Μάχες 
Αξιώματα 
Αυτοκράτορες 
Μάχη της Σέτινας |
χρόνος: 1017Φθινόπωρο 1017 |
| Νίκη των Βυζαντινών επί των Βουλγάρων σε μια από τις τελευταίες μάχες του πολέμου | ★ ★ ★ ★ ★ |
|
εχθρός: Βούλγαροι
|
τοποθεσία: Κοντά στο χωριό Σκοπός (παλιά «Σέτινα») στο νομό Φλωρίνης
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
|
τύπος μάχης: Μάχη εκ Παρατάξεως |
πόλεμος: Κατάκτηση της Βουλγαρίας |
σύγχρονη χώρα:
Ελλάδα |
| ▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Βασίλειος Β’ ο Βουλγαροκτόνος) | ▼ Οι Εχθροί | |
| Επικεφαλής: | Αυτοκράτορας Βασίλειος Β’ | Τσάρος Ιβάν Βλαντισλάβ |
| Δυνάμεις: | ||
| Απώλειες: |
| Ιστορικό πλαίσιο: |
| To 1014, μετά τη μεγάλη νίκη των Βυζαντινών στο Κλειδί και τον θάνατο του Τσάρου Σαμουήλ, οι Βούλγαροι βρίσκονταν σε δεινή θέση. Οι Βυζαντινοί είχαν πλέον την πρωτοβουλία κινήσεων και ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β’ ο Βουλγαροκτόνος επιχειρούσε συνεχώς διεισδύσεις στο εχθρικό έδαφος. Από τον Αύγουστο του 1015, τσάρος της Βουλγαρίας είχε γίνει ο Ιβάν Βλαντισλάβ (ή «Ιωάννης Βλαδισθλάβος») έχοντας δολοφονήσει τον προηγούμενο τσάρο και ξάδερφό του Γκαβρίλ Ραντομίρ. Ο Βλαδισθλάβος στην αρχή προσποιήθηκε ότι συζητούσε το ενδεχόμενο συνθηκολόγησης, όμως γρήγορα οργάνωσε την άμυνά του. Ο βοεβόδας Ιβάτζης νίκησε μια μεγάλη Βυζαντινή δύναμη κοντά στα Βιτώλια (Μπίτολα) και με αυτόν τον τρόπο αποσοβήθηκε η κατοχή της πρωτεύουσας Αχρίδας από τους Βυζαντινούς. Παράλληλα ο νέος τσάρος επιδόθηκε σε μια προσπάθεια αναδιοργάνωσης της Βουλγαρικής άμυνας και επισκευής κάστρων. Παρ’ όλα αυτά οι Βυζαντινοί κατόρθωσαν να καταλάβουν αρκετά φρούρια το 1015. Όμως το 1016 είχαν μια σοβαρή αποτυχία όταν απέτυχαν να καταλάβουν το ισχυρότατο φρούριο Πέρνικον (Πέρνικ), στη σημερινή δυτική Βουλγαρία, παρόλο που το πολιόρκησαν επί 88 μέρες έχοντας μάλιστα και σοβαρές απώλειες. Μετά από αυτό, οι Βούλγαροι αντεπιτέθηκαν και μπόρεσαν να ανακτήσουν μερικά κάστρα. Το 1017 ο ακαταπόνητος αυτοκράτορας Βασίλειος Β’ εξεστράτευσε και πάλι. Αυτή τη φορά πολιόρκησε την Καστοριά. Κατά τη διάρκεια της πολιορκίας έφτασαν πληροφορίες ότι ο κυβερνήτης του Πέρνικ Κρακράς σχεδίαζε να επιτεθεί στη βορειοανατολική Βουλγαρία που είχε καταληφθεί από τους Βυζαντινούς ήδη από το 1001. Η κίνηση αυτή υποτίθεται ότι έγινε σε συνεννόηση και συνεργασία με τους Πετσενέγους που τότε ζούσαν βόρεια από τον Δούναβη. Ο Βουλγαροκτόνος όταν έμαθε για αυτήν την εξέλιξη, εγκατέλειψε αμέσως την πολιορκία της Καστοριάς και έσπευσε προς τα βόρεια για να ελέγξει την κατάσταση. Όμως οι Πετσενέγοι αρνήθηκαν να συνεργαστούν με τους Βουλγάρους (ίσως και λόγω της άμεσης αντίδρασης των Βυζαντινών) και η Βουλγαρική επίθεση στα ΒΑ δεν πραγματοποιήθηκε. Οπότε ο Βουλγαροκτόνος πήρε τον δρόμο της επιστροφής. |
Η Μάχη: |
 ΟΙ Βούλγαροι αντέδρασαν και υπό την ηγεσία του τσάρου Ιβάν Βλαντισλάβ βάδισαν εναντίον των Βυζαντινών στη Σέτινα. Ο Βασίλειος, υποτιμώντας ενδεχομένως την απειλή, έστειλε εναντίον των Βουλγάρων που πλησίαζαν το τάγμα των σχολών της δύσεως με επικεφαλής τον στρατηγό Κωνσταντίνο Διογένη (που ήταν δούκας Θεσσαλονίκης εκείνη την εποχή). Η μονάδα αυτή έπεσε σε ενέδρα των Βουλγάρων και περικυκλώθηκε. Όταν το έμαθε αυτό ο σχεδόν εξηντάχρονος αυτοκράτορας ανέβηκε στο άλογό του και λέγοντας «ὅστις πολεμιστής, ἀκολουθείτω μοι» όρμησε εναντίον των εχθρών. Όταν τον είδαν οι Βούλγαροι να επελαύνει προς το μέρος τους, άρχισαν να κραυγάζουν «βεζεῖτε, ὁ τζέσαρ» (τρέξτε, ο βασιλιάς) και τράπηκαν σε άτακτη φυγή, συμπεριλαμβανομένου του τσάρου, καταδιωκόμενοι από τη μονάδα του Διογένη. Όπως αφηγείται ο ιστορικός Σκυλίτζης «οἱ περὶ τὸν Διογένην ἀναθαρρήσαντες κατόπιν ἐδίωκον. καὶ κτείνουσι μὲν πολλούς, συλλαμβάνουσι δὲ καὶ διακοσίους πανοπλίτας καὶ τοὺς ἵππους καὶ τὴν ἀποσκευὴν Ἰωάννου καὶ τὸν τούτου ἀνεψιόν· ὃν καὶ παραυτίκα στερεῖ τῶν ὀφθαλμῶν.» Στη συνέχεια ο Βυζαντινός στρατός αποχώρησε από την περιοχή και λίγο μετά, τον Ιανουάριο του 1018, ο αυτοκράτορας έφτασε στην Κωνσταντινούπολη. |
Αξιοσημείωτα: |
| Ο Κωνσταντίνος Διογένης, που το 1022 έγινε στρατηγός (κυβερνήτης) του νέου θέματος Βουλγαρίας, ήταν ο πατέρας του αυτοκράτορα Ρωμανού Δ’ Διογένη, του μεγάλου ηττημένου στο Μαντζικέρτ. |
Επακόλουθα: |
| Ήταν μια νίκη που ενίσχυσε και άλλο το πλεονέκτημα των Βυζαντινών. Δεν ήταν καθοριστικής σημασίας, ήταν όμως ουσιαστικά η τελευταία άξια λόγου μάχη του μακρόχρονου πολέμου με τους Βουλγάρους. Την επόμενη χρονιά στο Δυρράχιο ο τσάρος Ιβάν σκοτώθηκε και οι Βούλγαροι τελικά παραδόθηκαν. |
|
|