Μάχες 
Αξιώματα 
Αυτοκράτορες 
Μάχη του Νικίου(Μάχη της Αλεξάνδρειας) |
χρόνος: 646 |
| Ήττα των Βυζαντινών στην τελευταία προσπάθεια να ανακαταλάβουν την Αίγυπτο | ★ ★ ★ ★ ★ |
|
εχθρός: Άραβες
|
τοποθεσία: Κοντά στη μικρή οχυρή πόλη του Νικίου, στα δύο τρίτα της απόστασης ανάμεσα στην Αλεξάνδρεια και στο Κάιρο
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
|
τύπος μάχης: Μάχη εκ Παρατάξεως |
πόλεμος: Αραβική Κατάκτηση της Αιγύπτου |
σύγχρονη χώρα:
Αίγυπτος |
| ▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Κώνστας Β' Πωγωνάτος) | ▼ Οι Εχθροί | |
| Επικεφαλής: | Μανουήλ | Αμρ iμπν αλ-Ας |
| Δυνάμεις: | Λιγότεροι από 10.000 | Περίπου 15.000 |
| Απώλειες: |
| Ιστορικό πλαίσιο: |
| Με την κατάληψη της Αλεξάνδρειας το 641, οι Άραβες ολοκλήρωσαν την κατάκτηση ολόκληρης της Ρωμαϊκής Επαρχίας της Αιγύπτου. Το πλήγμα για το Βυζάντιο ήταν πολύ σοβαρό. Ο νέος Βυζαντινός Αυτοκράτορας Κώνστας Β’ ήταν αποφασισμένος να πάρει πίσω την πολύτιμη επαρχία και έδωσε εντολή για την προετοιμασία ενός στόλου 300 πλοίων για να μεταφέρει στρατεύματα στην Αλεξάνδρεια. Προς το τέλος του 645, η Βυζαντινή δύναμη υπό τον Μανουήλ –έναν μάλλον χαμηλόβαθμο αξιωματούχο– έκανε απόβαση και μετά από μια αιφνιδιαστική αμφίβια επίθεση, νίκησε εύκολα τη μικρή Αραβική φρουρά της πόλης και την κατέλαβε. Βοήθησαν και οι χριστιανοί κάτοικοι που στην πλειοψηφία τους υποδέχθηκαν με ενθουσιασμό τη Βυζαντινή επέμβαση. Ο Αμρ ιμπν αλ-Ας, ο κατακτητής της Αιγύπτου, την περίοδο εκείνη απουσίαζε για προσκύνημα στη Μέκκα και ανακλήθηκε εσπευσμένα για να αναλάβει τη διοίκηση των Αραβικών δυνάμεων στην Αίγυπτο. |
Η Μάχη: |
 Η προώθηση των Βυζαντινών σε τόσο μεγάλη απόσταση από την Αλεξάνδρεια (120 χλμ) δημιουργεί ερωτηματικά: Ίσως πίστευαν ότι είχαν πιάσει εντελώς απροετοίμαστη την αραβική άμυνα και προσπαθούσαν να αξιοποιήσουν όσο μπορούσαν την ευκαιρία για περισσότερα εδαφικά κέρδη (ή ίσως απλά για λαφυραγώγηση) . Και μάλλον δεν περίμεναν ότι θα έβρισκαν τόσο γρήγορα μπροστά τους τον αλ-Ας με 15000 στρατό. Η μάχη ήταν σκληρή. Οι Άραβες ακολουθώντας τη δική τους πάγια τακτική, βασίστηκαν σε μεγάλο βαθμό στους τοξότες τους που στην αρχή της μάχης έριξαν πάρα πολλές βολές εναντίον των αντιπάλων. Ακολούθησε μονομαχία ανάμεσα στα πρωτοπαλίκαρα των δύο παρατάξεων, όπου ο Άραβας σκοτώθηκε αλλά στην τελική έφοδο οι Άραβες έκαμψαν την αντίσταση των Βυζαντινών και στο τέλος επικράτησαν. Η Βυζαντινή δύναμη οπισθοχώρησε και κατέφυγε στην Αλεξάνδρεια. Ακολούθησε σύντομη πολιορκία. Στο τέλος ο Αμρ για μια ακόμη φορά κατέλαβε την Αλεξάνδρεια και έδιωξε τους Έλληνες, βάζοντας οριστικό τέλος σε μια σχεδόν χιλιόχρονη Ελληνο-Ρωμαϊκή εποχή. |
Αξιοσημείωτα: |
| Μετά την κατάληψη της Αλεξάνδρειας, ο Αμρ ιμπν αλ-Ας έγραψε σε επιστολή του στον Χαλίφη: «Έχω καταλάβει μια πόλη, η οποία μπορώ να πω ότι έχει 4.000 παλάτια, 400 θέατρα, 1.200 μανάβηδες και 40.000 Εβραίους». |
Επακόλουθα: |
| Η ήττα σηματοδότησε την τελευταία προσπάθεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας να ανακαταλάβει την Αίγυπτο για περίπου 500 χρόνια (ένα εκστρατευτικό σώμα με περιορισμένη επιτυχία εστάλη ξανά τον 12ο αιώνα). Το γεγονός είναι ότι μετά από τη μάχη αυτή, η Αίγυπτος χάθηκε οριστικά για το Βυζάντιο. Η Βυζαντινή επέμβαση είναι ο λόγος που ο αλ-Ας έλαβε εντολή να δημιουργήσει νέα πρωτεύουσα, τη Φουστάτ που εξελίχθηκε στο σημερινό Κάιρο. |
Απόδοση κειμένου στα Ελληνικά σε συνεργασία με Δημοσθένη Λαμπρινάκη |
|
|