Μάχες 
Αξιώματα 
Αυτοκράτορες 
Μάχη του Ρύνδακου |
χρόνος: 121115 Οκτωβρίου 1211 |
| Νίκη των Λατίνων που εξασφάλισαν την Βορειοδυτική Μικρά Ασία | ★ ★ ★ ★ ★ |
|
εχθρός: Λατίνοι
|
τοποθεσία: Στον ποταμό Ρύνδακο στην περιοχή της Προύσας στη ΒΔ Μικρά Ασία (ποταμός Οφανλί ή Μουσταφάκεμαλπασα)
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
|
τύπος μάχης: Μάχη εκ Παρατάξεως |
πόλεμος: Πόλεμοι Βυζαντινών Νικαίας-Λατίνων |
σύγχρονη χώρα:
Τουρκία |
| ▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Θεόδωρος Α' Λάσκαρης) | ▼ Οι Εχθροί | |
| Επικεφαλής: | Αυτοκράτωρ Θεόδωρος Α’ Λάσκαρις | «Αυτοκράτωρ» Ερρίκος της Φλάνδρας |
| Δυνάμεις: | 1700, ίσως | 260 ιππότες |
| Απώλειες: | Καμία απώλεια |
| Ιστορικό πλαίσιο: |
| Ο Λατίνος αυτοκράτορας της Κωνσταντινούπολης Ερρίκος της Φλάνδρας (Henri Ι de Hainaut) ήταν αποφασισμένος να επεκτείνει την επικράτειά του στη Μικρά Ασία σε βάρος της Αυτοκρατορίας της Νίκαιας. Είχε ήδη επιτύχει μια νίκη το 1205 στο Αδραμύττιο, αλλά η ανάγκη να αντιμετωπίσει τους Βουλγάρους στα δυτικά τον ανάγκασε να συνάψει ειρήνη και να εγκαταλείψει τη Μικρά Ασία. Μέχρι το 1211, ένας μικρός μόνο θύλακας γύρω από τις Πηγές (Βίγα ή Biga) παρέμενε στα χέρια των Λατίνων. Μετά τη νίκη του Λάσκαρη επί των Σελτζούκων στην Αντιόχεια και τα σημαντικά εδαφικά οφέλη που προέκυψαν, οι Λατίνοι είδαν ότι οι Βυζαντινοί της Νίκαιας είχαν δυναμώσει πολύ. Ο Ερρίκος της Φλάνδρας θεώρησε ότι έπρεπε να αντιμετωπίσει τους Νικαιώτες εγκαίρως, προτού εξελιχθούν σε πιο σοβαρή απειλή. Ο Ερρίκος αποβιβάστηκε με τον στρατό του στις Πηγές και βάδισε ανατολικά. Ο Ερρίκος είχε περί τους 260 Φράγκους ιππότες, ενώ ο αυτοκράτορας της Νίκαιας Θεόδωρος Α’ Λάσκαρις είχε γενικά μεγαλύτερη δύναμη, αλλά πολύ λίγους Φράγκους μισθοφόρους που ήταν η επίλεκτη μονάδα του και που είχε αποδεκατιστεί από τους Σελτζούκους στην Αντιόχεια. Ο Λάσκαρις προσπάθησε να εμποδίσει τους Φράγκους κοντά στις Πηγές, αλλά το στράτευμα που είχε παρατάξει εκεί δεν μπόρεσε να κρατήσει τις θέσεις του και καταδιώχθηκε στα βουνά από τους αντιπάλους έχοντας πολλές απώλειες. Στη συνέχεια οι Βυζαντινοί περιορίστηκαν στην παρενόχληση των Φράγκων ιππέων καθώς προχωρούσαν προς την Προύσα και τη Νίκαια. Ο Λάσκαρις προετοίμασε μια ενέδρα στον Ρύνδακο ποταμό, στην περιοχή της Προύσας. Τα γεγονότα της μάχης που επακολούθησε είναι γνωστά από επιστολή που έστειλε ο ίδιος ο Ερρίκος της Φλάνδρας την επόμενη χρονιά, το 1212. |
Η Μάχη: |
 Οι Βυζαντινοί έκρυψαν το μεγαλύτερο μέρος του στρατού τους πίσω από ένα λόφο, ενώ ένα μικρό τμήμα του (δύο φάλαγγες) έμεινε σε κοινή θέα. Το σχέδιο ήταν να ξεγελαστούν οι Φράγκοι και να κάνουν έφοδο στο ολιγάριθμο Βυζαντινό τμήμα, που θα οπισθοχωρούσε και θα τους παρέσυρε στο σημείο όπου ενέδρευε η κύρια Βυζαντινή δύναμη. Πράγματι, 12 από τις 15 φραγκικές φάλαγγες επιτέθηκαν στους Βυζαντινούς (μία παρέμεινε για φύλαξη του στρατοπέδου και οι υπόλοιπες δύο έμεναν για οπισθοφυλακή –ο Ερρίκος ήταν αποδεδειγμένα ικανός στρατηγός). Όμως μόνο ένα μικρό απόσπασμα του φράγκικου στρατού καταδίωξε τη βυζαντινή εμπροσθοφυλακή, με αποτέλεσμα το τέχνασμα του Λάσκαρι να αποκαλυφθεί. Ο Ερρίκος καταγράφει στην επιστολή του το ξάφνιασμα των Φράγκων όταν είδαν πόσο μεγάλος ήταν ο εχθρικός στρατός. Αφού η ενέδρα απέτυχε, η μάχη συνεχίστηκε κανονικά, εκ παρατάξεως. Αρχικά ήταν αμφίρροπη αλλά στο τέλος οι Λατίνοι ιππότες υπερίσχυσαν και έτρεψαν τον στρατό του Λάσκαρη σε άτακτη φυγή. Η μάχη διήρκεσε από το μεσημέρι έως τη δύση του ηλίου. Κανένας Φράγκος δεν σκοτώθηκε ούτε καν τραυματίστηκε σοβαρά! Η νίκη των Λατίνων ήταν συντριπτική: μετά τη μάχη ο Ερρίκος βάδισε δίχως αντίσταση μέσα από την επικράτεια της Νικαίας, φτάνοντας νότια μέχρι το Νυμφαίο. Αργότερα, όταν ο Λάσκαρις στράφηκε εναντίον των συμμάχων του της αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας, στράφηκε βόρεια και κατέλαβε το Ποιμανηνόν και τα Λεντιανά (που χρειάστηκε να τα πολιορκήσει πάνω από 40 μέρες). Στο τέλος ο Ερρίκος συνειδητοποίησε ότι δεν είχε επαρκείς δυνάμεις για πλήρη επιβολή στη ΒΔ Μικρά Ασία και αποχώρησε στην Κωνσταντινούπολη. |
Επακόλουθα: |
| Οι Βυζαντινοί υπέγραψαν αργότερα τη Συνθήκη του Νυμφαίου, η οποία έδινε στη Λατινική Αυτοκρατορία τον έλεγχο σχεδόν ολόκληρης της Μυσίας μέχρι το χωριό Κάλαμος (σύγχρονο Gelembe), το οποίο οριοθετούσε τα σύνορα μεταξύ των δύο κρατών. Η συνθήκη στη δεδομένη χρονική στιγμή δεν ήταν καθόλου κακή για τους Βυζαντινούς, επειδή η Νίκαια αναγνωρίστηκε σαν ισότιμη κρατική οντότητα με μια εδαφική έκταση που θα ήταν αδιανόητη λίγα χρόνια πριν. |
|
|