Ναυμαχία Δημητριάδος |
χρόνος: 1274 (?)Αρχές Δεκαετίας 1270 |
Μεγάλη νίκη των Βυζαντινών σε ναυμαχία εναντίον Ενετών και Λομβαρδών | ★ ★ ★ ★ ★ |
εχθρός: Λομβαρδοί & Ενετοί
|
τοποθεσία: Στον Παγασητικό κόλπο, κοντά στον Βόλο
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
τύπος μάχης: Ναυμαχία |
πόλεμος: Πόλεμοι Βυζαντινών-Λατίνων |
σύγχρονη χώρα:
Ελλάδα |
▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Μιχαήλ Η' Παλαιολόγος) | ▼ Οι Εχθροί | |
Επικεφαλής: | Ιωάννης Παλαιολόγος | Fillippo Sanudo |
Δυνάμεις: | 73 πλοία | 30–62 πλοία |
Απώλειες: | Βαριές | Βαριές, όλα τα πλοία εκτός από 2 βυθίστηκαν |
Ιστορικό πλαίσιο: |
Στις αρχές της δεκαετίας του 1270 (η ακριβής ημερομηνία είναι αβέβαιη, ερευνητές προσφάτως την εντοπίζουν στα έτη 1272-1273 ή 1274-1275), ο Βυζαντινός Αυτοκράτορας Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγος ξεκίνησε μια μεγάλη εκστρατεία κατά του Ιωάννη Α’ Δούκα(1), του Έλληνα ανεξάρτητου κυβερνήτη της Θεσσαλίας. Ανέθεσε την αρχηγία στον αδερφό του, τον δεσπότη Ιωάννη Παλαιολόγο. Για να αντιμετωπίσει κάθε βοήθεια που μπορεί να έστελναν στο κρατίδιο της Θεσσαλίας τα Λατινικά πριγκιπάτα, απέστειλε επίσης έναν στόλο 73 πλοίων, υπό τον Αλέξιο Φιλανθρωπηνό, με αποστολή να επιτηρεί και να παρενοχλεί τις ακτές τους. Ο Βυζαντινός, όμως, στρατός νικήθηκε στη Μάχη της Νεοπάτρας χάρη στις ενισχύσεις που έστειλε ο Δούκας των Αθηνών. Μαθαίνοντας τα νέα, οι Λατίνοι άρχοντες αναθάρρησαν και αποφάσισαν να επιτεθούν κατά του Βυζαντινού στόλου, που ήταν αγκυροβολημένος στη Δημητριάδα, κοντά στον Βόλο. |
Η Μάχη: |
Ο στόλος των Λατίνων αιφνιδίασε τους Βυζαντινούς και η αρχική τους επίθεση ήταν τόσο αποτελεσματική ώστε έφθασαν σχεδόν στη νίκη. Τα πλοία τους, επί των οποίων είχαν κατασκευάσει υψηλούς ξύλινους πύργους, τους έδιναν το πλεονέκτημα και πολλοί Βυζαντινοί ναύτες και στρατιώτες φονεύθηκαν ή πνίγηκαν. Όμως, λίγο πριν όλα κριθούν, έφθασαν Ελληνικές ενισχύσεις υπό τον δεσπότη Ιωάννη Παλαιολόγο. Ο δεσπότης, ενώ αποχωρούσε από τη Νεοπάτρα (Υπάτη), έμαθε για την επικείμενη μάχη στον Παγασητικό. Μαζεύοντας όσους άνδρες μπορούσε, ίππευσαν συνεχόμενα διανύοντας τα 60 χιλιόμετρα σε μια νύχτα και έφθασε στη Δημητριάδα ακριβώς τη στιγμή που ο Βυζαντινός στόλος ήταν στα πρόθυρα ολοκληρωτικής ήττας. Η άφιξή του ανέβασε κατακόρυφα το ηθικό των Βυζαντινών και οι άνδρες του Παλαιολόγου, επιβιβάστηκαν στα πλοία μεταφερόμενοι με μικρές βάρκες, αντικατέστησαν τις απώλειες κι ανέτρεψαν την ισορροπία. Η μάχη συνεχίστηκε ολόκληρη την ημέρα, αλλά με την έλευση της νύκτας, όλα τα πλοία των Λατίνων εκτός από δύο είχαν καταληφθεί. Οι απώλειες των Λατίνων ήταν βαριές, συμπεριλαμβανομένου του Γουλιέλμο Β’ της Βερόνα, ηγεμόνα του ενός τριτημορίου της Εύβοιας. Πολλοί ακόμη ευγενείς αιχμαλωτίστηκαν συμπεριλαμβανομένου του Ενετού Φίλιππο Σανούδο, ο οποίος είχε προφανώς τη γενική αρχηγία του στόλου. |
Επακόλουθα: |
Η μεγάλη νίκη στη Δημητριάδα μετρίασε τις συνέπειες της καταστροφής της Νεοπάτρας για τους Βυζαντινούς. Σηματοδότησε δε την αρχή μιας επιθέσεως διαρκείας σε όλο τον χώρο του Αιγαίου, κατά την οποία ο ναύαρχος Λικάριος(2) κατέλαβε πολλά νησιά. Πάντως ο Ιωάννης Παλαιολόγος παραιτήθηκε από τους τίτλους και τα αξιώματά του (είτε λόγω της αποτυχίας του στην Υπάτη είτε επειδή έπεσε σε δυσμένεια) και λίγο μετά πέθανε. |
Απόδοση κειμένου στα Ελληνικά: Δημοσθένης Λαμπρινάκης |
Παρατηρήσεις: |
|
|