Μάχες 
Αξιώματα 
Αυτοκράτορες 
Μάχη της Βαργύλου(Μάχη στο λιβάδι με τα Μπροκάρ) |
χρόνος: 634Σεπτέμβριος 634 |
| Αιφνιδιαστική επίθεση Αράβων εναντίον των χριστιανών προσφύγων της Δαμασκού | ★ ★ ★ ★ ★ |
|
εχθρός: Άραβες
|
τοποθεσία: Σε οροπέδιο στα βουνά της Βορειοδυτικής Συρίας, κοντά στην Αντιόχεια και στη Μεσόγειο
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
|
τύπος μάχης: Καταδίωξη |
πόλεμος: Αραβική Κατάκτηση της Συρίας |
σύγχρονη χώρα:
Συρία |
| ▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Ηράκλειος) | ▼ Οι Εχθροί | |
| Επικεφαλής: | Θωμάς (Κυβερνήτης της Δαμασκού, γαμπρός του Ηρακλείου) | Χαλίντ ιμπν αλ-Ουαλίντ |
| Δυνάμεις: | 10.000 | 4.000 |
| Απώλειες: | Πολλοί σκοτώθηκαν (και ο Θωμάς) ή αιχμαλωτίστηκαν |
| Ιστορικό πλαίσιο: |
| Μετά τη μάχη της Βαιθσαμύος (Αζνανταΐν), οι Άραβες κατέλαβαν εύκολα όλη την Παλαιστίνη και το μεγαλύτερο μέρος της Συρίας, συμπεριλαμβανομένης της Δαμασκού, μετά από πολιορκία ενός μηνός. Τη μέρα που κυριεύτηκε η Δαμασκός, ο βυζαντινός κυβερνήτης της Δαμασκού Θωμάς, γαμπρός του αυτοκράτορα Ηρακλείου, μόλις έμαθε ότι μουσουλμανικά στρατεύματα κατόρθωσαν να διεισδύσουν στη Δαμασκό από την ανατολική πύλη και αντιλαμβανόμενος ότι δεν υπήρχε πλέον ελπίδα σωτηρίας, κατέφυγε σε ένα τέχνασμα: διαπραγματεύτηκε την παράδοση της Δαμασκού με τους αρχηγούς των Αράβων που πολιορκούσαν τις άλλες πύλες, οι οποίοι προφανώς αγνοούσαν τις εξελίξεις στην ανατολική πλευρά της πόλης. Εκείνοι δέχτηκαν πρόθυμα την παράδοση των Βυζαντινών αποδεχόμενοι όρους με τους οποίους δεν θα είχαν συμφωνήσει αν ήξεραν ότι οι συμπολεμιστές τους ήταν ήδη μέσα στην πόλη (εδώ πρέπει να έπαιξε ρόλο και η αντιπαλότητα μεταξύ των Αράβων). Φυσικά, η κατεργαριά του Θωμά αποκαλύφθηκε γρήγορα, όταν οι Άραβες κατέλαβαν την πόλη, όμως είχε ήδη γίνει συμφωνία για αναίμακτη αποχώρηση των Βυζαντινών με όλα τα υπάρχοντά τους. Ο γενικός αρχηγός των Αράβων Χαλίντ ιμπν αλ-Ουαλίντ ήταν έξω φρενών, αλλά οι άλλοι αρχηγοί τον έπεισαν ότι έπρεπε να τηρηθεί η συμφωνία, με το επιχείρημα ότι αν οι υπόλοιποι κάτοικοι της Συρίας μάθαιναν πως οι μουσουλμάνοι είχαν δώσει εγγύηση για ασφαλή αποχώρηση του πληθυσμού και έπειτα την παραβίασαν, καμία άλλη πόλη δεν θα δεχόταν να παραδοθεί εύκολα. Ο Χαλίντ δεν είχε άλλη επιλογή από το να συμφωνήσει, και επέτρεψε στον Βυζαντινό στρατό και τον Χριστιανικό πληθυσμό να εγκαταλείψουν την πόλη με τα υπάρχοντά τους. Τους έδωσε προθεσμία 3 ημερών για να πορευτούν ανενόχλητοι προς τις Βυζαντινές περιοχές. |
Η Μάχη: |
 ύφασμα Μπροκάρ Εκείνη την ώρα έβρεχε πολύ και οι ανυποψίαστοι πρόσφυγες, είχαν απλωθεί σε όλο το πλάτωμα, προσπαθώντας να βρουν μέρος να καλυφθούν, ενώ κάποιοι είχαν βγάλει από τις αποσκευές τους τα βαρύτιμα υφάσματα μπροκάρ(1) για να προφυλαχθούν από τη βροχή. Οι Άραβες καβαλάρηδες επιτέθηκαν από 4 διαφορετικές κατευθύνσεις. Ο Χαλίντ σκότωσε ο ίδιος τον Θωμά σε προσωπική μονομαχία. Μετά από πολλές συμπλοκές σε όλο το μήκος και πλάτος του οροπεδίου, η άμυνα των Βυζαντινών κατέρρευσε και τράπηκαν σε φυγή. Αρκετοί Βυζαντινοί κατόρθωσαν να διαφύγουν επειδή οι Άραβες δεν ήταν τόσο πολλοί ώστε να μπορέσουν να περικυκλώσουν ολόκληρο το οροπέδιο, ενώ από κάποια στιγμή και μετά ασχολήθηκαν περισσότερο με τη λαφυραγώγηση παρά με την καταδίωξη των Χριστιανών. Ανεξάρτητα απ’ αυτό, η λεία των Αράβων ήταν πολύ μεγάλη και επιπλέον έπεσε στα χέρια τους ένας μεγάλος αριθμός αμάχων. Ανάμεσα στους αιχμαλώτους ήταν και η κόρη του αυτοκράτορα Ηρακλείου και χήρα του Θωμά. Στο τέλος της μάχης, το οροπέδιο της Βαργύλου εκτός από πτώματα ήταν γεμάτο από τα πολυτελή υφάσματα μπροκάρ που είχαν σκορπιστεί παντού. Το αλλόκοτο θέαμα εντυπωσίασε τους Άραβες και το μέρος έμεινε γνωστός στην Αραβική ιστοριογραφία ως Marj-ud-Debaj (Λιβάδι με τα Μπροκάρ). |
Αξιοσημείωτα: |
| Σύμφωνα με Αραβικές πηγές, ο αυτοκράτορας Ηράκλειος έστειλε έναν απεσταλμένο στον Χαλίντ με αίτημα να απελευθερώσει την κόρη του. Ο Χαλίντ την απελευθέρωσε χωρίς να ζητήσει λύτρα. Το συμβάν δεν επιβεβαιώνεται από Βυζαντινές πηγές. |
Επακόλουθα: |
| Ο Χαλίντ έλειψε 10 μέρες και όταν γύρισε στη Δαμασκό φορτωμένος με λάφυρα, έγινε δεκτός με ενθουσιασμό. Όμως τότε έμαθε ότι ο νέος χαλίφης Ουμάρ τον είχε καθαιρέσει από την αρχιστρατηγία και τον αντικατέστησε με τον Αμπού Ουμπάιντα. Ένας λόγος ήταν ότι ο Χαλίντ είχε πάρει όλη τη δόξα για τις αραβικές κατακτήσεις. Ένας άλλος λόγος ήταν η απληστία του Χαλίντ και των αντρών του για λάφυρα, και η διεξαγωγή επιχειρήσεων μόνο και μόνο για λαφυραγώγηση όπως έγινε στη μάχη της Βαργύλου. |
| Παρατηρήσεις: |
|
|
|