Μάχες 
Αξιώματα 
Αυτοκράτορες 
Μάχη του Πελεκάνου |
χρόνος: 132910-11 Ιουνίου 1329 |
| Οδυνηρή ήττα από τους Οθωμανούς και οριστική απώλεια της Μικράς Ασίας | ★ ★ ★ ★ ★ |
|
εχθρός: Οθωμανοί Τούρκοι
|
τοποθεσία: Ανατολικά από τη Νικομήδεια της Βορειοδυτικής Μικράς Ασίας
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
|
τύπος μάχης: Μάχη εκ Παρατάξεως |
πόλεμος: Πόλεμοι εναντίον των Οθωμανών Τούρκων |
σύγχρονη χώρα:
Τουρκία |
| ▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Ανδρόνικος Γ' Παλαιολόγος) | ▼ Οι Εχθροί | |
| Επικεφαλής: | Αυτοκράτωρ Ανδρόνικος Γ’ | Σουλτάνος Ορχάν Α’ |
| Δυνάμεις: | 4.000 | 8.000 |
| Απώλειες: | Βαριές |
| Ιστορικό πλαίσιο: |
| Όταν ανέβηκε στον θρόνο ο Ανδρόνικος Γ’ Παλαιολόγος το 1328, η επικράτεια του Βυζαντίου στη Μικρά Ασία είχε συρρικνωθεί δραματικά σε σχέση με αυτήν που ήταν μισό αιώνα πριν, όταν όλη η δυτική Μικρά Ασία ήταν Βυζαντινή. Με τις συνεχείς επιθέσεις των Οθωμανών, είχαν απομείνει μόνο ορισμένοι θύλακες στις ακτές και δύο μόνο σημαντικές μικρασιατικές πόλεις: η ιστορική Νίκαια που ήταν ήδη αποκλεισμένη από τους Οθωμανούς και η Νικομήδεια, 150 χιλιόμετρα ανατολικά από την Κωνσταντινούπολη. Το 1329, ο Ανδρόνικος αποφάσισε να εκστρατεύσει εναντίον των Οθωμανών, σε μια απόπειρα να προστατέψει τις απειλούμενες περιοχές και να σταματήσει τις συνεχείς επιθέσεις των Τούρκων που ως τότε δεν είχαν αντιμετωπιστεί με τη δέουσα αποφασιστικότητα από το ανήμπορο να αντιδράσει Βυζάντιο. Ο Ανδρόνικος μαζί με τον στενό συνεργάτη και φίλο του Μέγα Δομέστικο Ιωάννη Καντακουζηνό (τον μετέπειτα αυτοκράτορα) συγκρότησε ένα στράτευμα 4.000 ανδρών από τη Θράκη και την Κωνσταντινούπολη (δεν μπορούσε να κάνει κάτι καλύτερο εκείνη την περίοδο) και βάδισε ανατολικά από τη Νικομήδεια με κατεύθυνση προς τη Νίκαια. Στην πορεία το στράτευμα αυτό αντιμετώπισε με επιτυχία κάποιες δυνάμεις των Οθωμανών που το παρενοχλούσαν. |
Η Μάχη: |
 Ανδρόνικος Γ΄ Παλαιολόγος Το βράδυ μετά τη μάχη ο Ανδρόνικος διέταξε υποχώρηση, άγνωστο για ποιο λόγο, ίσως γιατί είχε πληγωθεί στον μηρό από βέλος. Την επόμενη μέρα στις 11 Ιουνίου, καθώς ο Βυζαντινός στρατός υποχωρούσε (όχι πολύ οργανωμένα, απ’ ό,τι φάνηκε) κυκλοφόρησε η φήμη ότι ο αυτοκράτορας ήταν πολύ σοβαρά τραυματισμένος. Αυτό προκάλεσε αναστάτωση και η υποχώρηση, υπό την πίεση των Τούρκων, μετατράπηκε σε άτακτη φυγή. Οι Βυζαντινοί υπέστησαν σοβαρές απώλειες και οι περισσότεροι αναζήτησαν καταφύγιο πίσω από τα τείχη της παρακείμενης πόλης Φιλοκρήνη, οι κάτοικοι της οποίας άνοιξαν πολύ απρόθυμα τις πύλες στους καταδιωκόμενους Βυζαντινούς έχοντας κακή εμπειρία από προηγούμενους στρατούς στην υπηρεσία του Αυτοκράτορα (Καταλανούς, Νορμανδούς κλπ). Μετά από αυτή την αποτυχία, ο Καντακουζηνός οδήγησε το στράτευμα πίσω στην Κωνσταντινούπολη. |
Επακόλουθα: |
| Η ήττα δεν ήταν συντριπτική ούτε άλλαξε τις ισορροπίες δυνάμεων, αλλά ήταν για όλους ένα δείγμα της στρατιωτικής αδυναμίας του Βυζαντίου που αύξησε ακόμα περισσότερο το θράσος των Τούρκων. Ήταν επίσης ένα ιστορικό σημείο καμπής: ποτέ ξανά Βυζαντινό στράτευμα δεν τόλμησε να πολεμήσει στη Μικρά Ασία. Οι ιστορικές πόλεις της Νικομήδειας και της Νίκαιας σύντομα καταλήφθηκαν, και ο Βυζαντινός έλεγχος στην ανατολική ακτή του Βοσπόρου χάθηκε για πάντα. |
Απόδοση κειμένου στα Ελληνικά σε συνεργασία με Δημοσθένη Λαμπρινάκη |
|
|