Δεύτερη Μάχη των Μαρκελλών |
χρόνος: 792τέλος Ιουλίου 792 |
Κακοσχεδιασμένη εκστρατεία που κατέληξε σε οδυνηρή ήττα από τους Βουλγάρους | ★ ★ ★ ★ ★ |
εχθρός: Βούλγαροι
|
τοποθεσία: Στο συνοριακό φρούριο των Μαρκελλών, 7.5 χλμ. από την πόλη Καρνομπάτ, στην επαρχία Μπουργκάς της Νοτιοανατολικής Βουλγαρίας
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
τύπος μάχης: Μάχη εκ Παρατάξεως |
πόλεμος: Πρώιμοι Βουλγαρικοί Πόλεμοι |
σύγχρονη χώρα:
Βουλγαρία |
▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Κωνσταντίνος Στ’ ο Τυφλός) | ▼ Οι Εχθροί | |
Επικεφαλής: | Αυτοκράτωρ Κωνσταντίνος Στ’ (ο Τυφλός) | Χαν Κάρνταμ (Κάρδαμος) |
Δυνάμεις: | ||
Απώλειες: | Βαριές |
Ιστορικό πλαίσιο: |
Στο τελευταίο τέταρτο του 8ου αιώνα η Βουλγαρία ξεπέρασε την εσωτερική πολιτική κρίση της που είχε ξεκινήσει μετά το τέλος της ηγεμονίας της δυναστείας των Ντούλο. Το κράτος σταθεροποιήθηκε και οι Βούλγαροι άρχισαν πάλι τις επιδρομές στα Βαλκάνια. Το 789 διείσδυσαν βαθιά στην κοιλάδα του Στρυμόνα και κατανίκησαν τους Βυζαντινούς, σκοτώνοντας τον στρατηγό της Θράκης Φιλίτη. Για να αποσπάσει την προσοχή της Βουλγαρίας από τη Μακεδονία, ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Κωνσταντίνος ΣΤ’ ξεκίνησε μια εκστρατεία στη βόρεια Θράκη τον Απρίλιο του 791. Οι αντίπαλοι στρατοί συναντήθηκαν στο φρούριο του Προβάτου (σύγχρονη Provadia-Провадия) και οι Βυζαντινοί αναγκάσθηκαν να υποχωρήσουν, πλην όμως η ήττα τους δεν ήταν αποφασιστική και τον επόμενο χρόνο η εκστρατεία επαναλήφθηκε. Έτσι το επόμενο καλοκαίρι ο Κωνσταντίνος Στ’ ηγήθηκε του στρατού του προς βορρά και στις 20 Ιουλίου συγκρούσθηκε με τους Βουλγάρους, επικεφαλής των οποίων ήταν ο Χάνος Κάρνταμ, κοντά στο μεθοριακό φρούριο των Μαρκελλών. Οι Βούλγαροι είχαν κατασκευάσει οχυρώσεις που έκλειναν τους δρόμους προς τη διάβαση Ρίσκι και την πρωτεύουσά τους Πλίσκα περιορίζοντας έτσι τις κινήσεις των αντιπάλων τους. |
Η Μάχη: |
Βούλγαροι ιπππείς Πριν από την έναρξη της μάχης και ενώ περίμεναν τη Βυζαντινή επίθεση, ο Βούλγαρος ηγέτης τοποθέτησε μέρος του ιππικού του πίσω από τους λόφους που περιέβαλλαν το πεδίο μάχης. Λόγω του ανώμαλου εδάφους το επιτιθέμενο Βυζαντινό στράτευμα χαλάρωσε τη συμπαγή παράταξή του. Ο Κάρνταμ, εκμεταλλευόμενος αυτό το λάθος, διέταξε αντεπίθεση, η οποία ήταν επιτυχής. Το Βουλγαρικό ιππικό περικύκλωσε τους Βυζαντινούς και απέκοψε τον δρόμο επιστροφής τους προς το οχυρωμένο στρατόπεδο και το φρούριο των Μαρκελλών. Οι Βούλγαροι κατέλαβαν τα εφόδια, τον θησαυρό και τη σκηνή του αυτοκράτορα και κυνήγησαν τον Κωνσταντίνο ΣΤ’ μέχρι την Κωνσταντινούπολη. Πολλοί από τους Βυζαντινούς διοικητές και αξιωματικούς χάθηκαν στη μάχη. Μεταξύ των νεκρών ήταν και ο Μιχαήλ Λαχανοδράκων, ο οποίος είχε διακριθεί τα προηγούμενα χρόνια στους πολέμους εναντίον Αράβων και Βουλγάρων και ο οποίος υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους στρατηγούς της Βυζαντινής ιστορίας. |
Αξιοσημείωτα: |
Ένα όπλο που ονομάζονταν «αρκάνι» χρησιμοποιήθηκε από τους Βουλγάρους στη μάχη αυτή: το αρκάνι αποτελούνταν από ένα μακρύ κοντάρι με μια θηλειά, σαν λάσσο, στην άκρη του. Τέτοια όπλα τύπου λάσσου ήταν αρκετά διαδεμένα στις φυλές της Ασίας. Μεταξύ άλλων το χρησιμοποιούσαν οι Ούννοι και οι Μογγόλοι. |
Επακόλουθα: |
Μετά από την ήττα του, ο Κωνσταντίνος ΣΤ’ αναγκάσθηκε να συνάψει ειρήνη με τον Κάρνταμ και να πληρώνει φόρους. Οι Βούλγαροι εισήλθαν στον 9ο αιώνα δυνατότεροι και ενωμένοι. |
Απόδοση κειμένου στα Ελληνικά: Δημοσθένης Λαμπρινάκης |
|