Μάχη της Παγκάλειας(Μάχη Αμορίου) |
χρόνος: 97819 Ιουνίου 978 |
Νίκη των δυνάμεων του στασιαστή Βάρδα Σκληρού | ★ ★ ★ ★ ★ |
εχθρός: Βυζαντινοί (Εμφύλιος)
|
τοποθεσία: Βορειοανατολικά από το Αμόριον, στην επαρχία Αφιόν Καραχισάρ
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
τύπος μάχης: Μάχη εκ Παρατάξεως |
πόλεμος: Στάσεις και Εξεγέρσεις |
σύγχρονη χώρα:
Τουρκία |
▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Βασίλειος Β’ ο Βουλγαροκτόνος) | ▼ Οι Εχθροί | |
Επικεφαλής: | Βάρδας Φωκάς | Βάρδας Σκληρός |
Δυνάμεις: | ||
Απώλειες: |
Ιστορικό πλαίσιο: |
Ο στρατηγός Βάρδας Σκληρός ανήκε στην πλούσια οικογένεια των Σκληρών, που είχαν στην ιδιοκτησία τους τεράστιες εκτάσεις στην ανατολική Μικρά Ασία. Ήταν απόγονος εκ μητρός του αυτοκράτορα Βασιλείου Α’ και είχε αποκτήσει εξαιρετική φήμη μετά τη μεγάλη νίκη στη μάχη της Αρκαδιούπολης, όταν απέκρουσε έναν στρατό από Ρως και Πετσενέγους επιφέροντας βαρύτατες απώλειες στον εχθρό, ενώ οι απώλειες των Βυζαντινών ήταν ελάχιστες. Την ίδια χρονιά, το 970, είχε κληθεί να αντιμετωπίσει τη στάση του Βάρδα Φωκά στη Μ.Ασία, και το έκανε με επιτυχία, ενώ ο Βάρδας Φωκάς (ανιψιός του Νικηφόρου Α΄Φωκά) εξορίστηκε στην Αμάσεια του Πόντου. Μετά από αυτές τις επιτυχίες, ο Σκληρός έγινε έμπιστος του αυτοκράτορα Ιωάννη Α’ Τσιμισκή, του οποίου μάλιστα ήταν συμπατριώτης και κουνιάδος. Μετά το θάνατο του Τσιμισκή, θεωρήθηκε επικίνδυνος από τον ισχυρό άντρα του Βυζαντίου, τον ευνούχο Βασίλειο Λεκαπηνό (κηδεμόνα του Βασιλείου Β’) και καθαιρέθηκε από το κορυφαίο αξίωμα του Δομέστικου των Σχολών. Μετά από αυτό, και με πρόφαση την απόδοση δικαιοσύνης για τον ύποπτο θάνατο του Τσιμισκή (που ίσως δηλητηριάστηκε από τον Λεκαπηνό), ο Βάρδας Σκληρός στασίασε και ήγειρε αξιώσεις για τον θρόνο. Βρήκε πολλούς υποστηρικτές στις διεκδικήσεις του, ιδιαίτερα στη Μ. Ασία κερδίζοντας συμμάχους ανάμεσα σε Αρμένιους, Γεωργιανούς, ακόμα και Μουσουλμάνους. Μέσα στο 976, χωρίς να συναντήσει μεγάλη αντίσταση, έγινε κύριος της Αντιόχειας, της Καισάρειας και μεγάλου μέρους της Μ.Ασίας, ενώ την επόμενη χρονιά πολιόρκησε τη Νίκαια πλησιάζοντας επικίνδυνα στη Βασιλεύουσα. Μετά από αυτές τις σοβαρές εξελίξεις, ο Λεκαπηνός επανέφερε στην ενεργό δράση τον παλιό αντίπαλο του Βάρδα Σκληρού, τον Βάρδα Φωκά που ήταν τα προηγούμενα 7 χρόνια έγκλειστος σε μοναστήρι. |
Η Μάχη: |
O Βουλγαροκτόνος συναντά τον γέρο Σκληρό στο Διδυμότειχο Οι δύο αντίπαλοι συναντήθηκαν στην Παγκάλεια(1), κοντά στο Αμόριο. Οι αυτοκρατορικές δυνάμεις του Βάρδα Φωκά νικήθηκαν, αλλά η ήττα δεν ήταν αποφασιστική, καθώς οι δυνάμεις του Φωκά ανασυντάχθηκαν και συνέχισαν την πορεία τους ανατολικά προς την περιοχή που ήταν υπό τον έλεγχο του Βάρδα Σκληρού. |
Αξιοσημείωτα: |
Σύμφωνα με τον Μιχαήλ Ψελλό, ο Βάρδας Σκληρός τα είχε όλα: ήταν πολύ ικανός στον σχεδιασμό, εξαιρετικά έξυπνος στην τακτική, είχε τεράστιο πλούτο, είχε το κύρος του βασιλικού αίματος, είχε δοξαστεί από νίκες σε μεγάλες μάχες και είχε την υποστήριξη ολόκληρου του στρατιωτικού κατεστημένου. |
Επακόλουθα: |
Ο Βάρδας Σκληρός κέρδισε μία ακόμα μάχη εναντίον των αυτοκρατορικών πιο ανατολικά, αλλά στη συνέχεια ηττήθηκε στα Βασιλικά Θερμά και η ανταρσία έλαβε άδοξο τέλος. Για πολλά χρόνια κατέφυγε στο Χαλιφάτο. Επανήλθε 10 χρόνια αργότερα και έπαιξε σημαντικό ρόλο στη στάση του Βάρδα Φωκά (!) εναντίον του Βασιλείου Β’. |
Παρατηρήσεις: |
|
|