Μάχη του Κοτυαίου(Κοτυάειον) |
χρόνος: 492 |
Ήττα των Ισαύρων στασιαστών από τον αυτοκρατορικό στρατό | ★ ★ ★ ★ ★ |
εχθρός: Ίσαυροι στασιαστές
|
τοποθεσία: Στο Κοτύαιον της Μυσίας στη Βορειοδυτική Μ.Ασία, στη σημερινή Κιουτάχεια
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
τύπος μάχης: Μάχη εκ Παρατάξεως |
πόλεμος: Στάσεις και Εξεγέρσεις |
σύγχρονη χώρα:
Τουρκία |
▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Αναστάσιος Α’) | ▼ Οι Εχθροί | |
Επικεφαλής: | Ιωάννης Σκύθης & Ιωάννης Κυρτός | Λιγγινίνης |
Δυνάμεις: | ||
Απώλειες: |
Ιστορικό πλαίσιο: |
Ο Αυτοκράτωρ Λέων Α’ είχε ευνοήσει τους Ισαύρους τοποθετώντας τους σε σημαντικές θέσεις τόσο της πολιτικής όσο και στρατιωτικής ιεραρχίας, ως αντιστάθμισμα της ισχύος των μέχρι τότε πανίσχυρων αξιωματούχων γερμανικής ή αλανικής καταγωγής (όπως λ.χ. ο Άσπαρ ο Αλανός). Οι Ίσαυροι, όμως (καταγόμενοι από την ορεινή Ισαυρία της νότιας Μικράς Ασίας), περιφρονούνταν ως ημι-βάρβαροι από τους κατοίκους της Κωνσταντινουπόλεως, οι οποίοι το 473 είχαν ξεσηκωθεί κατά των Ισαύρων στον Ιππόδρομο ενώ το 475 ανέτρεψαν τον νέο εστεμμένο αυτοκράτορα Ζήνωνα (ο οποίος ήταν Ίσαυρος), φονεύοντας όλους τους Ισαύρους στην πόλη. Όμως, ο Ζήνων επέστρεψε στον θρόνο και κατά τη διάρκεια της βασιλείας του οι Ίσαυροι διατήρησαν θέσεις και προνόμια. Το 491, ο Ζήνων πέθανε και τον διαδέχτηκε ο Αναστάσιος Α’. Ο λαός μισούσε πάντα τους Ίσαυρους και έτσι ο Αναστάσιος είχε μια καλή δικαιολογία να ξεφορτωθεί εξορίζοντας τους συγγενείς του Ζήνωνα κι αρκετούς άλλους Ισαύρους που κατείχαν υψηλά αξιώματα. Οι Ίσαυροι όμως, που είχαν ισχυρή παρουσία και στον στρατό, επαναστάτησαν το 492. Ο Αυτοκράτορας Αναστάσιος έστειλε ένα στράτευμα εναντίον τους, επικεφαλής του οποίου ήταν δύο στρατηγοί εμπιστοσύνης του, ο magister militum per Orientem Ιωάννης ο Σκύθης και ο magister militum praesentalis per Orientem Ιωάννης ο Κυρτός, γνωστος και ως Flavius Ioannes Gibbus (κυρτός, gibbus =καμπούρης). Αμφότεροι οι στρατηγοί ήταν πιθανότατα Γοτθικής καταγωγής. |
Η Μάχη: |
Βυζαντινός αξιωματικός Στη μάχη που έγινε αργά το απόγευμα κοντά στο Κοτύαιον (σημερινή Κιουτάχεια), το αυτοκρατορικό στράτευμα υπό τους Ιωάννη Σκύθη και Ιωάννη Κυρτό κατήγαγε μια αποφασιστική νίκη. Οι Βυζαντινοί σκότωσαν τον αρχηγό των Ισαύρων Λιγγινίνη και αυτό αποδιοργάνωσε τους Ισαύρους που υπέστησαν βαριές απώλειες και υποχώρησαν άτακτα. Ο αυτοκρατορικός στρατός τους κυνήγησε μέχρι τα στενά της οροσειράς του Ταύρου. Η καταδίωξη δεν συνεχίστηκε πιο πέρα, αλλά ο στρατός παρέμεινε εκεί για να επιτηρεί τη περιοχή. Η απειλή των Ισαύρων εξουδετερώθηκε σε μεγάλο βαθμό αν και διατηρήθηκαν αρκετοί θύλακες των επαναστατών. Από το 494 μέχρι το 497 οι Ίσαυροι είχαν οχυρωθεί στα φρούριά τους στην Ισαυρία, όπου ανεφοδιάζονταν από το λιμάνι της Αντιοχείας. Το 497, ο Ιωάννης ο Σκύθης φόνευσε τον Λογγίνο τον Φαλακρό (ή Λογγίνο Κάλβο ή Λογγίνο από τα Κάρδαλα) και τον υποδιοικητή του Αθηνόδωρο, των οποίων τα κεφάλια τέθηκαν σε κοινή θέα στην Ταρσό της Κιλικίας. Αυτό έδωσε τέλος στην εξέγερση και στις εχθροπραξίες. |
Αξιοσημείωτα: |
Σύμφωνα με τον Προκόπιο, ο Ιωάννης Κυρτός σκόπευε να θανατώσει τον Ιουστίνο λόγω ενός πειθαρχικού παραπτώματος. Όμως το βράδυ στον ύπνο του εμφανίστηκε ένα «υπεράνθρωπο» πλάσμα και του ζήτησε να χαρίσει τη ζωή του Ιουστίνου. Ο Κυρτός το αγνόησε, αλλά το όνειρο επαναλήφθηκε πιο έντονο τις επόμενες δύο νύχτες, οπότε ο στρατηγός πείστηκε να απελευθερώσει τον Ιουστίνο, ο οποίος 20 χρόνια μετά έγινε από το πουθενά αυτοκράτορας. |
Επακόλουθα: |
Η μάχη ήταν η πρώτη και πιο σημαντική μάχη του Ισαυρικού πολέμου (492-497). Ο πόλεμος αυτός φαίνεται ασήμαντος σήμερα, αλλά την εποχή εκείνη ήταν τεράστιο γεγονός. Ο ποιητής Χριστόδωρος έγραψε ένα εξάτομο ποίημα για τον πόλεμο με τίτλο «Ισαυρικά», ενώ οι δύο νικητές στρατηγοί τιμήθηκαν με τον τίτλο του Υπάτου (που τον 5ο αι. ήταν το ανώτατο αξίωμα). |
Απόδοση κειμένου σε συνεργασία με Δημοσθένη Λαμπρινάκη |
|