Μάχες 
Αξιώματα 
Αυτοκράτορες 
Μάχη του Χαλεπίου(Αλέπο) |
χρόνος: 962Δεκέμβριος 962 |
| Οι Βυζαντινοί κυρίευσαν και λεηλάτησαν το Χαλέπι αλλά δεν το κράτησαν | ★ ★ ★ ★ ★ |
|
εχθρός: Άραβες
|
τοποθεσία: Το σύγχρονο Χαλάμπ ή Αλέπο της Βορείου Συρίας
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
|
τύπος μάχης: Κατάληψη πόλης |
πόλεμος: Ύστεροι Πόλεμοι εναντίον των Αράβων |
σύγχρονη χώρα:
Συρία |
| ▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Ρωμανός Β') | ▼ Οι Εχθροί | |
| Επικεφαλής: | Δομέστικος των Σχολών Νικηφόρος Φωκάς | Εμίρης Σαΐφ αλ-Ντάουλα |
| Δυνάμεις: | ||
| Απώλειες: |
| Ιστορικό πλαίσιο: |
| Ο σπουδαίος Βυζαντινός στρατηγός (και μετέπειτα αυτοκράτωρ) Νικηφόρος Φωκάς ολοκλήρωσε την απελευθέρωση της Κρήτης από τους Σαρακηνούς το 961 και μετά επέστρεψε στα ανατολικά σύνορα (δεδομένου ότι επισήμως ήταν Δομέστικος των Σχολών της Ανατολής). Ο μεγάλος αντίπαλος των Βυζαντινών στην περιοχή ήταν ο εμίρης του Χαλεπίου Σαΐφ αλ-Ντάουλα(1), της αραβικής δυναστείας των Χαμδανιδών. Ο Αλ-Ντάουλα είχε ήδη υποστεί μια οδυνηρή ήττα από τον Λέοντα Φωκά, αδερφό του Νικηφόρου, στα στενά της Ανδρασσού, επιστρέφοντας από μια ληστρική επιδρομή στη Μικρά Ασία. Γενικά ο Αλ-Ντάουλα είχε δημιουργήσει πολλά προβλήματα και οι Βυζαντινοί ήθελαν να τον τιμωρήσουν, σε μια εποχή που η στρατιωτική ισχύς του Βυζαντίου είχε αρχίσει να ανακάμπτει. Ο Νικηφόρος Φωκάς έκανε μια πρώτη εκστρατεία στις αρχές του 962 κατά την οποία κατέλαβε σχετικά εύκολα την πόλη Ανάζαρβο (που για λίγο, παλιότερα, είχε μετονομασθεί σε «Ιουστινόπολις»), μια από τις μεγάλες αραβικές παραμεθόριες πόλεις. Επίσης κατέλαβε και λεηλάτησε περίπου 40 φρούρια και μικρότερες πόλεις εκεί γύρω. Μετά γύρισε στην Κωνσταντινούπολη για το Πάσχα. Λίγο αργότερα, την ίδια χρονιά, επέστρεψε στα νοτιοανατολικά σύνορα με ένα μεγάλο στρατό αιφνιδιάζοντας τους Άραβες που δεν περίμεναν και δεύτερη επίθεση τόσο σύντομα. Ο Βυζαντινός στρατός προήλασε και κατέλαβε το Μαράς, το Σίσιον, την Δολίχη και το Μανμπίτζ (αρχ. Ιεράπολις Βαμβύκη στη ΒΑ Συρία), εξασφαλίζοντας έτσι τον έλεγχο των περασμάτων του Αντιταύρου. |
Η Μάχη: |
 Νικηφόρος Φωκάς Ο Σαΐφ αλ-Ντάουλα έστειλε τον στρατό του υπό τον Μαμελούκο Νατζά για να αντιμετωπίσει τους Βυζαντινούς. Ο Φωκάς χώρισε το στράτευμά του σε δύο τμήματα, ένα από τα οποία υπό τον Ιωάννη Τσιμισκή απώθησε τον Νατζά. Ο Φωκάς συνέχισε την πορεία του προς νότο και εμφανίστηκε ξαφνικά μπροστά από το Χαλέπι στα μέσα Δεκεμβρίου. Ο Σαΐφ Αλ-Ντάουλα είχε αποχωρήσει νωρίτερα από την πόλη δηλώνοντας ότι πηγαίνει να μαζέψει στρατό και θα επιστρέψει. Οι κάτοικοι της πόλης παρασυρμένοι από παλιές ιστορίες ηρωικών νικών του Ισλάμ εναντίον των Χριστιανών, βγήκαν αφελώς από τα τείχη της πόλης για να κατατροπώσουν τον βυζαντινό στρατό, και συνετρίβησαν. Οι εναπομείναντες υποχώρησαν πίσω από τα τείχη της πόλης που τέθηκε σε κατάσταση πολιορκίας. Οι στρατιώτες του Φωκά είχαν την ευκαιρία να λαφυραγωγήσουν το πολυτελέστατο παλάτι του Αλ-Ντάουλα που ήταν εκτός των τειχών. Πήραν ακόμα και τη χρυσή στέγη του κτιρίου, αφού το κατέστρεψαν. Η πόλη του Χαλεπίου χωρίς ηγεσία και χωρίς τακτικό στρατό υπέκυψε μετά από λίγες μέρες, στις 23 Δεκεμβρίου. Επακολούθησε μεγάλη σφαγή. Οι σφαγιασθέντες σύμφωνα με (όχι πολύ αξιόπιστες) αραβικές πηγές ήταν 150.000. Πρωταγωνιστές της σφαγής ήταν 1200 Βυζαντινοί αιχμάλωτοι που ήταν στην πόλη και απελευθερώθηκαν από τους νικητές. Η πόλη καταστράφηκε ολοσχερώς, μαζί με τα τείχη της. Μετά από 9 μέρες, ο Φωκάς αποφάσισε να αποχωρήσει από το Χαλέπι χωρίς να εκπορθήσει την ακρόπολη της πόλης, για την οποία δεν υπήρχε λόγος να σπαταλήσει δυνάμεις και χρόνο, αφενός επειδή δεν θα υπήρχαν πολλά για λαφυραγώγηση και αφετέρου επειδή δεν είχε ούτως ή άλλως την πρόθεση να αφήσει στο Χαλέπι στρατιωτική δύναμη και να το κάνει μόνιμη βυζαντινή κτήση. Ο βυζαντινός στρατός πήρε λάφυρα εκατοντάδες σάκους με χρυσά νομίσματα, 390.000 ασημένια δηνάρια, 300 αραβικά άλογα, 2.000 καμήλες και 1.400 μουλάρια. Και επίσης 10.000 αιχμαλώτους. Ο Φωκάς επέστρεψε την επόμενη χρονιά στην περιοχή, ως αυτοκράτωρ πλέον, και συνέχισε με την κατάκτηση της Μοψουεστίας και της Ταρσού. |
Αξιοσημείωτα: |
| Από αυτές τις εκστρατείες και λόγω της αποφασιστικότητας και σκληρότητας που επέδειξε ο Φωκάς πήρε το προσωνύμιο «Ο Αργαλέος Θάνατος των Σαρακηνών». |
Επακόλουθα: |
| Μετά από τα γεγονότα αυτά, ο Αλ-Ντάουλα έπαθε κάτι σαν εγκεφαλικό και από τότε κυβερνούσε από φορείο. Το Χαλέπι εποικίσθηκε ξανά από μουσουλμανικό πληθυσμό που μεταφέρθηκε από άλλες περιοχές. Ο Νικηφόρος λίγο μετά έγινε αυτοκράτορας και συνέχισε τις νικηφόρες εκστρατείες του στην Ανατολή, πλην όμως δίχως μόνιμη κατοχή εδαφών. Πάντως είχε ξεκινήσει μια περίοδος που το Βυζάντιο γινόταν ξανά μια ισχυρή και υπολογίσιμη στρατιωτική δύναμη στην Ανατολή. |
Απόδοση κειμένου στα Ελληνικά σε συνεργασία με Δημοσθένη Λαμπρινάκη |
| Παρατηρήσεις: |
|
|
|