
Μάχη του Φορίνο |
χρόνος: 663 |
Ήττα των Βυζαντινών στην Ιταλία από τους Λομβαρδούς και ματαίωση των σχεδίων για ανακατάληψη της νότιας Ιταλίας | ★ ★ ★ ★ ★ |
εχθρός: Λομβαρδοί
|
τοποθεσία: Κοντά στην κωμόπολη Φορίνο της επαρχίας Αβελίνο της Καμπανίας, ανατολικά από τη Νάπολη
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
τύπος μάχης: Μάχη εκ Παρατάξεως |
πόλεμος: Λομβαρδική κατάκτηση Ιταλίας |
σύγχρονη χώρα:
Ιταλία |
▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Κώνστας Β' Πωγωνάτος) | ▼ Οι Εχθροί | |
Επικεφαλής: | Σαμπούρο | Δούκας Ρομουάλντ |
Δυνάμεις: | 20.000 | Άγνωστο |
Απώλειες: | Βαρύτατες | Άγνωστο |
Ιστορικό πλαίσιο: |
To 662 o Βυζαντινός αυτοκράτορας Κώνστας Β' ο Πωγωνάτος εξεστράτευσε στην Ιταλία με σκοπό να ξαναπάρει πίσω τα εδάφη που είχαν καταλάβει οι Λομβαρδοί τα προηγούμενα χρόνια. Γενικά, ο Κώνστας ήθελε να φύγει από την Κωνσταντινούπολη και σκεφτόταν σοβαρά να μεταφέρει την πρωτεύουσα στη Σικελία, και συγκεκριμένα στις Συρακούσες. Ο λόγος ήταν οι Αραβικές κατακτήσεις, που είχαν φέρει την αυτοκρατορία σε πολύ δύσκολη θέση. Αλλά ίσως ο πιο σημαντικός λόγος για τον Κώνστα ήταν ότι η Πόλη δεν τον σήκωνε πια, καθώς είχε γίνει μισητός στους κατοίκους της Βασιλεύουσας που τον αποκαλούσαν «Κάιν», επειδή είχε σκοτώσει τον αδερφό του Θεοδόσιο. ![]() Η Ιταλία στα μέσα του 7ου αι. Το δουκάτο του Μπενεβέντο στη νότια Ιταλία ήταν από τα πιο μεγάλα και πιο ισχυρά δουκάτα των Λομβαρδών. Ο Κώνστας Β’ αποβιβάστηκε στον Τάραντα και σχεδόν αμέσως άρχισε να εισβάλλει στις Λομβαρδικές περιοχές πιο βόρεια που ανήκαν στο Μπενεβέντο. Σύντομα πολλές μικρές πόλεις έπεσαν στα χέρια των Βυζαντινών και τελικά ο Κώνστας πολιόρκησε την πόλη του Μπενεβέντο, που όμως δεν μπόρεσε να κυριεύσει παρά τις επίμονες επιθέσεις του και τη χρήση πολιορκητικών μηχανών. Την εποχή εκείνη δούκας του Μπενεβέντο, ήταν ο νεαρός Ρομουάλδος ή Ρομουάλντ (Romualdo ή Romuald), πρωτότοκος γιος του βασιλιά των Λομβαρδών Γριμοάλδου (Grimoaldo ή Grimoald). Ο Ρομουάλντ είχε ήδη ζητήσει βοήθεια από τον πατέρα του, ο οποίος ξεκίνησε να έρχεται με στρατό από τη βόρεια Ιταλία, αντιμετωπίζοντας όμως προβλήματα συνοχής στο στράτευμά του που δεν είχε μεγάλη διάθεση να πολεμήσει για να σώσει τον γιο του βασιλιά. Ο Κώνστας πληροφορήθηκε για την επικείμενη άφιξη του στρατού του Γριμοάλδου και προτίμησε να λύσει την πολιορκία και να φύγει δυτικά προς τη Νάπολη (που ήταν ακόμα Βυζαντινή περιοχή). Εκεί, σύμφωνα με τη διήγηση του ιστορικού των Λομβαρδών Παύλου του Διακόνου (Paulus Diaconus), ένας από τους αξιωματικούς του Κώνστα, ο οπτιμάττος Σαμπούρο (που ίσως να ήταν Λομβαρδός στην υπηρεσία των Βυζαντινών), πρότεινε στον αυτοκράτορα να του δώσει 20.000 άντρες για να αντιμετωπίσει τους Λομβαρδούς, με τη διαβεβαίωση ότι δεν θα δυσκολευόταν να τους νικήσει. |
Η Μάχη: |
![]() Λομβαρδός πολεμιστής Οι Λομβαρδοί έφτασαν στο Φορίνο, όπου τα αντίπαλα στρατεύματα παρατάχθηκαν για μάχη. Οι δύο στρατοί πρέπει να ήταν περίπου ισοδύναμοι (παρόλο που ο Παύλος ο Διάκονος ισχυρίζεται ότι οι Λομβαρδοί ήταν πολύ λιγότεροι). Ο Ρομουάλντ έδωσε εντολή να σαλπίσουν οι σάλπιγγες από τις τέσσερις πλευρές και διέταξε γενική επίθεση. Η μάχη ήταν αμφίρροπη. Σε κάποια στιγμή ένας γιγαντόσωμος πολεμιστής των Λομβαρδών ονόματι Αμαλόνγκο, που ήταν ο σημαιοφόρος του Γριμοάλδου, τρύπησε με το κοντάρι του έναν Έλληνα ιππέα, τον σήκωσε από τη σέλα και τον περιέφερε έτσι καρφωμένο κρατώντας τον ψηλά πάνω από το κεφάλι του. Βλέποντας το θέαμα αυτό οι Βυζαντινοί έχασαν το θάρρος τους και άρχισαν να υποχωρούν. Η υποχώρηση γρήγορα μετατράπηκε σε άτακτη φυγή και οι Βυζαντινοί υπέστησαν βαριές απώλειες. Ο Σαμπούρο επέστρεψε ταπεινωμένος με τα υπολείμματα του στρατεύματός του στη Νάπολη. Ο Ρομουάλντ επέστρεψε θριαμβευτής στο Μπενεβέντο. |
Αξιοσημείωτα: |
Υπάρχει η υποψία ότι ο Σαμπούρο ίσως να ήταν το ίδιο πρόσωπο με τον Σαβώριο, ο οποίος το 669, ως στρατηγός του Θέματος Αρμενιάκων, στασίασε και ήρθε σε συνεννοήσεις με τον χαλίφη Μωαβία για κοινή δράση εναντίον της Κωνσταντινούπολης, σε μια ενέργεια που ενθάρρυνε τους Άραβες να στοχεύσουν τα επόμενα χρόνια κατευθείαν στη Βασιλεύουσα. |
Επακόλουθα: |
Ο Κώνστας εγκατέλειψε τα σχέδια του να πολεμήσει τους Λομβαρδούς. Μετέβη στη Ρώμη όπου έμεινε 12 μέρες και άφησε κάκιστες εντυπώσεις διατάζοντας να αφαιρεθούν οι χάλκινες στέγες από τα αρχαία οικοδομήματα (Πάνθεον κλπ) και να μεταφερθούν στην Κων/πολη. Ύστερα πήγε στις Συρακούσες όπου επέβαλε σκληρότατους φόρους στους υπηκόους του. Οι φόροι ήταν τόσο αβάσταχτοι που προκάλεσαν κύμα μετανάστευσης. Τελικά ο Κώνστας δολοφονήθηκε στο λουτρό από έναν υπηρέτη του, στις Συρακούσες, το 668. |
|