Μάχη της Λήμνου(Επιδρομή των Ρως) |
χρόνος: 1025 |
Εξόντωση μιας ομάδας Ρώσων επιδρομέων | ★ ★ ★ ★ ★ |
εχθρός: Ρως
|
τοποθεσία: Λήμνος
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
τύπος μάχης: Ναυμαχία |
πόλεμος: Επιδρομές των Ρως |
σύγχρονη χώρα:
Ελλάδα |
▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Κωνσταντίνος Η΄) | ▼ Οι Εχθροί | |
Επικεφαλής: | Δαβίδ της Αχρίδας , Νικηφόρος Καβάσιλας | Χρυσόχειρ |
Δυνάμεις: | 800 | |
Απώλειες: |
Ιστορικό πλαίσιο: |
Οι Ρως του Κιέβου ήταν μεγάλο και πολεμοχαρές έθνος και κατά καιρούς προκάλεσαν προβλήματα στο Βυζάντιο (όχι βέβαια τόσο σοβαρά όσο άλλοι γειτονικοί λαοί), κυρίως με επιδρομές από θαλάσσης στην Κωνσταντινούπολη και στα βόρεια παράλια της Μικράς Ασίας. Οι Ρως ήταν πληθυσμιακά κυρίως Σλάβοι, αλλά η άρχουσα τάξη και οι πολεμιστές ήταν Βίκινγκς, τους οποίους οι Βυζαντινοί αποκαλούσαν Βαράγγους. Τον 11ο αιώνα οι εμπορικές σχέσεις του Βυζαντίου με τους Ρως ήταν αρκετά ανεπτυγμένες. Οι συχνές επισκέψεις στα Βυζαντινά λιμάνια και στην Πόλη έδινε την ευκαιρία στους «βαρβάρους» Ρως να θαυμάζουν και να εποφθαλμιούν τα πλούτη του Βυζαντίου. Το 1024-1025, επί ηγεμονίας Γιαροσλάβου Α’ του «Σοφού» (και ίσως εν αγνοία του) σημειώθηκε μετά από πολύ καιρό ένα νέο επεισόδιο με τους Ρως. Η νέα επιδρομή δεν ήταν τόσο μαζική ούτε τόσο καταστροφική όσο κάποιες από τις προηγούμενες. Μολαταύτα, οι Ρως κατόρθωσαν να φτάσουν μέχρι τη Λήμνο. |
Η Μάχη: |
Πλοιάρια των Ρως Αρχηγός τους ήταν κάποιος Χρυσόχειρ, συγγενής τού –τελευτήσαντος το 1015– Βλαδίμηρου Α’ του Κιέβου (του ηγεμόνα που πήρε την κοσμοϊστορικής σημασίας πρωτοβουλία για τον εκχριστιανισμό των Ρως). Το πραγματικό του όνομα δεν είναι γνωστό, καθώς το «Χρυσόχειρ» είναι είτε παρατσούκλι είτε η ελληνική απόδοση του ονόματός του. Στην Κωνσταντινούπολη, ζητήθηκε από τον Χρυσόχειρα και τους άντρες του να παραδώσουν τα όπλα τους πριν τους επιτραπεί η είσοδος στην Πόλη. Οι Ρως αρνήθηκαν και έφυγαν συνεχίζοντας προς νότο. Διέσχισαν την Προποντίδα και αφού νίκησαν εύκολα τη φρουρά των στενών στην Άβυδο, πέρασαν από τα Δαρδανέλια και βγήκαν στο Αιγαίο κατευθυνόμενοι προς τη Λήμνο. Στη Λήμνο, στις αρχές (μάλλον) του 1025, οι Ρως ήρθαν αντιμέτωποι με μια ισχυρή Βυζαντινή δύναμη αποτελούμενη κυρίως από τον στόλο των Κιβυρραιωτών (δηλαδή, του ναυτικού θέματος) υπό τη διοίκηση του κυβερνήτη Σάμου Δαβίδ της Αχρίδας («ὁ ἀπὸ Ἀχριδῶν») και του δούκα Θεσσαλονίκης Νικηφόρου Καβάσιλα. Οι Βυζαντινοί ακολούθησαν μια δοκιμασμένη τακτική: προσποιήθηκαν ότι αρχίζουν διαπραγματεύσεις και τότε επιτέθηκαν αιφνιδιαστικά στους εφησυχασμένους επιδρομείς, από τους οποίους δεν γλίτωσε κανείς. Όπως το αφηγείται λιτά ο Σκυλίτζης: «παρασπονδηθέντες άπαντες απεσφάγησαν». |
Αξιοσημείωτα: |
Ο Παπαρρηγόπουλος γράφει με αφορμή τη μάχη: «Ο στόλος ήτο πάντοτε ο κάλλιον κατεσκευασμένος, ο δεξιώτερον υπηρετούμενος και κυβερνώμενος, ο τελειότερον παντός άλλου ωπλισμένος. Η δε ταχύτης με την οποίαν, εν τη προ μικρού αναφερθείση, περιπτώσει, έδραμον προς την Λήμνον αι ναυτικαί μοίραι τής Θεσσαλονίκης, τής Σάμου και τής μικράς Ασίας, αποδεικνύει ότι αι διαταγαί έφθανον εκ Κωνσταντινουπόλεως εν ακαρεί απανταχού τού κράτους, και εξετελούντο άνευ τής ελαχίστης αναβολής.» |
Επακόλουθα: |
Το ζήτημα τελείωσε εκεί και δεν δόθηκε καμιά συνέχεια μετά την επιδρομή και την εξόντωση των Ρως. Όλα δείχνουν πως ήταν μια τυχοδιωκτική ενέργεια και ένα μεμονωμένο επεισόδιο από τη συγκεκριμένη ομάδα, χωρίς σχέδιο και χωρίς την έγκριση της ηγεσίας των Ρως. |
|