Μάχη του Κλειδίου |
χρόνος: 101429 Ιουλίου 1014 |
Μεγάλη νίκη των Βυζαντινών που έφερε την τελική επικράτηση επί των Βουλγάρων | ★ ★ ★ ★ ★ |
εχθρός: Βούλγαροι
|
τοποθεσία: Στα στενά ανάμεσα στα βουνά Μπέλλες και Ογκραζντέν κοντά στο Βουλγαρικό χωριό Κλειδίον (Klyuch)
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
τύπος μάχης: Ορεινή Μάχη |
πόλεμος: Κατάκτηση της Βουλγαρίας |
σύγχρονη χώρα:
Βουλγαρία |
▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Βασίλειος Β’ ο Βουλγαροκτόνος) | ▼ Οι Εχθροί | |
Επικεφαλής: | Αυτοκράτωρ Βασίλειος Β’ | Τσάρος Σαμουήλ |
Δυνάμεις: | Άγνωστο | 20.000 |
Απώλειες: | Ελαφρές σχετικά | Πολλοί νεκροί, 15.000 αιχμάλωτοι τυφλώθηκαν |
Ιστορικό πλαίσιο: |
Μετά την ήττα των Βουλγάρων στον Σπερχειό, το 997, η επόμενη φάση του Βυζαντινο-Βουλγαρικού πολέμου αρχίζει περί το 1000 μ.Χ., όταν ο Αυτοκράτορας Βασίλειος Β’, έχοντας εξασφαλίσει τον θρόνο του, επαναλαμβάνει τις πολεμικές επιχειρήσεις. Το 1003 οι δυνάμεις του κατέλαβαν το Βιδίνιο, στη ΒΔ Βουλγαρία. Το επόμενο έτος, νίκησε τον Τσάρο Σαμουήλ στη μάχη των Σκοπίων. Μέχρι το 1005 είχε ανακτήσει τη Θεσσαλία και μεγάλο μέρος της Μακεδονίας. Τα επόμενα χρόνια προέκυψε ένα επαναλαμβανόμενο σκηνικό: οι Βυζαντινοί εισέβαλλαν στη Βουλγαρία λεηλατώντας την ύπαιθρο και πολιορκώντας τις οχυρωμένες πόλεις, ενώ αριθμητικά υποδεέστερα Βουλγαρικά τμήματα, μη μπορώντας να προβάλλουν αντίσταση στη χώρα τους, εξαπέλυαν επιδρομές αντιπερισπασμού στη Μακεδονία και την υπόλοιπη Ελλάδα. Ο Σαμουήλ δεν μπορούσε πια να πολεμήσει τον Βασίλειο και να τον αντιμετωπίσει σε μια αποφασιστική μάχη. Ήταν εξουθενωμένος και η εξουσία του ήταν υπό αμφισβήτηση στην ίδια του τη χώρα. Η κορύφωση του πολέμου ήρθε το 1014. Εκείνη τη χρονιά ο Σαμουήλ, αποφάσισε να εμποδίσει τον Βυζαντινό στρατό να εισέλθει –για άλλη μια φορά– στην καρδιά της Βουλγαρικής επικράτειας. Για το σκοπό αυτό, συγκέντρωσε έναν μεγάλο στρατό με 45.000 στρατιώτες. Οι Βούλγαροι έσκαψαν ορύγματα κατά μήκος των συνόρων και οχύρωσαν πολλές από τις κοιλάδες και στενά με τείχη και πύργους. |
Η Μάχη: |
Η Μάχη του Κλειδίου Ο Βασίλειος αντιλαμβανόμενος ότι δεν θα ήταν εύκολο να υπερπηδήσει το εμπόδιο αυτό στην ορεινή διάβαση, διέταξε τον στρατηγό του Νικηφόρο Ξιφία να κινηθεί νοτιοδυτικά παρακάμπτοντας το όρος Μπέλλες και να περικυκλώσει τους Βουλγάρους, ενώ ο ίδιος συνέχιζε τις επιθέσεις κατά του τείχους. Ο Ξιφίας οδήγησε τα στρατεύματά του από ένα στενό μονοπάτι στα μετόπισθεν των Βουλγάρων και στις 29 Ιουλίου επιτέθηκε. Οι παγιδευμένοι Βούλγαροι στρατιώτες εγκατέλειψαν τις επάλξεις τους για να αντιμετωπίσουν την επίθεση στα νώτα τους, και ο Βασίλειος, από την άλλη πλευρά, κατάφερε να διασπάσει το τείχος. Επικράτηση μεγάλη σύγχυση και πανικός. Χιλιάδες Βούλγαροι στρατιώτες σκοτώθηκαν και οι υπόλοιποι προσπάθησαν απεγνωσμένα να ξεφύγουν προς τα δυτικά. Ο Σαμουήλ και ο γιος του Γαβριήλ Ράντομιρ εγκατέλειψαν εσπευσμένα το στρατηγείο τους στο παρακείμενο φρούριο του Στρυμόνα και προσπάθησαν να φέρουν ενισχύσεις στην κοιλάδα, αλλά κατά τον απεγνωσμένο αγώνα τους κοντά στο χωριό Μοκρίεβο υπερφαλαγγίσθηκαν από τον ταχέως προελαύνοντα εχθρό. Πολλοί Βούλγαροι στρατιώτες σκοτώθηκαν στο Μοκρίεβο και ακόμη περισσότεροι συνελήφθησαν αιχμάλωτοι. Ο ίδιος ο αυτοκράτορας Σαμουήλ διέφυγε μόλις και μετά βίας. |
Αξιοσημείωτα: |
Υποστηρίζεται ότι 15.000 Βούλγαροι αιχμάλωτοι τυφλώθηκαν και εστάλησαν στον Τσάρο Σαμουήλ, ο οποίος έπαθε έμφραγμα όταν τους είδε και πέθανε 2 μήνες αργότερα. Ο Βασίλειος Β’ απέκτησε το προσωνύμιο «Βουλγαροκτόνος». Ήρωας για τους Έλληνες, «τέρας» για τους Βουλγάρους. |
Επακόλουθα: |
Ήταν μια κρίσιμη μάχη, πλην όμως ο πόλεμος δεν τελείωσε αμέσως. Οι Βούλγαροι πολέμησαν δίχως ελπίδες μέχρι και το 1018, αναγκάσθηκαν όμως να υποταχθούν. Τα Βυζαντινά σύνορα αποκαταστάθηκαν μέχρι τον Δούναβη μετά από 400 χρόνια (με εξαίρεση την περίοδο του Τσιμισκή). |
Απόδοση κειμένου στα Ελληνικά σε συνεργασία με Δημοσθένη Λαμπρινάκη |
|