Μάχες 
Αξιώματα 
Αυτοκράτορες 
Απόβαση στην Κρήτη |
χρόνος: 828 |
| Νυχτερινός αιφνιδιασμός και ήττα των Βυζαντινών σε μια αποτυχημένη προσπάθεια για ανακατάληψη της Κρήτης | ★ ★ ★ ★ ★ |
|
εχθρός: Άραβες (Ανδαλουσίας)
|
τοποθεσία: Κρήτη
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
|
τύπος μάχης: Αιφνιδιασμός |
πόλεμος: Επιδρομές Σαρακηνών |
σύγχρονη χώρα:
Ελλάδα |
| ▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Μιχαήλ Β' ο Τραυλός) | ▼ Οι Εχθροί | |
| Επικεφαλής: | Στρατηγός Κρατερός | Εμίρης Αμπού Χαφς |
| Δυνάμεις: | 70 πλοία | |
| Απώλειες: |
| Ιστορικό πλαίσιο: |
| Το 824 (ή ίσως το 827) αποβιβάστηκαν στην Κρήτη Άραβες φυγάδες από την Ανδαλουσία. Οι Σαρακηνοί δεν βρήκαν μεγάλη αντίσταση και επιδόθηκαν σε καταστροφές και λεηλασίες καθώς κατελάμβαναν σιγά σιγά όλο το νησί. Αυτή τη φορά ο στόχος δεν ήταν απλά μια ληστρική επιδρομή, αλλά η μόνιμη εγκατάσταση. Όλες οι εκκλησίες του νησιού γκρεμίστηκαν, ενώ οι επιζήσαντες κάτοικοι έσπευδαν να γίνουν μουσουλμάνοι για να γλιτώσουν. Η Γόρτυνα που ήταν η πρωτεύουσα της Κρήτης καταστράφηκε και ο αρχιεπίσκοπος Κύριλλος θανατώθηκε. Πολύ γρήγορα οι Άραβες θεμελίωσαν τη δική τους πρωτεύουσα Χαντάκ (ο Βυζαντινός Χάνδαξ, το σημερινό Ηράκλειο). Με αυτόν τον τρόπο προέκυψε το Εμιράτο της Κρήτης που τυπικά υπαγόταν στο χαλιφάτο των Αββασιδών, αλλά στην ουσία ήταν ένα ανεξάρτητο πειρατικό κρατίδιο. Μια πρώτη προσπάθεια για την ανάκτηση της Κρήτης από το Βυζάντιο ε'ιχε γίνει το 827 αλλά απέτυχε παταγωδώς. |
Η Μάχη: |
 Η καταδίωξη και η σταύρωση του Κρατερού στο χειρόγραφο Σκυλίτζη Ο πολυάριθμος στρατός του Κρατερού πιστεύεται ότι αποβιβάστηκε στην Αμνισό, ανατολικά από τον Χάνδακα. Εκεί έδωσε μάχη με τους Σαρακηνούς και τους κατατρόπωσε. Το βράδυ της ίδιας μέρας οι Βυζαντινοί στρατοπέδευσαν εκεί κοντά, δίπλα στον ποταμό Καρτερό (που φαίνεται ότι πήρε το όνομά του από τον στρατηγό(2)) και γιόρταζαν τη νίκη τους. Όμως προφανώς αμέλησαν να φροντίσουν για τη φρούρηση του στρατοπέδου και τη νύχτα οι Άραβες τους επιτέθηκαν. Ο αιφνιδιασμός πέτυχε απόλυτα και η Βυζαντινή δύναμη εξολοθρεύτηκε. Ο Καρτερός κατάφερε να το σκάσει μέσα στη νύχτα, και να φύγει με ένα εμπορικό (;) πλοίο. Οι Άραβες βγήκαν και τον κυνήγησαν. Τον πρόλαβαν και τον έπιασαν στην Κω όπου τον σταύρωσαν. Όπως το θέτουν οι ιστορικές πηγές (Συνεχιστές Θεοφάνους): «και καταλαβόντες τούτον εν Κω, επί ξύλου κρεμάσαντες διαφθαρήναι εποίησαν». Με την ευκαιρία οι Σαρακηνοί, μιας και βρέθηκαν εκεί, λεηλάτησαν την Κω. Η δραματική κατάληξη της απόβασης του Κρατερού και η συνειδητοποίηση του γεγονότος ότι η Κρήτη είχε χαθεί για το Βυζάντιο, προκάλεσε σοκ στην Κωνσταντινούπολη. |
Αξιοσημείωτα: |
| Πιστεύεται ότι παρά την επικράτηση των Αράβων, παρέμειναν Βυζαντινοί θύλακες στο νησί τουλάχιστον για 15 χρόνια. Στη συνέχεια όμως δεν έμεινε ούτε ένας Χριστιανός. Όταν ανακαταλήφθηκε η Κρήτη το 961 από τον Νικηφόρο Φωκά, συνέβη το αντίστροφο: δεν έμεινε ούτε ένας Μουσουλμάνος. |
Επακόλουθα: |
| Μετά και από αυτήν την επιτυχία η παρουσία των Αράβων στην Κρήτη εδραιώθηκε. Το 828 είναι τη χρονιά της πλήρους κυριαρχίας τους στο νησί. Το γεγονός ανέτρεψε την ισορροπία της ναυτικής ισχύος στην Ανατολική Μεσόγειο και διευκόλυνε τις επιδρομές στα νησιά του Αιγαίου και στα Βυζαντινά παράλια. Ήταν η αρχή της «χρυσής εποχής» της πειρατείας στο Αιγαίο. |
| Παρατηρήσεις: |
|
|
|