Μάχες 
Αξιώματα 
Αυτοκράτορες 
Κατάληψη της Κρήτης |
χρόνος: 824827-828 |
| Άραβες από την Ανδαλουσία αποβιβάστηκαν στην Κρήτη και την κατέλαβαν | ★ ★ ★ ★ ★ |
|
εχθρός: Άραβες (Ανδαλουσίας)
|
τοποθεσία: Κρήτη
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
|
τύπος μάχης: Εισβολή |
πόλεμος: Επιδρομές Σαρακηνών |
σύγχρονη χώρα:
Ελλάδα |
| ▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Μιχαήλ Β' ο Τραυλός) | ▼ Οι Εχθροί | |
| Επικεφαλής: | Άγνωστος | Αμπού Χαφς |
| Δυνάμεις: | Άγνωστο | 40 πλοία, 3000 πολεμιστές, 12.000 συνολικά |
| Απώλειες: |
| Ιστορικό πλαίσιο: |
| Η Κρήτη, η «ρέουσα μέλι και γάλα» , υπήρξε στόχος Μουσουλμανικών και πειρατικών επιθέσεων από το πρώτο ήδη κύμα των Αραβικών κατακτήσεων στα μέσα του 7ου αιώνα. Εκδηλώθηκαν αρκετές επιδρομές, αλλά το νησί δεν είχε κατακτηθεί. Στις αρχές της δεκαετίας του 820, μια μεγάλη ομάδα Αράβων της Ανδαλουσίας, υποχρεώθηκε να φύγει από την Ισπανία. Ήταν οι επιζώντες από μια αποτυχημένη εξέγερση κατά του εμίρη της Κόρδοβα το 818. Μετά την καταστολή της, οι κάτοικοι του προαστίου της Καρδούης (Κόρδοβα) αλ Ραμπάντ εξορίστηκαν μαζικά και απέπλευσαν προς αναζήτηση νέας πατρίδας. Κάποιοι εγκαταστάθηκαν στο Μαρόκο, όμως ένα τμήμα που αριθμούσε πάνω από 10.000 στράφηκε στην πειρατεία, πιθανώς δε να ενσωματώθηκαν σ’ αυτούς κι άλλοι Ανδαλουσιανοί. Οι περισσότεροι από αυτούς τους Ανδαλουσιανούς Μουσουλμάνους κουρσάρους, ηγέτης των οποίων ήταν ο Ουμάρ ιμπν Χάφς ιμπν Σουαϊμπ ιμπν Ίσα αλ-Μπαλλουτί, πιο γνωστός ως Αμπού Χαφς ή και Αμπού Χαφέζ ή, κατά τους Βυζαντινούς, Απόχαψις, αποβιβάστηκαν στην Αλεξάνδρεια και είχαν τον έλεγχο της πόλης για λίγα χρόνια, αλλά εκδιώχθηκαν μετά από στρατιωτική επέμβαση του χαλιφάτου της Βαγδάτης. Όταν εκδιώχτηκαν από την Αίγυπτο, οι Ανδαλουσιανοί πειρατές αποφάσισαν να επισκεφθούν την Κρήτη. |
Η Μάχη: |
 Ο Αμπου Χαφς διατάζει το κάψιμο των πλοίων του Οι Σαρακηνοί γνώριζαν ήδη την Κρήτη, έχοντας κάνει επιδρομές στο παρελθόν. Η αποβίβαση των Μουσουλμάνων στην αρχή είχε χαρακτήρα ληστρικής επιδρομής, όμως εξελίχθηκε σε ένα είδος ιερού πολέμου και κατάκτησης όταν ο ίδιος ο Αμπού Χαφς διέταξε το κάψιμο των πλοίων τους (η ιστορία αυτή πιθανόν να είναι μεταγενέστερη επινόηση). Το μέρος που αποβιβάστηκαν αρχικά οι Άραβες δεν είναι γνωστό. Κάποιοι ιστορικοί πιστεύουν πως ήταν στη βόρεια ακτή, στον κόλπο της Σούδας ή κοντά στη θέση όπου χτίστηκε αργότερα η πρωτεύουσα του εμιράτου τους, το Χαντάκ (ο Βυζαντινός Χάνδακας, το σημερινό Ηράκλειο). Πάντως το πιο πιθανό είναι να αποβιβάστηκαν στη νότια ακτή και κατόπιν να κινήθηκαν προς τα βόρεια. Οι Άραβες δεν βρήκαν μεγάλη αντίσταση, κάτι που δείχνει ότι η άμυνα της Κρήτης ήταν παραμελημένη από τους Βυζαντινούς. Σύντομα κυριάρχησαν σε όλο το νησί. Στην επιτυχία της αραβικής εισβολής είχε συντελέσει σε μεγάλο βαθμό η καταστροφή του βυζαντινού στόλου κατά τη διάρκεια της στάσης του Θωμά του Σλάβου (821-823). Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Β΄ ο Ψελλός αντέδρασε το 827 στέλνοντας ένα εκστρατευτικό σώμα με επικεφαλής τον στρατηγό του Ανατολικού θέματος Φωτεινό και τον πρωτοσπαθάριο Δαμιανό. Οι Βυζαντινοί αποβιβάστηκαν στο νησάκι Δία, απέναντι από τον Χάνδακα, και το μετέτρεψαν σε ορμητήριό τους εναντίον των Αράβων. Στην καθοριστική μάχη όμως νικήθηκαν και η επιχείρηση απέτυχε παταγωδώς. Ο Δαμιανός σκοτώθηκε, ενώ ο Φωτεινός μόλις που κατάφερε να γλυτώσει. |
Επακόλουθα: |
| Η κατάκτηση της Κρήτης ήταν ένα ισχυρό πλήγμα για το Βυζάντιο. Οι Άραβες ίδρυσαν το εμιράτο της Κρήτης που τυπικά υπαγόταν στο χαλιφάτο των Αββασιδών αλλά στην ουσία ήταν ανεξάρτητο. Σύντομα μετέφεραν την πρωτεύουσα από τη Γόρτυνα, στη νέα πόλη, τον Χάνδακα. Οι Βυζαντινοί έκαναν και άλλες απόπειρες ανάκτησης του νησιού, αλλά η Κρήτη παρέμεινε στα χέρια των Σαρακηνών για 136 χρόνια. |
Απόδοση κειμένου στα Ελληνικά σε συνεργασία με Δημοσθένη Λαμπρινάκη |
|
|