Μάχες 
Αξιώματα 
Αυτοκράτορες 
Μάχη του Δημητριτσίου(Μάχη Στρυμόνα) |
χρόνος: 11857 Νοεμβρίου 1185 |
| Συντριπτική νίκη των Βυζαντινών επί των Νορμανδών εισβολέων | ★ ★ ★ ★ ★ |
|
εχθρός: Νορμανδοί
|
τοποθεσία: Κοντά στο χωριό Δημητρίτσι, 20 χλμ. νοτίως των Σερρών, επί του Στρυμόνος
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
|
τύπος μάχης: Μάχη εκ Παρατάξεως |
πόλεμος: Σικελικοί Πόλεμοι |
σύγχρονη χώρα:
Ελλάδα |
| ▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Ισαάκιος Β’ Άγγελος) | ▼ Οι Εχθροί | |
| Επικεφαλής: | Στρατηγός Αλέξιος Βρανάς | Βαλδουίνος ντ’ Ωτεβίλλ |
| Δυνάμεις: | Άγνωστο | 15.000-25.000 |
| Απώλειες: | Βαρύτατες |
| Ιστορικό πλαίσιο: |
| Την περίοδο μετά το θάνατο του Μανουήλ Κομνηνού που το Βυζάντιο σπαρασσόταν από έριδες, στη Σικελία βασίλευε ο ικανότατος Γουλιέλμος Β’, ο «Καλός». Με πρόφαση την προστασία του ανήλικου διαδόχου του βυζαντινού θρόνου, ο Γουλιέλμος οργάνωσε εκστρατεία εναντίον του Βυζαντίου με απώτερο στόχο την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης και την αναγόρευση του ίδιου σε Ρωμαίο αυτοκράτορα. Συγκέντρωσε ισχυρό στρατό 80.000 ανδρών (εκ των οποίων 5.000 σιδερόφρακτοι ιππότες) υπό τους συγγενείς του κόμητες Ριχάρδο και Βαλδουΐνο και στόλο 200 πλοίων, υπό τον Έλληνα ναύαρχο Μαργαρίτη (τα νούμερα που αναφέρονται – πλην του στόλου – είναι αμφισβητούμενα. Οι πραγματική δύναμη φαίνεται ότι ήταν στο 1/3 των προαναφερθέντων). Μετά την άλωση της Θεσσαλονίκης στις 24 Αυγούστου 1185, οι Νορμανδοί χωρίστηκαν σε τρία τμήματα. Το ένα τμήμα παρέμεινε για τη φρούρηση της Θεσσαλονίκης, το άλλο κατευθύνθηκε προς την περιοχή των Σερρών, όπου προξενούσε πολλές ζημιές στην περιοχή της Αμφίπολης και το τρίτο τμήμα, κατευθυνόμενο προς την Κωνσταντινούπολη, στρατοπέδευσε στη Μοσυνόπολη, ενώ ο Νορμανδικος στόλος πλησίαζε την Κωνσταντινούπολη δια θαλάσσης. Οι Νορμανδοί αρχηγοί, αν και γενναίοι μαχητές δεν είχαν ούτε τη στρατηγική ικανότητα, ούτε την πολιτική οξύνοια του βασιλιά τους. Θεωρώντας ότι δεν υπήρχε άμεση απειλή, είχαν χωρίσει τις δυνάμεις τους σε πολλά αποσπάσματα που είχαν εκτραπεί σε λεηλασίες, πράγμα το οποίο τους είχε αποδυναμώσει. Επιπλέον οι προσωπικές τους φιλοδοξίες δυσκόλευαν περισσότερο τη συνεργασία τους. Ο Αλέξιος Βρανάς, εκμεταλλευόμενος τη διάσπαση των Νορμανδών, επιτέθηκε στα μεμονωμένα τμήματα που βρίσκονταν γύρω από τη Μοσυνούπολη, τα διέλυσε και ανακατέλαβε το φρούριό της. |
Η Μάχη: |
 Νορμανδοί ιππότες σε μάχη Τα δύο στρατεύματα παρατάχθηκαν στον τόπο «τον λεγόμενον του Δημητρίτζη». Ο Βαλδουίνος, που αντελήφθη ότι βρισκόταν σε μειονεκτική θέση, προσπάθησε να διαπραγματευθεί. Συγχρόνως, έστειλε να ειδοποιήσουν τους σκόρπιους στρατιώτες του που λεηλατούσαν τις γύρω περιοχές. Δεν διακινδύνευε να υποχωρήσει πέρα από το Στρυμόνα, γιατί φοβόταν επίθεση καθώς θα περνούσε το ποτάμι. Ο Βρανάς όμως παρακολουθούσε τις βιαστικές κινήσεις των λαφυραγωγών που κατευθύνονταν άτακτα προς το στρατόπεδό τους και κατάλαβε ότι υπάρχει δόλος στις προθέσεις των Νορμανδών. Έκανε πως δέχεται τους κήρυκες, εκμεταλλευόμενος το χρόνο για να μεταπέσει από διάταξη πορείας σε διάταξη μάχης. Θέλοντας να αποφύγει τη συγκέντρωση του εχθρού, που ίσως του στερούσε το πλεονέκτημα της αριθμητικής υπεροχής, τράβηξε το ξίφος του κι επιτέθηκε πρώτος, ενώ οι άντρες του τον ακολούθησαν αλαλάζοντας. Οι Νορμανδοί ιππότες αντεπιτέθηκαν με τις ορμητικές επελάσεις για τις οποίες ήταν διάσημοι. Ήταν όμως χωρισμένοι σε μικρές πρόχειρες ομάδες και στα σημεία που διασπούσαν τις γραμμές των Βυζαντινών περικυκλώνονταν από τους αριθμητικά υπέρτερους αντιπάλους τους και σφαγιάζονταν. Το πεζικό τους, κάτω από την πίεση του αντίστοιχου Βυζαντινού, δεν μπορούσε να τους υποστηρίξει. Οι άτακτοι ελαφροί πεζοί όρμησαν προς το ποτάμι προσπαθώντας να σώσουν τη λεία τους όπου οι Βυζαντινοί τους ακολουθούσαν και τους σκότωναν. Οι Νορμανδοί ιππείς μάχονταν απεγνωσμένα, αλλά η ορμή τους είχε καταπέσει, καθώς τα άλογά τους είτε σκοτώνονταν είτε κατέρρεαν από εξάντληση. Η μάχη εξελισσόταν πλέον όχι σε επελάσεις με τη λόγχη, αλλά σε συγκρούσεις με πολεμικά ρόπαλα και ξίφη, όπου η αριθμητική υπεροχή των Βυζαντινών τους έδινε τη δυνατότητα να περικυκλώνουν τους αντιπάλους τους και να τους καταβάλλουν. Ελάχιστοι ιππότες κατάφεραν να διασπάσουν τον κλοιό και να διαφύγουν. Μόλις σκοτώθηκε ο σημαιοφόρος του Βαλδουίνου και το λάβαρο έπεσε καταγής, αυτός και οι σωματοφύλακές του λύγισαν και παραδόθηκαν. |
Αξιοσημείωτα: |
| Το όνομα του πεδίου μάχης δεν ήταν Δημητρίτσι εκείνη την εποχή. Πήρε όμως αυτό το όνομα από τον στρατηγό Δημητρίτσα που έπεσε σ’ αυτή τη μάχη. Πάντως, για κάποιο λόγο, η τοποθεσία στις ιστορικές πηγές αναφέρεται συνήθως ως Δημητρίτζι. |
Επακόλουθα: |
| Ήταν μια πολύ μεγάλη νίκη για τους Βυζαντινούς, σε μια περίοδο παρακμής. Οι Νορμανδοί αναγκάσθηκαν να εγκαταλείψουν τη φιλόδοξη εκστρατεία τους και να επιστρέψουν στη Σικελία. Μετά από μερικά χρόνια το βασίλειό τους κατακτήθηκε από τους Γερμανούς. Πάντως η βάναυση συμπεριφορά των Βυζαντινών προς τους αιχμαλώτους προκάλεσε αγανάκτηση στη Δύση και υποτίθεται ήταν ένας από τους λόγους της Δ΄ Σταυροφορίας. |
|
|