Μάχες 
Αξιώματα 
Αυτοκράτορες 
Κατάληψη της Θεσσαλονίκης |
χρόνος: 1224Δεκέμβριος 1224 |
| Οι Βυζαντινοί του Δεσποτάτου της Ηπείρου πήραν τη Θεσ/νίκη από τους Φράγκους | ★ ★ ★ ★ ★ |
|
εχθρός: Λατίνοι
|
τοποθεσία: Θεσσαλονίκη
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
|
τύπος μάχης: Κατάληψη Πόλης |
πόλεμος: Πόλεμοι Βυζαντινών Ηπείρου-Λατίνων |
σύγχρονη χώρα:
Ελλάδα |
| ▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Ιωάννης Γ' Δούκας Βατάτζης) | ▼ Οι Εχθροί | |
| Επικεφαλής: | Δεσπότης Θεόδωρος Κομνηνός Δούκας της Ηπείρου | Δημήτριος του Μομφεράτου βασιλιάς της Θεσ/νίκης |
| Δυνάμεις: | ||
| Απώλειες: |
| Ιστορικό πλαίσιο: |
| Όταν ο Μιχαήλ Α΄, που είχε ιδρύσει το Δεσποτάτο της Ηπείρου το 1205, δολοφονήθηκε, τον διαδέχτηκε ο ετεροθαλής αδερφός του Θεόδωρος Κομνηνός Δούκας που εφάρμοσε μια επιθετική επεκτατική πολιτική σε συμμαχία με Σερβικές και Αλβανικές φάρες. Εκμεταλλευόμενος την πρόσκαιρη αδυναμία της Βουλγαρίας και του Λατινικού Βασιλείου της Θεσσαλονίκης, ο Θεόδωρος κατέλαβε το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας και της Θεσσαλίας μέχρι το 1216. Το 1217, όταν ο νέος Λατίνος Αυτοκράτωρ Πέτρος Β’ του Κουρτεναί (Pierre II de Courtenay) προσπάθησε να διασχίσει την Ήπειρο προερχόμενος από τη Ρώμη με κατεύθυνση την Κων/Πολη, ο Θεόδωρος τον συνέλαβε και τον φυλάκισε. (Ο Πέτρος πέθανε μετά 2 χρόνια μισότρελλος στη φυλακή.)
Το 1221 ή 1222, ο Βούλγαρος Τσάρος Ιβάν Ασέν Β’ συμμάχησε με τον Θεόδωρο. Ενισχυμένος από αυτήν τη συνθήκη, ο Θεόδωρος στράφηκε εναντίον του φράγκικου Βασιλείου της Θεσσαλονίκης. Το 1220 κατέλαβε τη Βέροια και το 1221 τις Σέρρες και τη Δράμα, σφίγγοντας τον κλοιό γύρω από τη Θεσσαλονίκη. Το Λατινικό Βασίλειο της Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε από τον Λομβαρδό Μαρκήσιο Βονιφάτιο τον Μομφερρατικό (Bonifacio del Monferrato), ο οποίος ήταν ο αρχηγός της Δ΄ Σταυροφορίας που τελείωσε με την άλωση του 1204. Ο Βονιφάτιος προοριζόταν να γίνει ο πρώτος Λατίνος αυτοκράτορας μετά την άλωση, αλλά οι Ενετοί έβαλαν βέτο και ο Βονιφάτιος έμεινε με το Βασίλειο της Θεσσαλονίκης, που θεωρητικά περιλάμβανε όλη την ηπειρωτική Ελλάδα και ήταν υπόσπονδο κρατίδιο της Λατινικής αυτοκρατορίας της Κωνσταντινούπολης. Οι Θεσσαλονικείς αρχικά τον υποδέχτηκαν ευνοϊκά αλλά όταν σφετερίστηκε τις κατοικίες των αρχόντων για να τις μοιράσει στους ιππότες του, έγινε μισητός. Ο Βονιφάτιος νυμφεύθηκε τη Μαργαρίτα της Ουγγαρίας, χήρα του Βυζαντινού Αυτοκράτορα Ισαακίου Β’ Αγγέλου. Ονόμασε τον γιο τους Δημήτριο, από τον προστάτη Άγιο της Θεσσαλονίκης. Όταν εκδηλώθηκε η επίθεση των Ηπειρωτών, επικεφαλής του βασιλείου ήταν ο νεαρός Δημήτριος Μομφερρατικός. Τον θρόνο της Θεσσαλονίκης διεκδικούσε και ο κατά 30 χρόνια μεγαλύτερος ετεροθαλής αδερφός του, ο Γουλιέλμος Μομφερρατικός (Guglielmo VI del Monferrato) που είχε κληρονομήσει και τον τίτλο του μαρκησίου του Μομφεράττο. Η αριστοκρατία των Λομβαρδών υποστήριζε τον Γουλιέλμο, αλλά ό ίδιος, που δεν είχε πατήσει ποτέ του στη Θεσσαλονίκη, δεν ήταν καθόλου πρόθυμος να πάρει τον θρόνο από τον αδερφό του. |
Η Μάχη: |
 Η κατάσταση γινόταν όλο και πιο δύσκολη για τους Λατίνους. Ο Γουλιέλμος του Μομφεράττο που είχε την έδρα του στο Πεδεμόντιο (βορειοδυτική Ιταλία) δεχόταν πιέσεις και συμβουλές να επέμβει, αλλά ήταν πολύ απρόθυμος να εκστρατεύσει στην Ελλάδα έχοντας σοβαρά προβλήματα στην επικράτειά του. Τελικά όταν κατέφυγε σε αυτόν ο αδερφός του Δημήτριος και μετά από παραινέσεις του Πάπα πείστηκε να οργανώσει μια «σταυροφορία» για να ανακτήσει τα χαμένα εδάφη του πατέρα του. Κατόρθωσε να συγκεντρώσει ένα μικρό στράτευμα με άντρες που του παραχώρησαν διάφορες ιταλικές πόλεις και κινήθηκε με χαρακτηριστική ραθυμία για το Μπρίντιζι όπου την τελευταία στιγμή, πριν ξεκινήσει για Ελλάδα, αρρώστησε και χρειάστηκε να καθυστερήσει κι άλλο. Όμως τα γεγονότα δεν περίμεναν τον μαρκήσιο και τον Δεκέμβριο του 1224 ο Θεόδωρος κατέλαβε τη Θεσσαλονίκη, με τη βοήθεια των προυχόντων της πόλης. Ο «Βασιλέας» Δημήτριος, μαζί με τον Λατίνο αρχιεπίσκοπο, διέφυγαν στην αυλή του Γερμανού Αυτοκράτορα Φρειδερίκου Β’ (της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας) στην Ιταλία. Ο Γουλιέλμος συνέχισε την οδυνηρά αργή πορεία του προς τη Θεσσαλονίκη, αλλά πέθανε τον Ιούνιο του 1225 στον Αλμυρό, μάλλον από δυσεντερία, και η «σταυροφορία» του διαλύθηκε. |
Επακόλουθα: |
| Αυτό ήταν το τέλος του Λατινικού Βασιλείου Θεσσαλονίκης μετά από 20 χρόνια ύπαρξης. Ο φιλόδοξος Θεόδωρος στέφθηκε Βυζαντινός αυτοκράτορας, δεν αναγνωρίσθηκε όμως από τους υπόλοιπους Έλληνες και η τύχη του άλλαξε δραματικά λίγα χρόνια μετά, στη μάχη της Κλοκότνιτσας. |
Απόδοση κειμένου στα Ελληνικά σε συνεργασία με Δημοσθένη Λαμπρινάκη |
|
|