Μάχη Πυλών Τραϊανού |
χρόνος: 98617 Αυγούστου 986 |
Νίκη των Βουλγάρων που κλόνισε, πρόσκαιρα, τον Βυζαντινό θρόνο | ★ ★ ★ ★ ★ |
εχθρός: Βούλγαροι
|
τοποθεσία: Στις Πύλες Τραϊανού (πέρασμα Τραϊαόνι Βράτα) κοντά στη σύγχρονη πόλη Ιχτιμαν της Βουλγαρίας
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
τύπος μάχης: Ενέδρα |
πόλεμος: Κατάκτηση της Βουλγαρίας |
σύγχρονη χώρα:
Βουλγαρία |
▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Βασίλειος Β’ ο Βουλγαροκτόνος) | ▼ Οι Εχθροί | |
Επικεφαλής: | Αυτοκράτωρ Βασίλειος Β’ | Τσάρος Σαμουήλ |
Δυνάμεις: | 30.000 | |
Απώλειες: | Βαριές | Ελαφρές |
Ιστορικό πλαίσιο: |
Το 971, ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Ιωάννης Τσιμισκής ανακήρυξε την προσάρτηση της Βουλγαρίας. Οι Βυζαντινοί είχαν καταλάβει τις ανατολικές περιοχές της Βουλγαρίας, όμως στη δύση, οι τέσσερις γιοι του κόμη του Σρέντετς (Σόφια) ο Δαυίδ, ο Μωυσής, ο Σαμουήλ και ο Ααρών συνέχιζαν να αντιστέκονται. Οι Βυζαντινοί είχαν δώσει στην οικογένεια αυτή το όνομα Κομητόπουλοι. Το 976 (χρονιά που πέθανε ο Τσιμισκής), οι Κομητόπουλοι άρχισαν να επιτίθενται σε Βυζαντινές περιοχές. Για μια δεκαετία μετά το 976 συνέχισαν τις επιθέσεις και οι Βούλγαροι είχαν μεγάλες επιτυχίες, οπότε ο Σαμουήλ κατάφερε να καταλάβει τη βορειο-ανατολική Βουλγαρία και πολλά εδάφη στα νότια φτάνοντας μέχρι τη Λάρισα. Οι συνεχείς Βουλγαρικές επιθέσεις ανάγκασαν τον νεαρό αυτοκράτορα Βασίλειο Β’ να αναλάβει δράση. Το 986, ο Βασίλειος Β’ ηγήθηκε μιας εκστρατείας με 30.000 άνδρες κατά των Βουλγάρων, με στόχο να καταλάβει το φρούριο της Σερδικής ή Σρέντετς (Σόφια) που ήταν η έδρα του Σαμουήλ. Βαδίζοντας προς τη Σερδική, ο Βασίλειος Β’ άφησε πίσω για οπισθοφυλακή ένα ενισχυμένο απόσπασμα υπό τον Λέοντα Μελισσηνό. Η πολιορκία της πόλης διήρκεσε 20 ημέρες, με συνεχείς ανεπιτυχείς επιθέσεις, μέχρι που σημειώθηκε έλλειψη τροφίμων στο Βυζαντινό στράτευμα. Οι προσπάθειες να βρεθούν προμήθειες στις γύρω περιοχές ήταν άκαρπες επειδή οι Βούλγαροι είχαν ακολουθήσει τακτική καμμένης γης, ενώ κατόρθωσαν να κλέψουν και τα βοοειδή του Βυζαντινού στρατού. Τέλος, οι Βούλγαροι της πόλης έκαναν μια τολμηρή και αιφνιδιαστική έξοδο από τα τείχη, προκαλώντας πολλές απώλειες και καίγοντας όλες τις πολιορκητικές μηχανές, τις οποίες οι άπειροι Βυζαντινοί στρατηγοί είχαν τοποθετήσει πολύ κοντά στα τείχη. |
Η Μάχη: |
Τα ερείπια του Ρωμαϊκού φρουρίου στις Πύλες Τραϊανού Το Βυζαντινό στράτευμα υποχώρησε από την κοιλάδα της Σόφιας προς το νότο, μέσω μιας διάβασης γνωστής ως «Πύλες του Τραϊανού»(1), όπου και στρατοπέδευσε για τη νύχτα. Οι φήμες ότι οι Βούλγαροι είχαν φράξει τα ορεινά μονοπάτια εκεί γύρω προκάλεσε αναστάτωση ανάμεσα στους στρατιώτες και την επομένη ημέρα η υποχώρηση συνεχίσθηκε εσπευσμένα και ανοργάνωτα. Οι Βούλγαροι του Σαμουήλ το είδαν αυτό και εξαπέλυσαν επίθεση, οπότε η οπισθοχώρηση μετατράπηκε σε άτακτη φυγή. Η Βυζαντινή εμπροσθοφυλακή κατάφερε να ξεφύγει περνώντας από πλαγιές που δεν είχαν καταληφθεί από Βούλγαρους. Το υπόλοιπο του στρατεύματος περικυκλώθηκε από τους Βουλγάρους. Μόνο η επίλεκτη Βαράγγεια Φρουρά κατάφερε να διασπάσει τις γραμμές με βαριές απώλειες και να οδηγήσει τον Αυτοκράτορα σε ασφαλές μέρος μέσα από μικρά μονοπάτια. Πολλοί Βυζαντινοί στρατιώτες χάθηκαν στη μάχη. Οι υπόλοιποι αιχμαλωτίσθηκαν μαζί με τα αυτοκρατορικά λάβαρα. |
Επακόλουθα: |
Η ήττα αποτέλεσε ισχυρό πλήγμα στο κύρος και στην εδραίωση της μοναρχίας του Βασιλείου Β’. Αμέσως μετά τη μάχη, οι δυνατοί της Μικράς Ασίας υπό την ηγεσία του Βάρδα Φωκά, εξεγέρθηκαν κατά του αυτοκράτορα προκαλώντας έναν εμφύλιο που κράτησε τρία έτη. Από τη άλλη, ο Σαμουήλ μετά τη νίκη, είχε υπό τον έλεγχό του πλέον σχεδόν όλα τα Βαλκάνια. |
Απόδοση κειμένου στα Ελληνικά: Δημοσθένης Λαμπρινάκης |
Παρατηρήσεις: |
|
|