις στη Δυτική Αυτοκρατορία.
420
421 25-3-421 ★★
Ίδρυση της Βενετίας Ιδρύεται, σύμφωνα με την παράδοση, η Βενετία με τη θεμελίωση της πρώτης εκκλησίας, του Σαν Τζάκομο στο νησί Ριάλτο. Οι πρώτοι κάτοικοι είναι Ρωμαίοι που αναζητούν καταφύγιο στα νησάκια της λιμνοθάλασσας λόγω των επιδρομών των Ούννων και άλλων Βαρβάρων.
421 7-6-421
Η Αθηναΐς, κόρη του Λεοντίου, καθηγητή της ρητορικής στη Φιλοσοφική Σχολή των Αθηνών, παντρεύεται τον Θεοδόσιο Β’ και παίρνει το όνομα Αιλία Ευδοκία. Θα έχει σημαντική συμβολή στην επισημοποίηση της Ελληνικής γλώσσας και στην ίδρυση του Πανδιδακτηρίου.
421
Κηρύσσεται πόλεμος κατά της Περσίας με αφορμή τις διώξεις Χριστιανών. Ο Θεοδόσιος Β’ στέλνει ένα εκστρατευτικό σώμα υπό τη διοίκηση του Αρδαβούριου, να εισβάλλει στη Μεσοποταμία. Η εκστρατεία δεν έχει κανένα αποτέλεσμα. Τον επόμενο χρόνο υπογράφεται 100ετής ειρήνη με συμφωνία για ανεξιθρησκία και για status quo ante bellum.
422
Οι Ούννοι αρχηγός των οποίων είναι ο Ρουγγίλα (ή Ρούγας ή Ρωίλας) εισβάλλουν στη Θράκη και απειλούν την Κωνσταντινούπολη. Οι Βυζαντινοί τους κατευνάζουν με συνθήκη ειρήνης σύμφωνα με την οποία θα πληρώνουν στους Ούννους 350 λίβρες χρυσού ετησίως (1 λίβρα=~0,32χλγ).
423
Στη Δύση πεθαίνει ο αυτοκράτορας Ονώριος σε ηλικία 38 ετών από οίδημα. Ένας αυλικός, ο primicerius notariorum Ιωάννης σφετερίζεται τον θρόνο και κερδίζει υποστήριξη από τις δυτικές επαρχίες και από στρατιωτικούς, μεταξύ των οποίων και ο Αέτιος. Η Κωνσταντινούπολη δεν τον αναγνωρίζει.
424
Ο ηλικίας 5 ετών Βαλεντιανός Γ’ (ή Ουλεντιανός Γ’) γιος της Γάλλας Πλακιδίας και ανιψιός του Ονωρίου ανακηρύσσεται στην Κωνσταντινούπολη Aυτοκράτορας της Δύσης. Ο Θεοδόσιος στέλνει εκστρατευτικό σώμα εναντίον τού σφετεριστή του θρόνου της Δύσης Ιωάννη με επικεφαλής τον Αλανό magister militum praesentalis Αρδαβούριο.
425 27-2-425 ★★
Πανδιδακτήριον Με πρωτοβουλία της αυτοκράτειρας Αιλίας Ευδοκίας, ιδρύεται το πρώτο πανεπιστήμιο στην Κωνσταντινούπολη («Πανδιδακτήριον») και οργανώνεται η ανωτάτη εκπαίδευση.
425 Καλοκαίρι
Ο σφετεριστής του θρόνου της Δυτικής Αυτοκρατορίας Ιωάννης ηττάται από τον στρατό της Ανατολής στη Ραβέννα και εκτελείται μετά από διαπόμπευση.
425 23-10-425
Ο Βαλεντιανός Γ’ ανακηρύσσεται επίσημα Αύγουστος (αυτοκράτορας) της Δύσης. Την εξουσία ασκεί η μητέρα του Γάλλα Πλακιδία. Ο Αέτιος που υποστήριζε μέχρι προ τινος τον Ιωάννη και έχει συγκεντρώσει στη βόρεια Ιταλία στρατό 60.000 Ούννων, συναινεί, τα βρίσκει με τον Βαλεντιανό και διορίζεται magister militum στη Γαλατία, όπου τα επόμενα χρόνια θα πολεμά εναντίον Βησιγότθων, Φράγκων και άλλων βαρβάρων.
425
ΟΙ Ούννοι εισβάλλουν και προελαύνουν ανενόχλητοι εναντίον της Κωνσταντινούπολης, όμως αποδεκατίζονται από πανώλη και αποχωρούν.
426
Ο Θεοδόσιος Β’ δίνει εντολή για την καταστροφή των ειδωλολατρικών ναών στην Ολυμπία. Το άγαλμα του Ολυμπίου Διός μεταφέρεται στην Κωνσταντινούπολη. Θα καταλήξει σε ιδιωτική συλλογή.
426
Εκδίδεται το έργο De Civitate Dei (Πολιτεία του Θεού) από τον Ιερό Αυγουστίνο, ο οποίος από το 395 είναι επίσκοπος Βασιλικού Ιππώνος (Hippo Regio) στη Βόρεια Αφρική. Θα περάσουν πολλοί αιώνες μέχρι να εμφανισθεί ξανά στην Ευρώπη ένα πνευματικό έργο ανάλογης αξίας.
428 10-4-428
Ο Νεστόριος γίνεται πατριάρχης Κωνσταντινούπολης και εξελίσσεται σε κύριο υπερασπιστή της αίρεσης του νεστοριανισμού (δόγματος σύμφωνα με το οποίο ο Ιησούς υπήρξε ως δύο πρόσωπα, ο άνθρωπος Ιησούς και ο θεϊκός Υιός του Θεού). Σφοδρές αντιδράσεις από τον Κύριλλο Αλεξανδρείας και από τον Πάπα.
429
★★
Οι Βάνδαλοι στη Βόρεια Αφρική Οι Βάνδαλοι με επικεφαλής τον νέο βασιλιά τους Γιζέριχο (ή Γκενσέριχο) μετακινούνται στη Βόρεια Αφρική (ίσως προσκληθέντες αρχικά από τον Βονιφάτιο, Ρωμαίο στρατηγό που αποστάτησε). Η δύναμή τους είναι 80.000 πολεμιστές μαζί με Αλανούς και άλλους Γερμανούς. Καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της Ρωμαϊκής Επαρχίας της Αφρικής και ιδρύουν το Βανδαλικό κράτος της Βορείου Αφρικής.
430
430 28-8-430
Θάνατος του Ιερού Αυγουστίνου στην Ιππώνα της Βορείου Αφρικής (και ενώ την πόλη πολιορκούν οι Βάνδαλοι).
431
Γ’ Οικουμενική Σύνοδος στην Έφεσο Συνέρχεται στην Έφεσο η Γ’ Οικουμενική Σύνοδος υπό την προεδρία του Κυρίλλου Αλεξανδρείας. Καταδικάζεται ο Νεστόριος και καθαιρείται από τον πατριαρχικό θρόνο Κωνσταντινούπολης. Η Σύνοδος επιβεβαιώνει τη θεϊκή μητρότητα της Παρθένου, επειδή ο Νεστόριος αρνείται τον όρο «Θεοτόκος» για τη μητέρα του Ιησού θεωρώντας πως «υπό ανθρώπου Θεόν τεχθήναι αδύνατον». Επιπλέον, αναγνωρίζεται το αυτοκέφαλον της Εκκλησίας Κύπρου.
431
Η σημαντική πόλη της Αφρικής Ιππώνa (Hippo Regius – σημερινή Ανάμπα στην Αλγερία) καταλαμβάνεται από τους Βανδάλους μετά από εξοντωτική πολιορκία 14 μηνών. Οι Βυζαντινοί στέλνουν στρατό υπό τον Άσπαρ, αλλά ηττώνται. Το κράτος των Βανδάλων θα επιβιώσει για τα επόμενα 100 χρόνια.
431
Θεμελιώνεται στη Θεσσαλονίκη ο ναός της Παρθένου της Αχειροποιήτου. Η εκκλησία θα ολοκληρωθεί το 450.
434
Σκοτώνεται από πτώση κεραυνού ο βασιλιάς των Ούννων Ρωίλας. Το γεγονός αποδίδεται από τους χριστιανούς στις προσευχές του αυτοκράτορα Θεοδοσίου και στο ότι ο Θεοδόσιος έχει διατάξει την καταστροφή ειδωλολατρικών ναών. Τα αδέρφια Αττίλας και Μπλέντα (Βλέδας) γίνονται ηγεμόνες των Ούννων.
435
Συνθήκη του Μάργου ανάμεσα στους Ούννους και τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, σύμφωνα με την οποία η αυτοκρατορία υποχρεώνεται σε ετήσια καταβολή 700 λιβρών χρυσού και σε παράδοση των Ούννων φυγάδων που είναι αντίπαλοι του Αττίλα. Οι Βυζαντινοί δεσμεύονται ότι δεν θα συνάψουν ειρήνη με εχθρούς των Ούννων και ότι δεν θα ασκούν εμπόριο στον Δούναβη.
436
Οι Ούννοι συμμαχούν με τους Ρωμαίους της Δύσης (δηλ. με τον Αέτιο) κατά των Βουργουνδών. Ο Αττίλας επιτίθεται και καταστρέφει το βασίλειο των Βουργουνδών στη ΝΑ Γαλλία. Ο βασιλιάς τους και σχεδόν όλοι οι Βουργουνδοί ιππότες σκοτώνονται. Το γεγονός γίνεται πηγή έμπνευσης ηρωικών μύθων που θα ενσωματωθούν περί το 1200 στο έπος «Το Δαχτυλίδι των Νιμπελούνγκεν».
437
Γεννιέται ο θρύλος των 7 κοιμωμένων της Εφέσου: Εφτά χριστιανοί στρατιώτες που το 250 μ.Χ. κατά τους διωγμούς των Χριστιανών κατέφυγαν σε μια σπηλιά που σφραγίστηκε από τους διώκτες τους, ξυπνούν και λένε την ιστορία τους. Μετά πεθαίνουν. Η ιστορία συνταράσσει το Βυζάντιο, αλλά σύντομα ξεχνιέται. Πολύ αργότερα θα διαδοθεί στη Δύση και στον Μουσουλμανικό Κόσμο.
438 15-2-438 ★★
Θεοδοσιανός Κώδικας Δημοσιεύεται ο Θεοδοσιανός Κώδικας (Codex Theodosianus) που περιέχει όλα τα αυτοκρατορικά διατάγματα από το 312 μ.Χ. μέχρι το 438 μ.Χ. Ο κώδικας γίνεται η βάση για την περαιτέρω εξέλιξη του Δικαίου.
438
Καταστρεπτικός σεισμός στην Κωνσταντινούπολη. Οι κάτοικοι διανυκτερεύουν στο ύπαιθρο. Γίνονται δεήσεις με τη συμμετοχή του αυτοκράτορα Θεοδοσίου Β’ και του πατριάρχη Πρόκλου «ανυποδήτων».
438
Ο νεοπλατωνικός φιλόσοφος Πρόκλος (412-485) αρχίζει να διδάσκει στην Αθήνα. Ο Πρόκλος συνδυάζει τη μεταφυσική με την Ευκλείδειο Γεωμετρία. Από το 450 έως τον θάνατό του διευθύνει την Ακαδημία Πλάτωνος. Θα αναπτύξει ένα σύστημα νεοπλατωνισμού που θα επηρεάσει τη δυτική φιλοσοφία.
439 19-10-439
Οι Βάνδαλοι καταλαμβάνουν την Καρχηδόνα και ολοκληρώνουν την κατάληψη της Βόρειας Αφρικής.
439
★★
Πρώτο βήμα εξελληνισμού Ο Θεοδόσιος Β’ μετά από εισήγηση του έπαρχου Κύρου (ευνοούμενου της Αιλίας Ευδοκίας) αποφασίζει να επιτραπεί η χρήση της ελληνικής γλώσσας, παράλληλα με τη λατινική, στη σύνταξη των διαθηκών και σε λοιπές δικαιοπραξίες. Είναι ένα σημαντικό βήμα προς τον εξελληνισμό της Αυτοκρατορίας.
440
440
Οι Ούννοι θεωρούν ότι η συνθήκη του Μάργου παραβιάστηκε εξαιτίας της βεβήλωσης βασιλικού τάφου των Ούννων στη βόρεια όχθη του Δούναβη από τον επίσκοπο του Μάργου (στη σημερινή Σερβία). Αρχίζουν επιδρομές νότια από το σύνορο του Δούναβη, οι οποίες τα επόμενα χρόνια κλιμακώνονται. Είναι η απαρχή των πιο καταστροφικών επιδρομών των Ούννων για τις οποίες έμειναν στην Ιστορία.
441
Οι Ούννοι εισβάλλουν στη Μοισία. Η ρωμαϊκή άμυνα του Δούναβη είναι αποδυναμωμένη λόγω των πολέμων σε άλλα μέτωπα. Οι Ούννοι δεν βρίσκουν μεγάλη αντίσταση και καταστρέφουν το Singidunum (σύγχρονο Βελιγράδι) και την πρωτεύουσα της Μοισίας το Viminacium. Επίσης το Σίρμιον (Sirmium) επί του Σάβα. Καταλαμβάνουν και την Τόμι (Κωστάντζα, επί του Δούναβη ), το τελευταίο ρωμαϊκό προπύργιο στη σημερινή Ρουμανία.
441
Μετά από εχθροπραξίες με τους Πέρσες, με αιτία τη διακοπή από τον Θεοδόσιο των ετήσιων συμφωνημένων πληρωμών προς τις φυλές που παρενοχλούσαν Πέρσες και Ρωμαίους στα ανατολικά, συνάπτεται συμφωνία ειρήνης. Αμφότεροι δεσμεύονται ότι δεν θα χτίσουν νέα φρούρια στα σύνορα. Το θέμα χειρίστηκε ο magister militum per Orientem Ανατόλιος διαπραγματευόμενος με τον Πέρση βασιλιά Ισδιγέρδη Β’.
442
Αυτή την περίοδο ο ευνούχος Χρυσάφιος (που έχει τον τίτλο «πραιπόζιτος») αποκτά μεγάλη ισχύ ασκώντας επιρροή στον αυτοκράτορα, ο οποίος είναι γοητευμένος μαζί του και τον εμπιστεύεται τυφλά. Μέχρι τον θάνατο τού Θεοδοσίου, ο Χρυσάφιος έχει πρωθυπουργικές εξουσίες και πετυχαίνει να εξοβελίσει αρχικά την Πουλχερία και μετά την αυτοκράτειρα Ευδοκία.
442
Οι Βυζαντινοί συγκεντρώνουν μεγάλο στρατό στα Βαλκάνια και κάνουν πυρετώδεις προετοιμασίες για να αντιμετωπίσουν τους Ούννους. Όταν αισθάνονται έτοιμοι, αρνούνται να συνεχίσουν την πληρωμή του φόρου τιμής στους Ούννους.
443
Νέα εισβολή του Αττίλα στα Βαλκάνια. Οι Ούννοι κατευθύνονται προς τον νότo. Καταλαμβάνουν και καταστρέφουν τη Σερδική (Σόφια), Φιλιππούπολη, Αρκαδιούπολη. [Δεν είναι ξεκάθαρο αν σε αυτή την εκστρατεία έφτασαν μέχρι την Κωνσταντινούπολη –μάλλον όχι.]
443
Η αυτοκράτειρα Αιλία Ευδοκία εν μέσω προστριβών με την Πουλχερία και με τον σύζυγό της Θεοδόσιο Β’, και υπό το βάρος κατηγοριών ότι έχει δεσμό με τον μάγιστρο Παυλίνο (συκοφαντίες του Χρυσαφίου), μεταβαίνει στα Ιεροσόλυμα όπου θα μείνει μέχρι τον θάνατό της το 460. Στους Αγίους Τόπους επιδίδεται σε ανεγέρσεις ναών και κοινωφελών ιδρυμάτων.
445
Πεθαίνει υπό μυστηριώδεις συνθήκες ο αδερφός του Αττίλα Μπλέντα (Βλέδας). Ο Αττίλας σε ηλικία 39 ετών μένει μοναδικός ηγεμόνας των Ούννων. Υποτίθεται ότι ο θάνατός του Μπλέντα ήταν κυνηγετικό ατύχημα.
445
Ξεσπάει επιδημία πανούκλας στην Κωνσταντινούπολη η οποία συνεχίζεται και την επόμενη χρονιά.
446
Μια από τις μεγαλύτερες πυρκαγιές στην παγκόσμια Ιστορία καίει την Κωνσταντινούπολη και καταστρέφει μεγάλο μέρος της πόλης. Ελάχιστα κτίρια μένουν όρθια.
447
★★
Εισβολή Ούννων στα Βαλκάνια Ο Αττίλας εισβάλλει στα Βαλκάνια με μεγάλο στρατό που τον αποτελούν Ούννοι, Γέπιδες, Γότθοι κ.ά. Μάχη του Ούτους (στον ποταμό Βιντ παραπόταμο του Δούναβη) και ήττα των Βυζαντινών από τους Ούννους. Ο επικεφαλής στρατηγός των Βυζαντινών Αμέγκισκλος σκοτώνεται. Ο δρόμος προς την Κωνσταντινούπολη είναι ανοιχτός, αλλά οι Ούννοι έχουν αποδυναμωθεί πολύ λόγω των απωλειών στη μάχη.
447 6-11-447 ★★
Σεισμός στην Πόλη Φοβερός σεισμός καταστρέφει μέρος των τειχών της Πόλης. Γκρεμίζονται 57 πύργοι. Οι ακτές και τα νησιά της Προποντίδας προσωρινά εξαφανίζονται. Παρ’ όλη την έκταση των ζημιών, τα τείχη επισκευάζονται και παίρνουν την οριστική τους μορφή. Η επισκευή γίνεται εντός 60 μόλις ημερών, μετά από γενική κινητοποίηση, καθώς πλησιάζουν οι Ούννοι. Το επίτευγμα της ταχείας αναστήλωσης πιστώνεται στον έπαρχο της Πόλης Κωνσταντίνο.
447
Ο Τρισάγιος Ύμνος καθιερώνεται. Αυτό έγινε μετά από το εξής περιστατικό: Μετά τους συνεχείς σεισμούς έγινε μεγάλη λιτανεία κατά την οποία ένα παιδί 6-7 ετών ανελήφθη στον ουρανό. Μετά από λίγο το παιδάκι προσγειώθηκε λέγοντας ότι άκουσε τους αγγέλους να τραγουδούν τον Τρισάγιο Ύμνο. Όλοι άρχισαν να τον ψάλλουν, το παιδάκι ξεψύχησε και οι σεισμοί σταμάτησαν.
447 τέλη ★★
Οι Ούννοι στην Κωνσταντινούπολη Ο Αττίλας φτάνει μέχρι την Κωνσταντινούπολη. Διστάζει να αρχίσει πολιορκία, επειδή τα τείχη έχουν αποκατασταθεί. Καταδιώκει και νικά ένα βυζαντινό στράτευμα υπό τον Άσπαρ στη Χερσόνησο και λεηλατεί την Καλλίπολη και τη Σηστό. Αργότερα καταστρέφει πολλές πόλεις στα Βαλκάνια και στην Ελλάδα. Φτάνει μέχρι τις Θερμοπύλες.
448 αρχές ★★
Συνθήκη με τους Ούννους Το Βυζάντιο (δια του εκπροσώπου του Ανατόλιου) αναγκάζεται να συνάψει νέα συνθήκη ειρήνης με τους Ούννους, με την οποία υποχρεώνεται να πληρώνει 2.100 λίβρες χρυσού ετησίως συν 6.000 λίβρες εφάπαξ. Μια τεράστια περιοχή νοτίως του Δούναβη ερημώνεται από τους Ούννους και με βάση τη συνθήκη παραμένει ακατοίκητη για πολλά χρόνια. Μετά από αυτό, ο Αττίλας σχεδιάζει να εισβάλει στην Ιταλία.
448
Βυζαντινή αντιπροσωπεία υπό τον Μαξιμίνο (Maximinus) φτάνει στην αυλή του Αττίλα. Την αποστολή συνοδεύει ο Έλληνας ιστορικός Πρίσκος (Priscus) από τη Θράκη, ο οποίος περιγράφει στο έργο του τους Ούννους. Εντύπωση προκαλεί η φιλοξενία του Αττίλα, η προσήνειά του, ο σεβασμός προς τους άλλους φυλάρχους και η αποχή από πολυτέλειες.
448
Ο Θεοδόσιος Β’ διατάζει να καούν όλα τα μη χριστιανικά βιβλία.
448
★★
Εμφάνιση Μονοφυσιτισμού Ο αρχιμανδρίτης Ευτυχής καταδικάζεται ως αιρετικός από σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη. Ο Ευτυχής παρασυρόμενος από το μένος εναντίον τού Νεστοριανισμού φτάνει στο άλλο άκρο και υποστηρίζει ότι ο Χριστός έχει μία μόνον φύση, τη θεία, καθώς η ανθρώπινη φύση απορροφήθηκε από τη θεία φύση ως «σταγόνα μέλιτος εις τον ωκεανό». Είναι η αρχή του Μονοφυσιτισμού που θα ταλαιπωρήσει για πολλούς αιώνες το Βυζάντιο.
449 1-8-449
Συνέρχεται η Β’ Σύνοδος της Εφέσου, η λεγόμενη «Ληστρική». Ο Διόσκουρος Αλεξανδρείας αναγκάζει τα μέλη να δεχτούν τις μονοφυσιτικές δοξασίες του Ευτυχή. Τα πορίσματα επικυρώνονται από τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο. Ακολουθεί μια ταραγμένη περίοδος (από δογματικής απόψεως) που τερματίζεται με τον θάνατο του Θεοδοσίου, οπότε η Σύνοδος κρίνεται από την επίσημη Εκκλησία ως «αποβλητέα».
450
450 Άνοιξη
Οι καλές σχέσεις των Ούννων με τη Ρώμη χαλάνε όταν η Ονωρία, αδελφή του Βαλεντινιανού Γ’, στέλνει στον Αττίλα το δαχτυλίδι της ζητώντας τη βοήθειά του για να αποτρέψει τον γάμο της με έναν γερουσιαστή. Ο Αττίλας το θεωρεί πρόταση γάμου και απαιτεί ως προίκα τη μισή Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Ο Βαλεντιανός αρνείται τη νομιμότητα του αιτήματος και ο Αττίλας ετοιμάζεται για πόλεμο.
450 28-7-450
Θάνατος του αυτοκράτορα Θεοδοσίου Β’ σε ηλικία 49 ετών. (Έπεσε στη διάρκεια ενός κυνηγιού από το άλογο και τραυματίστηκε θανάσιμα στη σπονδυλική στήλη.) Ακολουθεί μια περίοδος αβεβαιότητας. Η αδερφή του Πουλχερία επιστρέφει στην πρωτεύουσα.
450 25-8-450
Ο Μαρκιανός σε ηλικία 58 ετών παντρεύεται την Πουλχερία και ανακηρύσσεται αυτοκράτορας του Βυζαντίου. Θα παραμείνει στον θρόνο μέχρι τις 26 Ιανουαρίου του 457. Ο γάμος είναι λευκός επειδή η Πουλχερία έχει δώσει όρκο παρθενίας. Ο Μαρκιανός είναι επιλογή του ισχυρού στρατηγού Άσπαρ και ο πρώτος που στέφεται από τον Πατριάρχη (στον Ιππόδρομο).
450
Νέος μεγάλος σεισμός στην Κωνσταντινούπολη.
450
Ο Μαρκιανός διατάσσει την εκτέλεση του μισητού ευνούχου Χρυσάφιου ο οποίος την τελευταία δεκαετία κυβερνούσε ουσιαστικά το Βυζάντιο.
450
Ο αυτοκράτορας Μαρκιανός αρνείται την καταβολή φόρου υποτελείας στους Ούννους. Ο Αττίλας διαβλέποντας δυσκολίες με τον στρατιωτικά έμπειρο Μαρκιανό, δεν αντιδρά και επιλέγει να συνεχίσει τις επιδρομές του στη Δύση.
451
Ο Αττίλας ξεκινά μεγάλη εκστρατεία στη Δύση με 50.000 στρατό στον οποίο συμμετέχουν Έρουλοι, Οστρογότθοι, Γέπιδες, Φράγκοι, Σαρμάτες κ.ά. Δηώνει το Μετς και πολλές άλλες πόλεις στο πέρασμά του.
451 8-10-451 ★★★★
Δ΄ Οικουμενική Σύνοδος Χαλκηδόνος Αρχίζει η Δ’ Οικουμενική Σύνοδος στη Χαλκηδόνα, η οποία αποφαίνεται ότι οι δύο φύσεις του Χριστού, η θεία και η ανθρώπινη, είναι τέλειες και αχώριστες, αλλά συγχρόνως διακριτές («Χαλκηδόνιον Δόγμα»). Καταδικάζει τόσο τους μονοφυσίτες όσο και τους νεστοριανούς. Με τον 28ο κανόνα η σύνοδος εξομοιώνει το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως με την Εκκλησία της Ρώμης.
451 20-6-451 ★★★
Μάχη των Εθνών στα Καταλαυνικά Πεδία Μάχη των Εθνών. Ο Αέτιος και οι σύμμαχοί του Βησιγότθοι νικούν τους Ούννους στα Καταλαυνικά Πεδία. Αυτή είναι η αρχή του τέλους της απειλής των Ούννων, των οποίων η δύναμη δεν μειώνεται, πάντως, δραματικά. Συνεχίζουν τις λεηλασίες και τις καταστροφές στη Δυτική Ευρώπη υποχωρώντας.
452
Οικονομική βελτίωση στο Βυζάντιο χάρη στην ελάφρυνση των φόρων, τον περιορισμό της δύναμης των ευνούχων και την καταπολέμηση της διαφθοράς των αξιωματούχων. Και κυρίως επειδή δεν καταβάλλεται πλέον ο τεράστιος φόρος στους Ούννους.
452
O Αττίλας εισβάλλει στη Βόρεια Ιταλία και καταστρέφει τις πόλεις Ακυληία, Πάδουα και Βερόνα. Το Μιλάνο γλυτώνει καταβάλλοντας υπέρογκα λύτρα.
453 Μάρτιος ★★★
Θάνατος του Αττίλα Ο Αττίλας πεθαίνει από αιμορραγία τη νύχτα του γάμου του με την πριγκίπισσα των Οστρογότθων Ίλντικο. Ήταν 47 χρονών. Τον διαδέχεται μετά από λίγο ένας από τους γιους του ο Έλλακ. Έπειτα από λίγα χρόνια το κράτος του θα διαλυθεί.
453 Ιούλιος
Πεθαίνει η αυτοκράτειρα Πουλχερία, αδερφή του Θεοδοσίου Β’ και σύζυγος του Μαρκιανού. Είναι Αγία της Εκκλησίας.
454 21-9-454
Ο Φλάβιος Αέτιος δολοφονείται από τον αυτοκράτορα Βαλεντιανό Γ’ που τον χτυπά ο ίδιος στο κεφάλι με το σπαθί του. Ο Αέτιος είχε συκοφαντηθεί από αυλικούς ότι ήθελε να σφετεριστεί τον θρόνο. Από την άλλη, ο Βαλεντιανός πάντα μισούσε τον Αέτιο επειδή του συμπεριφερόταν με απαξιωτικό τρόπο, ενώ ο Αέτιος ήταν αυτός που ουσιαστικά κυβερνούσε τη Δυτική Αυτοκρατορία από το 433.
454
Οριστικό τέλος της απειλής των Ούννων μετά την ήττα τους από τους Γέπιδες, υπό τον Αρδάριχο, στη μάχη του Νεντάο στην Παννονία. Σκοτώνεται ο ηγέτης τους Έλλακ (γιος του Αττίλα). Οι Γέπιδες κυριαρχούν στην Παννονία. [Οι Γέπιδες ήταν λαός γερμανικής μάλλον προέλευσης, υπόδουλοι των Ούννων που ανεξαρτητοποιήθηκαν μετά τον θάνατο του Αττίλα. Ο Προκόπιος τους αποκαλεί Γήπαιδες.]
455 16-3-455
Δολοφονείται σε ηλικία 35 ετών ο αυτοκράτορας της Δύσης Βαλεντινιανός Γ’ ενώ κάνει τοξοβολία. Ηθικός αυτουργός είναι ο συγκλητικός Πετρόνιος Μάξιμος. Είναι το τέλος της δυναστείας του Θεοδοσίου και η αρχή του τέλους για τη Δυτική Αυτοκρατορία. Ο Πετρόνιος Μάξιμος εκλέγεται αυτοκράτορας δωροδοκώντας τη Σύγκλητο, αλλά θα μείνει στον θρόνο μόνο δυόμιση μήνες.
455
Ο Πετρόνιος Μάξιμος παντρεύεται δια της βίας τη χήρα του Βαλεντιανού Γ’ Λικινία Ευδοξία, η οποία θέλοντας να εκδικηθεί ζητά την παρέμβαση του βασιλιά των Βανδάλων Γιζέριχου. Οι Βάνδαλοι αποβιβάζονται στη νότια Ιταλία και βαδίζουν εναντίον της Ρώμης. Ο αγανακτισμένος όχλος σκοτώνει δια λιθοβολισμού τον Μάξιμο που προσπαθεί να φύγει από την πόλη.
455 2-6-455 ★★★
Λεηλασία της Ρώμης από τους Βανδάλους Ο βασιλιάς των Βανδάλων Γιζέριχος (ή Γκενσέριχος) μπαίνει αμαχητί στη Ρώμη με τον στρατό του (έχοντας υποσχεθεί στον Πάπα ότι δεν θα πειράξει κανέναν) και λεηλατεί την πόλη επί δύο εβδομάδες. Μεγάλο μέρος της Αιώνιας Πόλης καταστρέφεται. [Έτσι προέκυψε ο όρος «βανδαλισμός».]
456
Ο σουηβικής και γοτθικής καταγωγής Ρωμαίος αξιωματικός Ρικίμερος (Ριχιμέρης) νικά τους Βανδάλους στην Ιταλία και γίνεται κύριος της κατάστασης εκεί. Τα επόμενα χρόνια αναγνωρίζεται ως στρατιωτικός ηγέτης της Δύσης από την Κωνσταντινούπολη και κινεί τα νήματα στη Δυτική Αυτοκρατορία.
457 27-1-457
Θάνατος του αυτοκράτορα Μαρκιανού. Ο θάνατός του προήλθε ενδεχομένως από γάγγραινα στο πόδι, που προκλήθηκε κατά τη διάρκεια ενός μεγάλου θρησκευτικού ταξιδιού.
457 7-2-457
Λέων Α’ ο Θραξ Ο άσημος χιλίαρχος Λέων Α’ από τη Θράκη με την υποστήριξη του παντοδύναμου αυλικού Άσπαρ (του Αλανού) ανακηρύσσεται αυτοκράτορας του Βυζαντίου, αντί του Ανθεμίου που ήταν θετός γιος του Μαρκιανού. Θα παραμείνει στο θρόνο μέχρι τις 18 Ιανουαρίου του 474.
459
Πεθαίνει ο όσιος Συμεών ο Στυλίτης, ιδρυτής μιας ιδιότυπης μορφής μοναχισμού, του Στυλιτισμού.
460
460
Ιδρύονται από τον αυτοκράτορα Λέοντα Α’ οι Εξκουβίτορες (ή Εξκούβιτοι) μια σωματοφυλακή 300 επιλέκτων ανδρών, που στην αρχή είναι κυρίως Ίσαυροι. Η έδρα της μονάδας είναι το αυτοκρατορικό παλάτι.
462
★★
Μονή Στουδίου Ο συγκλητικός Στούδιος ιδρύει στον Ξηρόλοφο (έναν από τους 7 λόφους) τη Μονή του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, γνωστή ως Μονή του Στουδίου. Οι Στουδίτες και οι πρακτικές του μοναστικού βίου τους θα αποτελέσουν το πρότυπο για ολόκληρο τον ορθόδοξο μοναχισμό.
465 2-9-465
Ξεσπάει μεγάλη πυρκαγιά στην Κωνσταντινούπολη που συνεχίζεται επί 6 μέρες και καίει 8 από τις 14 συνοικίες. Κατά το Πασχάλιον Χρονικόν: «Εγένετο εμπρησμός μέγας εν Κωνσταντινουπόλει οίος ουδέποτε. Εκάη από θαλάσσης έως θαλάσσης». Λένε ότι ο Δανιήλ ο Στυλίτης είχε προβλέψει την καταστροφή. Πολλοί κάτοικοι της Πόλης την εγκαταλείπουν προσωρινά. Ο ίδιος ο αυτοκράτορας θα μείνει 6 μήνες στο προάστιο του Αγ. Μάμαντα.
466
Ο Ίσαυρος ανώτατος αξιωματικός Ταρασικοδίσσας (αργότερα, αυτοκράτωρ Ζήνων) καταδίδει στον αυτοκράτορα Λέοντα Α’ ότι ο magister militum Αρνταμπούρ (Αρδαβούρ ή Αρδαβούριος), γιος του ισχυρού Άσπαρ, συνωμοτεί κατά του αυτοκράτορα. Ο Αρνταμπούρ φυλακίζεται και η θέση του Άσπαρ κλονίζεται.
466
Τον χειμώνα, μια ορδή Ούννων διασχίζει τον παγωμένο Δούναβη και λεηλατεί βυζαντινές επαρχίες στη Θράκη. Καταλαμβάνουν τη Σερδική (Σόφια) όπου πολιορκούνται από τις βυζαντινές δυνάμεις με επικεφαλής τον magister militum Ανθέμιο. Νικημένοι από την πείνα οι Ούννοι παρατάσσονται για μάχη σε ανοικτό πεδίο αλλά ηττώνται, παρόλο που οι Ούννοι μισθοφόροι ιππείς του Ανθεμίου τον πρόδωσαν.
467
Ο Λέων Α’, σε συνεννόηση με τον Ρικίμερο, ορίζει αυτοκράτορα της Δύσης τον Ανθέμιο, ο οποίος είχε υπηρετήσει ως magister militum στην Ανατολή και ήταν γαμπρός του αυτοκράτορα Μαρκιανού. [Μάλιστα ο Ανθέμιος προοριζόταν για διάδοχος του Μαρκιανού, αλλά ο Άσπαρ είχε θεωρήσει ότι ο Λέων θα ήταν περισσότερο του χεριού του.]
467
Οι Βάνδαλοι της Βορείου Αφρικής κάνουν συνεχώς επιδρομές τα τελευταία χρόνια στις ευρωπαϊκές ακτές της Μεσογείου. Το 467 επιτίθενται σε Πελοπόννησο και άλλες περιοχές της Ελλάδας και προξενούν μεγάλες καταστροφές.
468
★★★
Αποτυχημένη εκστρατεία κατά των Βανδάλων Αποτυχημένη εκστρατεία των Βυζαντινών εναντίον του κράτους των Βανδάλων στη Βόρεια Αφρική σε μια από τις μεγαλύτερες ναυτικές επιχειρήσεις όλων των εποχών, με 1.113 πλοία και 100.000 άντρες. Ο επικεφαλής της εκστρατείας, ο Βασιλίσκος, αδερφός της αυγούστας Βερίνας, εγκαταλείπει τα στρατεύματα και καταφεύγει στην Κωνσταντινούπολη. Οι Βυζαντινοί χάνουν 600 πλοία.
469
Ο γιος του Αττίλα, ο Δεγγιζίχ, επιτίθεται στη Θράκη αψηφώντας τις εκεί ρωμαϊκές δυνάμεις με επικεφαλής τον Αρμαγάστη (Γότθος). Ακολουθεί μια χαώδης κατάσταση κατά την οποία οι Ούννοι βρίσκουν απροσδόκητους συμμάχους μεταξύ των Βαρβάρων της Δακίας, ενώ συγκρούονται με άλλους επιδρομείς (κυρίως Γότθους). Τελικά αποκρούονται και ο Δεγγιζίχ σκοτώνεται. Ο Αρμαγάστης επιδεικνύει το κεφάλι του στην Κ/Πολη.
469
Οι Βάνδαλοι επιχειρούν επιθέσεις εναντίον της Ηπείρου και της Πελοποννήσου αλλά αποκρούονται. Κατά την επιστροφή λεηλατούν τη Ζάκυνθο και παίρνουν μαζί τους 500 αιχμαλώτους τους οποίους εν συνεχεία σφάζουν εν πλω.
469
Οι Βησιγότθοι, με βασιλιά τους τον Ευάριχο, επεκτείνουν την επικράτειά τους σχεδόν σε ολόκληρη την Ισπανία.
469 11-11-469
Πρωτοφανής χιονοθύελλα στην Κωνσταντινούπολη. Το στρώνει 4 πιθαμές. Το χιόνι μοιάζει με στάχτη.
470
471
Ένταση και ταραχές στην Πόλη ανάμεσα στους Γότθους του παντοδύναμου συγκλητικού Άσπαρ και τους Ισαύρους της φρουράς της Κωνσταντινούπολης. Η σύγκρουση λήγει με τη δολοφονία του Άσπαρ, του γιου του και πολλών Γότθων. Ο Λέων αποκτά το προσωνύμιο Μακέλλης (=σφαγέας) που θυμίζει το όνομά του πριν γίνει αυτοκράτορας που ήταν Μάρκελος.
471
Μετά τον φόνο του Άσπαρ, οι Γότθοι των Βαλκανίων εξεγείρονται. Αρχηγός τους είναι ο Θεοδώριχος Στράβων, κουνιάδος του Άσπαρ και αρχηγός φοιδεράτων. Ο Θεοδώριχος απαιτεί να του αποδοθούν οι τίτλοι και η περιουσία του Άσπαρ. Παρόλο που ηττάται αρχικά από τους στρατηγούς Ζήνωνα και Βασιλίσκο, θα συνεχίσει την επιθετική του δραστηριότητά τα επόμενα 2 χρόνια. Θα καταλάβει την Αρκαδιούπολη και τους Φιλίππους.
471
Ο 17ετής Θεοδώριχος ή Θευδέριχος διαδέχεται τον πατέρα του και γίνεται βασιλιάς των Οστρογότθων της Κάτω Μοισίας (που είναι ξεχωριστή φάρα Οστρογότθων από αυτή του Θεοδώριχου Σράβωνα). Ο Θεοδώριχος Α’ έχει μεγαλώσει ως όμηρος στην Κωνσταντινούπολη και έχει ελληνορωμαϊκή παιδεία.
473
Δύο πατρίκιοι, οι Γάλβιος και Κάνδιδος βρήκαν το 469 στους Αγίους Τόπους και έφεραν κρυφά στην Πόλη την Τιμία Εσθήτα της Θεοτόκου (ή «Ιερόν Μοφόριον»). Όταν η συρροή του κόσμου αποκαλύπτει το γεγονός, ο αυτοκράτωρ Λέων δίνει εντολή να μεταφερθεί το κειμήλιο στον ναό της Θεοτόκου στις Βλαχέρνες, όπου χτίζεται το παρεκκλήσι της Αγίας Σορού. Εκεί αργότερα θα φυλάσσεται και το Ωμοφόριον της Παναγίας.
471
Ο Ακάκιος γίνεται Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως. Είναι ο πρώτος που αυτοαποκαλείται «Οικουμενικός Πατριάρχης» προς μεγάλη δυσαρέσκεια της Εκκλησίας της Ρώμης.
472
Ο αυτοκράτορας της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Ανθέμιος συγκρούεται με τον Ρικίμερο. Βλέποντας ότι δεν έχει ελπίδες να επικρατήσει, καθώς ο στρατός ελέγχεται από τον Ρικίμερο, προσπαθεί να διαφύγει από τη Ρώμη μεταμφιεσμένος. Συλλαμβάνεται και εκτελείται.
472 18-8-472
Ο Ρικίμερος πεθαίνει από μυστηριώδη ασθένεια. Η Δυτική αυτοκρατορία μένει ουσιαστικά ακέφαλη. Στον θρόνο της Δύσης αναβαίνει ο Ολύβριος και λίγους μήνες μετά ο Γλυκέριος. Κανείς από τους δύο δεν αναγνωρίζεται από την Κωνσταντινούπολη.
472
Εκρήγνυται ο Βεζούβιος. Ο ουρανός σκοτεινιάζει για μέρες και ολόκληρη η νότια Ευρώπη καλύπτεται από στάχτη.
473
Ο Θεοδώριχος Στράβων, επικεφαλής των Οστρογότθων και διαφόρων άλλων γοτθικών φύλων στη σημερινή βόρεια Βουλγαρία, μετά από τα προβλήματα που έχουν προκαλέσει οι επιδρομές του, επιτυγχάνει συμφωνία με την Κ/Πολη, σύμφωνα με την οποία θα παίρνει ετησίως 2.000 λίβρες χρυσού (1 λίβρα=~0,32χλγ) και θα έχει το δικό του ανεξάρτητο κρατίδιο. Επίσης παίρνει τον τίτλο του magister militum που είχε ο κουνιάδος του Άσπαρ.
473
Οι Οστρογότθοι της Παννονίας με τον βασιλιά τους Θεοδώριχο Α’ κινούνται ανατολικά στα Βαλκάνια και αρχίζουν και αυτοί τις επιθέσεις με σκοπό να αποσπάσουν ρωμαϊκές επαρχίες.
474 18-1-474
Ο Λέων Α’ πεθαίνει από δυσεντερία στην Κωνσταντινούπολη μετά από 17 χρόνια βασιλείας. Ο εγγονός του, και γιος του Ζήνωνα, Λέων Β’ ανακηρύσσεται αυτοκράτορας του Βυζαντίου. Θα παραμείνει στο θρόνο για μερικούς μήνες, μέχρι το Νοέμβριο του 474.
474 9-2-474 ★★
Ζήνων Ο Ζήνων, γαμπρός του εκλιπόντος Λέοντος Α’, στέφεται συναυτοκράτορας. Υποτίθεται ότι θα βασιλεύει μαζί με τον γιο του, τον 6ετή Λέοντα Β’ μέχρι την ενηλικίωση του τελευταίου.
474 19-6-474
Ο κυβερνήτης της Δαλματίας Ιούλιος Νέπως στέφεται αυτοκράτορας της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας με την υποστήριξη του Ζήνωνα. Αυτή η εξέλιξη είναι υλοποίηση ενός σχεδίου του Λέοντος Α’ που είχε δώσει στον Νέπωτα στρατό για να αποβιβαστεί στην Ιταλία.
474
Νέα μεγάλη επιδρομή από θαλάσσης των Βανδάλων της Βόρειας Αφρικής στη Δυτική Ελλάδα. Οι επιδρομείς καταλαμβάνουν τη Νικόπολη της Ηπείρου και τη λεηλατούν. Φεύγοντας παίρνουν μαζί τους μεγάλο αριθμό αιχμαλώτων. Ο αυτοκράτορας Ζήνων θα στείλει τον συγκλητικό Σεβήρο στην Καρχηδόνα, ο οποίος το 475 θα επιτύχει την απελευθέρωση των περισσότερων αιχμαλώτων πληρώνοντας λύτρα.
474 17-11-474
Πεθαίνει ο εφτάχρονος Λέων Β’ από άγνωστη ασθένεια και ο πατέρας του Ζήνων παραμένει μόνος στον θρόνο. Είναι εξαιρετικά αντιδημοφιλής λόγω των υποψιών για τον θάνατο του γιου του, αλλά κυρίως επειδή είναι βαρβαρικής καταγωγής (είναι Ίσαυρος).
475 9-1-475
Βασιλίσκος Ο Βασιλίσκος, κουνιάδος του Λέοντος Α’ ως αδερφός της πρώην αυτοκράτειρας Βερίνας, ανατρέπει τον Ζήνωνα και γίνεται αυτοκράτωρ. Ο Ζήνων με τους βασιλικούς θησαυρούς καταφεύγει στη Μικρά Ασία. Ο όχλος σκοτώνει όλους τους Ισαύρους στην Πόλη. Ο Βασιλίσκος θα εκθρονιστεί τον Αύγουστο του 476 προδομένος από τους υποστηρικτές του.
475 9-4-475
Ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Βασιλίσκος εκδίδει «Εγκύκλιον» προς τους επισκόπους της αυτοκρατορίας, με την οποία ακυρώνει την Δ’ σύνοδο της Χαλκηδόνος και υποστηρίζει τις θέσεις του Μιαφυσιτισμού. Πρόκειται για σοβαρό πολιτικό λάθος. Ο Βασιλίσκος γίνεται από τη μια στιγμή στην άλλη αντιδημοφιλής.
475
Ο αυτοκράτορας Βασιλίσκος κάνει αρχιστράτηγο (magister militum) τον ανιψιό του Αρμάτιο δυσαρεστώντας και αποξενώνοντας έτσι τους βασικούς υποστηρικτές του: τον αρχηγό των Οστρογότθων της Θράκης Θεοδώριχο Στράβωνα και τον Ίσαυρο στρατηγό Ίλλο. Στο τέλος όλοι αυτοί, μαζί και ο Αρμάτιος, θα στραφούν εναντίον του και θα βοηθήσουν στην επιστροφή του Ζήνωνα.
475 28-8-475
Ο Φλάβιος Ορέστης (κατά το ήμισυ Γερμανός και, παλιότερα, έμπιστος του Αττίλα) που είχε διοριστεί αρχηγός του στρατού της Δύσης από τον Ιούλιο Νέπωτα, καταλαμβάνει την εξουσία στη Δυτική Αυτοκρατορία και αναγκάζει τον αυτοκράτορα Ιούλιο Νέπωτα να εγκαταλείψει τη Ραβέννα.
475 31-10-475
Ο στρατηγός Ορέστης ανεβάζει στον θρόνο της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας τον 14χρονο γιο του Ρωμύλο Αυγουστύλο, ο οποίος θα μείνει στον θρόνο για λιγότερο από ένα χρόνο χωρίς να αναγνωριστεί από κανέναν στο εξωτερικό. Θεωρείται ο τελευταίος αυτοκράτορας της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. [Το «Αυγουστύλος» είναι το υποτιμητικό παρατσούκλι του που σημαίνει μικρός Αύγουστος.]
475
★★
Πυρκαγιά στην Πόλη Μεγάλη πυρκαγιά στην Κωνσταντινούπολη. Καίγεται η Βιβλιοθήκη την οποία είχε ιδρύσει ο αυτοκράτορας Ιουλιανός. Επίσης καταστρέφεται το παλάτι του Λαύσου (το «Λαυσείον») που κατά το παρελθόν ανήκε στον ευνούχο Λαύσο και περιείχε ανεκτίμητη συλλογή με έργα της αρχαιότητας. Μεταξύ άλλων, χάνονται τα αγάλματα του Ολυμπίου Διός (ένα από τα 7 θαύματα του αρχαίου κόσμου) και της Αφροδίτης της Κνίδου, του Πραξιτέλη.
476 Αύγουστος
Ο σφετεριστής Βασιλίσκος έχει χάσει την υποστήριξη του λαού και τα ερείσματά του στον στρατό. Έτσι ο έκπτωτος Ζήνων επανέρχεται εύκολα στον θρόνο, στον οποίο θα παραμείνει μέχρι το 491. Ο Βασιλίσκος καταφεύγει στην Αγία Σοφία. Παραδίνεται όταν ο Ζήνων ορκίζεται πως δεν θα χύσει ούτε σταγόνα από το αίμα του. Όμως ο Βασιλίσκος και η οικογένειά του θανατώνονται άμεσα δια εγκλεισμού σε στέρνα που σφραγίζεται…
476 4-9-476 ★★★★
Το τέλος της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Καταλύεται η Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία μετά την εκθρόνιση του Ρωμύλου από τον Οδόακρο, αρχηγό των Ερούλων μισθοφόρων, ο οποίος στέφεται αυτοκράτορας. Ο Ορέστης σκοτώθηκε λίγες μέρες νωρίτερα, μετά την ήττα του στη Ραβέννα. Ο νεαρός Ρωμύλος Αυγουστύλος εξορίζεται στο νησάκι Μεγαρίδης της Νάπολης. Ιστορικά, το γεγονός σηματοδοτεί το τέλος της Αρχαιότητας και την αρχή του Μεσαίωνα.
476
Ο Ζήνων αποφεύγει να επέμβει δραστικά στη Δύση και δίνει στον Οδόακρο τον τίτλο του πατρικίου αναγνωρίζοντας έμμεσα την εξουσία του. Επίσης αναγνωρίζει το Βασίλειο των Βανδάλων και τις κτήσεις τους στη δυτική Μεσόγειο. Οι κινήσεις αυτές σημαίνουν ηρεμία για το Βυζάντιο στις δυτικές του περιοχές και πρόσκαιρη επιστροφή στην κανονικότητα για το θαλάσσιο εμπόριο στη Μεσόγειο.
478
Μεγάλος σεισμός στην Κωνσταντινούπολη.
478
O Ζήνων προσπαθεί να στρέψει τους δύο Θεοδώριχους των Οστρογότθων (τον Θεοδώριχο Α’ της Μοισίας και τον Θεοδώριχο Στράβωνα) τον έναν εναντίον του άλλου παρόλο που αμφότεροι είναι τυπικά υπήκοοι του Βυζαντίου (αλλά έχουν μεγάλους και επικίνδυνους στρατούς). Το εγχείρημα αποτυγχάνει καθώς οι Θεοδώριχοι τα βρίσκουν μεταξύ τους πριν εμπλακούν σε μάχη.
479
Ο Μαρκιανός, γιος του τέως δυτικού αυτοκράτορα Ανθεμίου και σύγγαμβρος του Ζήνωνα, αποπειράται να εκθρονίσει τον Ζήνωνα (με ενθάρρυνση της πεθεράς τους Βερίνας). Και ενώ ο Ζήνων έχει περικυκλωθεί στο παλάτι, ο στρατηγός Ίλλος με μια ομάδα Ισαύρων καταφέρνει να τον απεγκλωβίσει. Ο Μαρκιανός και οι αδερφοί του συλλαμβάνονται και εξορίζονται στην Καππαδοκία.
479
Ο Θεοδώριχος Α’, βασιλιάς των Οστρογότθων που έχουν μετακινηθεί στη Μοισία, αρχίζει ένα τετραετή πόλεμο (χαμηλής κλίμακος) με επιθέσεις εναντίον των Βυζαντινών στα δυτικά Βαλκάνια.
480
480
Δολοφονείται στη Δαλματία ο Ιούλιος Νέπως, ο τελευταίος νόμιμος Αύγουστος της Δύσης. Μετά απ’ αυτό, ο Ζήνων καταργεί επίσημα τον διαχωρισμό της αυτοκρατορίας σε Δυτική και Ανατολική, με τον ίδιο να είναι ο μοναδικός Ρωμαίος Αυτοκράτορας. Στην ουσία όμως Οδόακρος διοικεί αυτόνομα τη Δυτική Αυτοκρατορία (Ιταλία συν Δαλματία) αν και έχει αποφύγει να αυτοανακηρυχθεί αυτοκράτορας.
481
Ο Χλωδοβίκος (Clovis-Κλόβις) ανακηρύσσεται βασιλιάς των Φράγκων. Θα είναι ο πρώτος βασιλιάς που θα ενώσει όλες τις φυλές των Φράγκων. Λίγο μετά την ενθρόνισή του ιδρύει τη Francia.
481
O Θεοδώριχος Στράβων, φύλαρχος των Οστρογότθων στη σημερινή Βουλγαρία, βαδίζει με 13.000 στρατό εναντίον της Κωνσταντινούπολης, αλλά δεν μπορεί να ολοκληρώσει το εγχείρημά του λόγω απροθυμίας των αντρών του. Κατά την επιστροφή πέφτει από το άλογο και σκοτώνεται.
482 28-7-482 ★★
Ενωτικόν του Ζήνωνος Σε μια προσπάθεια να αμβλυνθούν οι διαφορές με τους Μονοφυσίτες, ο αυτοκράτορας Ζήνων σε συνεργασία με τον πατριάρχη Ακάκιο εκδίδει το «Ενωτικόν», διάταγμα με το οποίο αναθεματίζονται οι αιρετικοί Νεστόριος και Ευτυχής, αλλά αποφεύγεται μια σαφής τοποθέτηση για το ακανθώδες ζήτημα αν ο Χριστός είχε μία ή δύο φύσεις. Κανένας δεν μένει ικανοποιημένος από αυτή τη διευθέτηση.
483
Οι Οστρογότθοι έχουν φτάσει να ελέγχουν ένα μεγάλο μέρος της Μακεδονίας και της Θράκης, μιας περιοχής που αντιστοιχεί στη σημερινή βόρεια Ελλάδα, στη Σερβία και στη Βουλγαρία, όπου οι Βυζαντινοί έχουν περιοριστεί στις φρουρές κάποιων μεγάλων πόλεων. Οι Οστρογότθοι, όποτε τους βολεύει, υποκρίνονται ότι είναι υπήκοοι του Αυτοκράτορα, αλλά ουσιαστικά είναι ανεξάρτητοι.
483
Ο άγιος Σάββας ιδρύει το κοινόβιο της Μεγάλης Λαύρας κοντά στη Βηθλεέμ. Εκδίδει και το «Τυπικόν» που θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για τα μεταγενέστερα μοναστηριακά τυπικά της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
484
★★
Ακακιανόν Σχίσμα Ο πάπας της Ρώμης Φήλιξ Γ’ αντιδρά στο «Ενωτικόν» του Ζήνωνα και αναθεματίζει τον πατριάρχη Ακάκιο. Ο τελευταίος αντιδρώντας διαγράφει από τα δίπτυχα της εκκλησίας τον Πάπα. Το πρώτο αυτό σχίσμα – το «Ακακιανόν Σχίσμα» ή «Ακάκιον Σχίσμα» – μεταξύ Δυτικής και Ανατολικής Εκκλησίας θα διαρκέσει 35 χρόνια.
484
★★
Στάση του Ίλλου Ο Ισαυρικής καταγωγής Ίλλος που είχε εξασφαλίσει την υποστήριξη της αυγούστας Αιλίας Βερίνας, πεθεράς του Ζήνωνα και συζύγου τού Λέοντος Α’, έχοντας χάσει την εύνοια του Ζήνωνα στασιάζει και στέφει αυτοκράτορα τον πατρίκιο Λεόντιο στην Ταρσό. Μη έχοντας αρκετές δυνάμεις για να επιβληθεί, θα περιοριστεί σε άμυνα στο φρούριο Παπύριον της Κιλικίας, όπου θα πολιορκηθεί για 4 χρόνια.
484
Ο αυτοκράτωρ Ζήνων, μετά από συγκρούσεις με τους Οστρογότθους των Βαλκανίων, τους οποίους προσπαθεί ανεπιτυχώς να ελέγξει, συνάπτει συνθήκη ειρήνης μαζί τους. Ο ηγέτης τους Θεοδώριχος Α’ (ο Μέγας) παίρνει τον τίτλο του magister militum και του Ρωμαίου Υπάτου. Οι Οστρογότθοι δεσμεύονται να βοηθούν τους Βυζαντινούς ως φοιδεράτοι.
484 19-7-484
Ο σφετεριστής Λεόντιος, με την υποστήριξη του στασιαστή Ίλλου, στέφεται στην Ταρσό αυτοκράτορας της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Αναγνωρίζεται στην Αντιόχεια, την οποία κάνει πρωτεύουσά του.
485
Ένας βυζαντινός στρατός με επικεφαλής τον Ιωάννη (τον Κυρτό ή τον Σκύθη – αδιευκρίνιστο) και με τη συμμετοχή Οστρογότθων νικάει κοντά στη Σελεύκεια τον στρατό των στασιαστών Ίλλου και Λεοντίου. Στη συνέχεια τους πολιορκεί στο φρούριο Παπύριον της Κιλικίας.
486
Μάχη του Σουασόν. Οι Φράγκοι υπό τον Κλόβις (Χλωδοβίκος Α’) νικούν τον στρατό του Συάγριου που ήταν ο τελευταίος Ρωμαίος ηγεμόνας στη Γαλατία. Αυτό είναι το οριστικό τέλος της ρωμαϊκής εξουσίας στη Δύση. Η εικόνα πλέον έχει ως εξής: στη σημερινή βόρεια Γαλλία επικρατούν οι Φράγκοι ενώ στη νότια Γαλλία και μεγάλο μέρος της Ισπανίας οι Βησιγότθοι.
488
Ο Ζήνων δίνει στον Βασιλιά των Οστρογότθων Θεοδώριχο Α’ την άδεια να εισβάλει στην Ιταλία. Έτσι απαλλάσσονται τα Βαλκάνια από την απειλή των απρόβλεπτων Οστρογότθων. Μετά τον φόνο του Οδόακρου από τον Θεοδώριχο το 493, οι Οστογότθοι θα ιδρύσουν βασίλειο στην Ιταλία που τυπικά (μόνο) θα υπάγεται στο Βυζάντιο.
488
Ισχυρός σεισμός στα ΒΔ παράλια της Μ. Ασίας. Καταστρέφεται η Νικομήδεια.
488
Το Παπύριον, το φρούριο στο οποίο πολιορκούνται ο Ίλλος και ο Λεόντιος καταλαμβάνεται με τέχνασμα και οι δύο στασιαστές εκτελούνται. Αυτό είναι, και τυπικά, το τέλος της εξέγερσης του Ίλλου, της πιο σημαντικής στάσης της Πρωτοβυζαντινής Περιόδου.
488
Ο Καβάδης Α’ αναγορεύεται βασιλιάς των Σασσανιδών Περσών. Θα εξελιχθεί σε σοβαρό αντίπαλο του Βυζαντίου.
489
★★
Κατάκτηση της Ιταλίας από τους Οστρογότθους Οι Οστρογότθοι υπό την ηγεσία του Θεοδώριχου Α’ του Μεγάλου εισβάλλουν στην Ιταλία και κατακτούν μεγάλο μέρος της, μετά τις νίκες τους επί του στρατού του Οδόακρου. Ο Οδόακρος καταφεύγει στην απόρθητη Ραβέννα.
490
491 11-4-491
Αναστάσιος Α’ Θάνατος του Ζήνωνος σε ηλικία 66 ετών. Ο 60χρονος κατώτερος αυλικός (σιλεντάριος) Αναστάσιος Α’ ανακηρύσσεται αυτοκράτορας του Βυζαντίου όντας επιλογή της Αριάδνης, χήρας του Ζήνωνα (λίγο αργότερα θα την παντρευτεί). Θα παραμείνει στον θρόνο μέχρι τις 10 Ιουλίου του 518.
492 492-497
Ανταρσία των Ισαύρων. Ο Αναστάσιος εξορίζει τον αδερφό τού Ζήνωνα Λογγίνο και απομακρύνει πολλούς Ισαύρους από την Πόλη. Οι Ίσαυροι εξεγείρονται και επακολουθεί 6ετής πόλεμος που λήγει με την ήττα των Ισαύρων.
492
Μάχη Κοτυαίου. Στην πρώτη και πιο σημαντική μάχη του Ισαυρικού πολέμου, ο βυζαντινός στρατός υπό την ηγεσία των Ιωάννη Σκύθη και Ιωάννη Κυρτού νικά κοντά στη σημ. Κιουτάχεια τους Ισαύρους στασιαστές που καταφεύγουν στα βουνά της ΝΑ Μικράς Ασίας.
493
Εμφανίζονται για πρώτη φορά στον χώρο της νότιας Βαλκανικής οι Πρωτοβούλγαροι (ως Κουτριγούροι Τούρκοι).
493 15-3-493
Ο Οδόακρος, ο πρώτος βάρβαρος βασιλιάς της Ιταλίας δολοφονείται στη Ραβέννα από τον Θεοδώριχο τον Μέγα, βασιλιά των Οστρογότθων, ενώ οι δυο τους γλεντούσαν παρέα έχοντας καταλήξει σε συμφωνία ειρήνης. Ολόκληρη η Ιταλία πλέον βρίσκεται υπό τον έλεγχο των Οστρογότθων. Είναι η αρχή του Οστρογοτθικού Βασιλείου της Ιταλίας.
494
Ο Άγιος Γεώργιος γίνεται Άγιος της εκκλησίας με απόφαση του πάπα Γελάσιου Α’.
496
Απομακρύνεται από τον θρόνο ο πατριάρχης Ευφήμιος γιατί θεωρείται ύποπτος συνεργασίας με τους Ισαύρους (ήταν σε επικοινωνία με έναν εκ των αρχηγών τους, τον Αθηνόδωρο). Ένας πρόσθετος λόγος είναι ότι ο Αναστάσιος Α’ θέλει έναν πατριάρχη με περισσότερη κατανόηση προς τις μονοφυσιτικές απόψεις. Ο Ευφήμιος θα αποβιώσει το 515 στην Άγκυρα.
496 25-12-496
Εκχριστιανισμός Φράγκων Ο ηγεμών των Φράγκων Κλόβις (Χλωδοβίκος) βαπτίζεται Χριστιανός μαζί με 3.000 Φράγκους και παίρνει το όνομα Αναστάσιος Χριστιανικώτατος. Πριν βαπτιστεί, ο Κλόβις ήταν Αρειανός και πιο πριν παγανιστής. Η βάφτισή του και οι αναβαθμισμένες σχέσεις με τον Πάπα είναι ένα κομβικό σημείο για την ιστορία της Δυτικής Ευρώπης.
497
Τέλος του Ισαυρικού πολέμου με πλήρη επικράτηση των αυτοκρατορικών δυνάμεων και εκτέλεση των αρχηγών των στασιαστών (του Λογγίνου από τα Κάρδαλα και του Αθηνόδωρου). Ο ποιητής Χριστόδωρος γράφει ένα εξάτομο έργο για τα γεγονότα του πολέμου αυτού που ήταν το πιο σημαντικό πολεμικό γεγονός στα τέλη του 5ου αιώνα.
498
ΟΙ Βυζαντινοί καταλαμβάνουν το νησί Ιωτάβη (σήμερα Τζεζιρέτ Τιράν, ανάμεσα σε Αίγυπτο και Σαουδική Αραβία), σε στρατηγικό σημείο στην είσοδο του Κόλπου της Άκαμπα. Το νησί το είχαν καταλάβει Άραβες 25 χρόνια πριν. [Σήμερα είναι ακατοίκητο.]
498
Ο αυτοκράτορας Αναστάσιος Α’ καταργεί τον φόρο «Χρυσάργυρον». Ήταν ένας φόρος επί όλων των εμπορικών συναλλαγών από την εποχή τουλάχιστον του Μ.Κωνσταντίνου. Η είσπραξή του γινόταν κάθε 4 χρόνια και ήταν δυσβάστακτος για μεγάλο μέρος της κοινωνίας. Τα έσοδα αναπληρώνονται με φορολογία κτηματικής περιουσίας.
498
★★
Νομισματική Μεταρρύθμιση Ο αυτοκράτορας Αναστάσιος Α’ τροποποιεί το νομισματικό σύστημα και η οικονομία περνάει σε περίοδο άνθισης. Ρυθμίζεται η κυκλοφορία των χάλκινων κερμάτων. Εισάγεται η φόλλις. Η ισοτιμία με τον χρυσό σόλιδο είναι 1 σόλιδος = 360 φόλλεις = 14.400 νουμμία. Υιοθετείται το αρχαιοελληνικό σύστημα αρίθμησης αντί για το ρωμαϊκό.
Μάχες 
Αυτοκράτορες 