Μάχες 
Αξιώματα 
Αυτοκράτορες 
Μάχη του Βερατίου |
χρόνος: 12811280-1281 |
| Βυζαντινή νίκη επί των δυνάμεων του Καρόλου του Ανζού | ★ ★ ★ ★ ★ |
|
εχθρός: Ανδεγαυοί Σικελίας
|
τοποθεσία: Στο Βεράτιον, το σημερινό Μπεράτ στην κεντρική Αλβανία
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
|
τύπος μάχης: Πολιορκία |
πόλεμος: Πόλεμος εναντίον του βασιλείου της Νεαπόλεως |
σύγχρονη χώρα:
Αλβανία |
| ▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Μιχαήλ Η' Παλαιολόγος) | ▼ Οι Εχθροί | |
| Επικεφαλής: | Μέγας Δομέστικος Μιχαήλ Γλαβάς Ταρχανειώτης | Hugo de Sully |
| Δυνάμεις: | Άγνωστο | 8.000 |
| Απώλειες: | Μάλλον ελαφρές | Βαρύτατες |
| Ιστορικό πλαίσιο: |
| Από τότε που ο Αυτοκράτορας Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγος ανακατέλαβε την Κωνσταντινούπολη από τους Λατίνους το 1261, το Βυζάντιο πάντα αντιμετώπιζε την απειλή μιας νέας σταυροφορίας εναντίον της Πόλης. Το ανταγωνιστικό Ελληνικό Δεσποτάτο της Ηπείρου και τα Λατινικά κρατίδια της νότιας Ελλάδος, φοβούμενα τη Βυζαντινή αναγέννηση, αναζητούσαν βοήθεια από το Βασίλειο της Σικελίας, πρώτα υπό τον Μανφρέδο της Σικελίας (1258–1266) και κατόπιν, μετά το 1266, από τον Κάρολο τον Ανδεγαυό (Charles d’Anjou, 1266–1285), ο οποίος σύντομα ανεδείχθη σε μεγάλο αντίπαλο του Βυζαντίου. Το 1257, οι Σικελοί, υπό τον Μανφρέδο, κατέλαβαν την Κέρκυρα και την Αλβανική ακτή, από το Δυρράχιο μέχρι τον Αυλώνα και το Βουθρωτό(1), καθώς και το Βεράτιον(2) (Μπεράτι, για τους Βυζαντινούς «Βελλάγραδα») στο εσωτερικό. Ο Kάρολος Ανδεγαυός το 1266 νίκησε και σκότωσε τον Μανφρέδο και τον διαδέχθηκε στον θρόνο Σικελίας και Νάπολης. Το 1272, οι Λατίνοι ευγενείς που είχαν κρατήσει τα οχυρά της Αυλώνας, της Κανίνε(3) και του Βερατίου υπέρ του Μανφρέδου, παραδόθηκαν στον Κάρολο και σύντομα τα στρατεύματά του κατέλαβαν και το Δυρράχιο. Έχοντας εξασφαλίσει την υποστήριξη πολλών Αλβανών φυλάρχων, ο Κάρολος κήρυξε την ίδρυση του Βασιλείου της Αλβανίας, με τον ίδιο, εννοείται, ως βασιλιά. Δυο χρόνια μετά, εκμεταλλευόμενος την εμπλοκή του Καρόλου στην αντιπαράθεση μεταξύ Γουέλφων και οι Γιβελλίνων(4) στην Ιταλία, την άνοιξη του 1274 ο Μιχαήλ Η’ επιτέθηκε κατά των κτήσεων των Ανδεγαυών στην Αλβανία. Το Βεράτιο και το Βουθρωτό κατελήφθησαν και τα στρατεύματα του Καρόλου απωθήθηκαν από την ενδοχώρα προς τα δύο λιμάνια του Αυλώνα και του Δυρραχίου.  Εναέρια άποψη του κάστρου του Μπεράτ Την επόμενη χρονιά, ο Ουγκώ παρέλαβε προμήθειες, πολιορκητικές μηχανές και ενισχύσεις και ξεκίνησε την επιχείρηση. |
Η Μάχη: |
 Κάρολος Ανδεγαυός Ο Μιχαήλ Η’ συγκρότησε στράτευμα με επικεφαλής μερικούς από τους καλύτερούς του στρατηγούς. Αρχιστράτηγος ήταν ο Μέγας Δομέστικος Μιχαήλ Γλαβάς Ταρχανειώτης. Στο μεταξύ, η πολιορκία του Βερατίου συνεχιζόταν και κατά τη διάρκεια του χειμώνα 1280/1281. Στις αρχές Δεκεμβρίου, οι δυνάμεις των Ανδεγαυών είχαν καταλάβει ένα αριθμό οχυρών γύρω από την πόλη. Εϊχαν τοποθετήσει πολιορκητικές μηχανές σε έναν λόφο απέναντι από το κάστρο και έβαλαν κατά των τειχών. Η βυζαντινή δύναμη προωθούνταν προσεκτικά και έφθασε στην περιοχή στις αρχές της άνοιξης του 1281. Ο Ταρχανειώτης απέφυγε μια άμεση αντιπαράθεση και βασίσθηκε σε τακτικές ανταρτοπολέμου και καταδρομών. Δημιούργησε σοβαρά προβλήματα στον εφοδιασμό των αντιπάλων και στο πότισμα των αλόγων τους. Κατάφερε, επίσης, να ανεφοδιάσει τους πολιορκημένους με προμήθειες, οι οποίες φορτώνονταν πάνω σε σχεδίες και κατόπιν αφήνονταν να παρασυρθούν από το ρεύμα του ποταμού Άψου, ο οποίος κυλάει γύρω το λόφο του οχυρού. Έτσι είχαν τα πράγματα όταν ο Ουγκώ αποφάσισε να κάνει αναγνώριση ο ίδιος συνοδευόμενος μόνο από μια προσωπική φρουρά 25 ανδρών. Καθώς προσέγγιζε το στρατόπεδο των Βυζαντινών, έπεσε σε ενέδρα Τούρκων μισθοφόρων του Βυζαντινού στρατού. Οι Τούρκοι επιτέθηκαν κατά της μικρής αυτής ομάδας, σκότωσαν το άλογο του Ουγκώ, σκόρπισαν τη φρουρά του και συνέλαβαν αιχμάλωτο τον ίδιο. Μερικοί από τους σωματοφύλακές του που διέφυγαν έφθασαν στο στρατόπεδο, όπου και ανέφεραν το γεγονός της αιχμαλωσίας του. Πανικός απλώθηκε στα στρατεύματα των Ανδεγαυών όταν έμαθαν τα νέα και άρχισαν να διαφεύγουν προς τον Αυλώνα. Οι Βυζαντινοί εκμεταλλεύτηκαν την άτακτη φυγή των αντιπάλων τους, επιτέθηκαν και συνενώθηκαν με τους πολιορκούμενους στο κάστρο. Πολλοί Λατίνοι φονεύθηκαν, ενώ πολλοί ήταν και οι αιχμάλωτοι. Επίσης, στα χέρια των Βυζαντινών έπεσαν μεγάλες ποσότητες λαφύρων, συμπεριλαμβανομένων των πολιορκητικών μηχανών του εχθρού. Ένα μικρό μόνο μέρος του εχθρικού στρατού κατάφερε να γλιτώσει διασχίζοντας τον ποταμό Αώο και να φθάσει με ασφάλεια στην Κανίνε. |
Αξιοσημείωτα: |
| Ουσιαστικά αυτή ήταν η τελευταία στρατιωτική νίκη στην ιστορία του Βυζαντίου. Από το 1281 μέχρι το 1453 δεν υπήρξαν άλλες νίκες, μόνο ήττες. |
Επακόλουθα: |
| Ήταν η μεγαλύτερη νίκη του Μιχαήλ Η’ κατά των Λατίνων και εορτάσθηκε με θρίαμβο στην πρωτεύουσα. Τα σχέδια του Καρόλου του Ανδεγαυού να εισβάλλει στο Βυζάντιο καθυστέρησαν και τελικά ακυρώθηκαν αργότερα, όταν ο Μιχαήλ υποκίνησε τον Σικελικό Εσπερινό (1282) |
Απόδοση κειμένου στα Ελληνικά σε συνεργασία με τον Δημοσθένης Λαμπρινάκης |
| Παρατηρήσεις: |
|
|
|