
Κατάληψη της Νίκαιας |
χρόνος: 109714 Μαι-19 Ιουν 1097 |
Οι Βυζαντινοί ανακατέλαβαν την πόλη με τη βοήθεια των Σταυροφόρων | ★ ★ ★ ★ ★ |
εχθρός: Σελτζούκοι Τούρκοι
|
τοποθεσία: Νίκαια (το σημερινό Iznik), στην ανατολική ακτή της λίμνης Iznik, στη Βορειοδυτική Μικρά Ασία
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
τύπος μάχης: Κατάληψη πόλης |
πόλεμος: Πόλεμοι εναντίον των Σελτζούκων Τούρκων |
σύγχρονη χώρα:
Τουρκία |
▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Αλέξιος Α’ Κομνηνός) | ▼ Οι Εχθροί | |
Επικεφαλής: | Godfrey de Bouillon, Μανουήλ Βουτουμίτης | Κιλίτζ Αρσλάν Ιμπν- Σουλεϊμάν |
Δυνάμεις: | 30.000 Λατ.πεζοί+4.500 ιππότες+2.000 Βυζ. ελαφρύ πεζικό | 10.000 |
Απώλειες: |
Ιστορικό πλαίσιο: |
Η Νίκαια είχε καταληφθεί από τους Σελτζούκους Τούρκους το 1081 και έγινε η πρώτη πρωτεύουσα του Σουλτανάτου του Ρουμ. Το 1096, η «Σταυροφορία του Λαού», το πρώτο κύμα της Α΄ Σταυροφορίας, είχε λεηλατήσει την περιοχή γύρω από την πόλη, πριν να εξολοθρευτεί από τους Τούρκους. Γι’ αυτό ο σουλτάνος Κιλίτζ ΑρσλάνΑ’ πίστεψε ότι και το επόμενο κύμα των σταυροφόρων δεν επρόκειτο να είναι σοβαρή απειλή. Άφησε την οικογένειά του και τους θησαυρούς του πίσω στη Νίκαια και εξεστράτευσε στην Ανατολία για να αντιμετωπίσει τους Δανισμενδίδες(1) Τούρκους που διεκδικούσαν τη Μελιτηνή. Οι Σταυροφόροι της Α΄ Σταυροφορίας, στα πλαίσια της συμφωνίας που είχαν κάνει με τον Αλέξιο Α΄Κομνηνό για να τους επιτρέψει να διέλθουν από τα Βυζαντινά εδάφη, πολιόρκησαν τη Νίκαια υπό τη διοίκηση του Γοδεφρείδου Μπουιγιόν (Godefroy de Bouillon)(2). Ξεκίνησαν από την Κωνσταντινούπολη τον Απρίλιο του 1097 και άρχισαν την πολιορκία της Νίκαιας στις 14 Μαΐου. Η πόλη ήταν καλά οχυρωμένη με ισχυρά τείχη και 200 πύργους. Στην πολιορκία προστέθηκαν σιγά σιγά και άλλες δυνάμεις Σταυροφόρων, και η περιοχή της Νίκαιας έγινε κάτι σαν σημείο συγκέντρωσης και σημείο εκκίνησης για τη Σταυροφορία προς τους Αγίους Τόπους. Όταν ο Κιλίτζ Αρσλάν συνειδητοποίησε την ισχύ των σταυροφόρων, επέστρεψε αμέσως πίσω. Ένα Τουρκικό τμήμα που στάλθηκε προπομπός εξοντώθηκε στις 20 Μαΐου. Στις 21 Μαΐου οι Σταυροφόροι νίκησαν τον Κιλίτζ σε μάχη εκ παρατάξεως, η οποία κράτησε μέχρι αργά τη νύκτα. Οι απώλειες ήταν βαριές και στις δύο πλευρές, όμως στο τέλος ο Σουλτάνος υποχώρησε και γύρισε πίσω παρά τις εκκλήσεις των Τούρκων της Νικαίας. |
Η Μάχη: |
![]() Godefroy de Bouillon Τα πλοία έφθασαν στις 17 Ιουνίου υπό την ηγεσία του Μεγάλου Δούκα (δηλ. αρχηγού του Βυζαντινού στόλου) Μανουὴλ Βουτουμίτη. Ταυτόχρονα, ο πριμικήριος Τατίκιος (εχριστιανισθείς Τούρκος) εστάλη να ενισχύσει τους πολιορκητές με ελαφρύ πεζικό 2.000 αντρών. Ο Αλέξιος έδωσε οδηγίες στον Βουτουμίτη να διαπραγματευθεί την παράδοση της πόλης κρυφά από τους Σταυροφόρους. Ο Τατίκιος διατάχθηκε να συνενωθεί με τους σταυροφόρους και να κάνει έφοδο στα τείχη, ενώ ο Βουτουμίτης να προσποιηθεί ότι κάνει το ίδιο από τη λίμνη, ώστε να φανεί ότι οι Βυζαντινοί είχαν καταλάβει την πόλη μετά από μάχη. Το σχέδιο εφαρμόσθηκε με επιτυχία, και στις 19 Ιουνίου οι Τούρκοι προτίμησαν να παραδώσουν την πόλη στους Βυζαντινούς, για να αποφύγουν τη λεηλασία από τους Σταυροφόρους. Όταν οι Σταυροφόροι είδαν τους Έλληνες μέσα στη Νίκαια και αντιλήφθηκαν το τέχνασμα, έγιναν έξαλλοι, καθώς υπολόγιζαν να λεηλατήσουν την πόλη για χρήματα και προμήθειες. |
Αξιοσημείωτα: |
Ο Βουτουμίτης, ο οποίος ορίστηκε δούκας της Νικαίας, απαγόρευσε στους σταυροφόρους να εισέλθουν στην πόλη σε ομάδες μεγαλύτερες των 10 ανδρών κάθε φορά. Η οικογένεια του Αρσλάν μεταφέρθηκε στην Κ/πολη και τελικά ελευθερώθηκε δίχως να καταβληθούν λύτρα. Ο Τατίκιος ακολούθησε με τον Βυζαντινό στρατό τους Σταυροφόρους και έπαιρνε τις πόλεις που απελευθέρωναν οι Λατίνοι. |
Επακόλουθα: |
Ο Αλέξιος έδωσε στους σταυροφόρους χρήματα, άλογα, εφόδια και δώρα. Οι σταυροφόροι δεν ικανοποιήθηκαν, αλλά τελικά συνέχισαν την πορεία τους προς Ιερουσαλήμ, όπου έφθασαν 2 χρόνια αργότερα. Το τέχνασμα του Αλεξίου έμεινε στη μνήμη των Δυτικών σαν αντιπροσωπευτικό δείγμα της δόλιας συμπεριφοράς των Βυζαντινών. Η Νίκαια παρέμεινε Βυζαντινή για 235 χρόνια, μέχρι την κατάληψή της από τους Οθωμανούς. Οι Σελτζούκοι μετέφεραν την πρωτεύουσά τους στο Ικόνιο. |
Απόδοση κειμένου στα Ελληνικά σε συνεργασία με Δημοσθένη Λαμπρινάκη |
Παρατηρήσεις: |
|
|