Μάχη των Ταγινών(Μάχη των Βουσταγαλλώρων) |
χρόνος: 552Ιούνιος ή Ιούλιος 552 |
Μεγάλη Βυζαντινή νίκη και θάνατος του βασιλιά των Οστρογότθων Τωτίλα | ★ ★ ★ ★ ★ |
εχθρός: Οστρογότθοι
|
τοποθεσία: Κοντά στο χωριό Ταγίναι, κάπου βόρεια από τη σημερινή πόλη Gualdo Tadino της κεντρικής Ιταλίας, κοντά στην Περούτζια
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
τύπος μάχης: Μάχη εκ Παρατάξεως |
πόλεμος: Γοτθικός Πόλεμος στην Ιταλία |
σύγχρονη χώρα:
Ιταλία |
▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Ιουστινιανός Α’) | ▼ Οι Εχθροί | |
Επικεφαλής: | Πρωτοβεστιάριος Ναρσής | Βασιλιάς Τωτίλα |
Δυνάμεις: | 20.000+5.000 Λομβαρδοί+3.000 Έρουλοι, όλοι ιππείς εκτός από 8000 τοξότες | 15.000 |
Απώλειες: | 6.000 νεκροί στο πεδίο μάχης και σχεδόν όλοι αργότερα |
Ιστορικό πλαίσιο: |
Οι Γοτθικοί Πόλεμοι έχουν τις ρίζες τους στη φιλοδοξία του Ιουστινιανού να ανακτήσει τις περιοχές της πρώην Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, που είχαν χαθεί από εισβολές βαρβαρικών φυλών κατά την Περίοδο των Μεταναστεύσεων. Ο πόλεμος με τους Οστρογότθους –που είχαν επικρατήσει στην Ιταλία από τα μέσα του 5ου αι.– είχε ξεκινήσει από το 535. Κατά καιρούς οι Βυζαντινοί είχαν αρκετές επιτυχίες, όπως η κατάληψη της Ρώμης από τον Βελισάριο το 536 και ξανά το 546, αλλά οι Οστρογότθοι αποδείχτηκαν ανθεκτικοί ανακτώντας κατ’ επανάληψιν τα χαμένα εδάφη. Στα τέλη του 550 είχαν καταφέρει να ανακαταλάβουν σχεδόν ολόκληρη την Ιταλία και τη Σικελία εκτός από τη Ραβέννα και τέσσερις παραθαλάσσιες πόλεις Ο Ιουστινιανός αποφάσισε να στείλει ξανά στρατό. Κατά τα έτη 550–551 μια μεγάλη εκστρατευτική δύναμη 25.000 ανδρών συγκροτήθηκε σταδιακά στα Σαλώνα επί της Αδριατικής (Σπλιτ Κροατίας) αποτελούμενη από Βυζαντινές μονάδες και αλλοδαπούς συμμάχους όπως Λομβαρδούς, Έρουλους, Ούννους, Γέπιδες κ.ά. Στην αρχή τη διοίκηση είχε ο Γερμανός, εξάδερφος του αυτοκράτορα. Μετά τον ξαφνικό θάνατό του, διοικητής ορίστηκε ο ευνούχος Ναρσής που τότε ήταν 73 ετών. Την άνοιξη του 551 ο στρατός του Ναρσή αποβιβάστηκε στη Βενετία και αποφεύγοντας να συγκρουσθεί με έναν μεγάλο στρατό Φράγκων-Γότθων που τον περίμενε στα βόρεια κατευθύνθηκε προ το Ρίμινι. Την επόμενη χρονιά ο Ναρσής προχώρησε κατά μήκος της Αδριατικής ακτής μέχρι την Ανκόνα (Αγκώνα) και κατόπιν στράφηκε προς την ενδοχώρα σκοπεύοντας να βαδίσει επί της Φλαμινίας οδού προς τη Ρώμη. |
Η Μάχη: |
Τωτίλας, βασιλιάς Οστρογότθων (541-552) Οι Γότθοι κινήθηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας, όμως με την άφιξή τους ο Βυζαντινός στρατός ήταν ήδη σε παράταξη μάχης και τους περίμενε. Ο Ναρσής, αν και είχε την αριθμητική υπεροχή, έταξε τα στρατεύματά του σε ισχυρή αμυντική διάταξη. Στο κέντρο συνέπτυξε το μεγάλο σώμα των Γερμανών συμμάχων, οι οποίοι αφιππεύοντας τάχθηκαν σε πυκνή φάλαγγα και έταξε τα Βυζαντινά στρατεύματα στα δύο άκρα. Στο κέρας κάθε πτέρυγας τοποθέτησε από 4.000 πεζούς τοξότες. Περιμένοντας ενισχύσεις υπό τον Τεΐα με 2.000 άνδρες, ο Τωτίλας χρησιμοποίησε διάφορες τακτικές για να καθυστερήσει τη μάχη, συμπεριλαμβανομένων προσφορών για διαπραγματεύσεις και προκλήσεις σε μονομαχία. Όταν ο Τεΐας έφθασε, ο Τωτίλας εκδήλωσε ξαφνική και μεγάλης κλίμακας έφιππη επίθεση κατά του Βυζαντινού κέντρου. Αρχαίοι και σύγχρονοι συγγραφείς το έχουν κατηγορήσει για ανοησία, αλλά ο Τωτίλας προφανώς είχε την πρόθεση να εμπλακεί όσο το δυνατόν πιο γρήγορα για να αποφύγει τις απώλειες από τους φοβερούς Βυζαντινούς τοξότες. Ο Ναρσής, όμως, ήταν προετοιμασμένος για μια τέτοια ενέργεια και διέταξε τους τοξότες του, που ήταν ταγμένοι σε πυκνές τάξεις στα πλευρά, να κλίνουν το μέτωπό τους προς το κέντρο, ώστε η όλη παράταξη να μοιάζει με μισοφέγγαρο. Εκτεθειμένο στο κέντρο το Οστρογοτθικό ιππικό υπέστη πολλές απώλειες και η επίθεσή του απέτυχε. Η πορεία και η διάρκεια της μάχης που ακολούθησε δεν είναι γνωστές, πάντως αργά το απόγευμα ο Ναρσής διέταξε γενική επίθεση και οι Οστρογότθοι εγκατέλειψαν τις γραμμές τους και διέφυγαν. Μετά τη μάχη οι Γότθοι μετρούσαν νεκρούς της τάξεως των 6.000 με 7.000 ανδρών και ο Τωτίλας είχε τραυματιστεί. Οι περιγραφές διαφέρουν, αλλά φαίνεται πως ο Τωτίλας σκοτώθηκε από Γέτη λογχοφόρο κατά τη διάρκεια της άτακτης υποχώρησης. |
Επακόλουθα: |
Με τη νίκη αυτή οι Βυζαντινοί τσάκισαν την ισχύ των Οστρογότθων στην Ιταλία και άνοιξαν τον δρόμο για την προσωρινή ανακατάληψη της Ιταλικής Χερσονήσου και την οριστική κατάλυση του Οστρογοτθικού βασιλείου. Ο Τωτίλας σκοτώθηκε, και αυτό ήταν μια δυσαναπλήρωτη απώλεια για τους Οστρογότθους. |
Απόδοση κειμένου στα Ελληνικά σε συνεργασία με Δημοσθένη Λαμπρινάκη |
Παρατηρήσεις: |
|
|