
Κατάληψη Σιρμίου |
χρόνος: 580-582 |
Οι Άβαροι κυρίευσαν την πόλη Σίρμιον και απέκτησαν βάση για τις επιδρομές τους | ★ ★ ★ ★ ★ |
εχθρός: Άβαροι
|
τοποθεσία: Σίρμιον της Κάτω Παννονίας (σημερινή Sremska Mitrovica, Σερβία)
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
τύπος μάχης: Κατάληψη πόλης |
πόλεμος: Πόλεμοι εναντίον Αβάρων και Σλάβων |
σύγχρονη χώρα:
Σερβία |
▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Τιβέριος Β’) | ▼ Οι Εχθροί | |
Επικεφαλής: | Άγνωστος | Χαγάνος Μπαγιάν Α' |
Δυνάμεις: | ||
Απώλειες: |
Ιστορικό πλαίσιο: |
Το 568 οι Άβαροι, λαός τουρκομογγολικής προέλευσης, συγγενές φύλο (ή κατάλοιπο) των Ούννων, ίδρυσαν ένα βασίλειο –χαγανάτο– στην Παννονία (περιοχή γύρω από τη σημερινή Ουγγαρία). Για να γίνει αυτό χρειάστηκε να διασχίσουν τις παραδουνάβιες περιοχές με την άδεια του Βυζαντίου ξεκινώντας από κάπου βόρεια της Κασπίας θάλασσας όπου ήταν υποτελείς στους «Γαλάζιους» ή «Ουράνιους» Τούρκους ή Γκιοκτούρκους. Την Παννονία πριν τους Αβάρους κατείχαν δύο Γερμανικά φύλα, οι Λομβαρδοί και οι Γέπιδες. Οι Άβαροι σε συμμαχία με τους Λομβαρδούς εξόντωσαν τους Γέπιδες και στη συνέχεια εξώθησαν του Λομβαρδούς (ή «Λογγοβάρδους») προς τη Βυζαντινή βόρεια Ιταλία. Επικεφαλής των Αβάρων αυτήν την περίοδο ήταν ο χαγάνος Μπαγιάν Α΄ ή, κατά τους Βυζαντινούς, Βαϊανός. Η δύναμη των Αβάρων όταν πρωτοήρθαν στην Ευρώπη ήταν 20.000 καβαλάρηδες. Ενισχύθηκαν στην πορεία από διάφορες άλλες φυλές: Βουλγάρους, Γότθους κλπ ενώ είχαν μια ιδιαίτερη σχέση αλληλοεξάρτησης με τις πολυπληθείς φυλές των Σλάβων. Οι Βυζαντινοί κατά την προσφιλή τους πρακτική, τους πλήρωναν για να μη ενοχλούν τις δικές τους περιοχές. Το 570 ο Ιουστίνος Β΄ αρνήθηκε να πληρώσει και τότε οι Άβαροι εισέβαλαν νότια, στη σημερινή Σερβία. Εναντίον τους στάλθηκε στρατός του οποίου επικεφαλής ήταν ο magister utriusque militiae Τιβέριος (μετέπειτα αυτοκράτωρ). Ο στρατός αυτός νικήθηκε και οι πληρωμές του Βυζαντίου επαναλήφθηκαν. Σχεδόν από την αρχή της έλευσης των Αβάρων ένα σημείο τριβής με το Βυζάντιο ήταν το Σίρμιον που ήταν η ιστορική πρωτεύουσα της Παννονίας. Το Σίρμιο ήταν παλιά Ρωμαϊκή πόλη (Sirmium) πάνω στον ποταμό Σάβα, που είχε φτάσει να είναι μια από τις μεγαλύτερες και τις πιο σημαντικές πόλεις της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Το 441, και ενώ είχε ήδη παρακμάσει λόγω των Γοτθικών πολέμων, κατελήφθη από τους Ούννους και στη συνέχεια από Γότθους και μετά από τους Γέπιδες. Ο τελευταίος βασιλιάς των Γεπιδών ο Κουνιμούνδος (Cunimundus)(1) είχε παραχωρήσει το Σίρμιον στους Βυζαντινούς σαν αντάλλαγμα για βοήθεια στον πόλεμό του εναντίον Λομβαρδών & Αβάρων. Οι Βυζαντινοί στην αρχή έστειλαν 15.000 άντρες, αλλά στην τελική μάχη δεν βοήθησαν. Κράτησαν όμως το Σίρμιον. Οι Άβαροι θεωρούσαν ότι το Σίρμιον, ως μέρος του βασιλείου των Γεπιδών του οποίου ήταν κληρονόμοι, τους ανήκε δικαιωματικά. Για πρώτη φορά το πολιόρκησαν ανεπιτυχώς το 568 μόλις επικράτησαν στην Παννονία. Το πολιόρκησαν και το 574, αλλά αποσύρθηκαν μετά από συμφωνία ειρήνης με τους Βυζαντινούς κατά την οποία συμφωνήθηκε –ξανά– η καταβολή ετήσιας πληρωμής που το 578 ανήλθε στα 80.000 σόλδια. |
Η Μάχη: |
![]() Σίρμιον – αναπαράσταση της Ρωμαϊκής πόλης Το 580 ο χαγάνος των Αβάρων Μπαγιάν βλέποντας ότι δεν μπορούσε να τον σταματήσει ο Βυζαντινός στρατός, εισέβαλε και πάλι στα Βυζαντινά εδάφη και πολιόρκησε το Σίρμιον αρχίζοντας να χτίζει μια γέφυρα από την απέναντι όχθη του ποταμού Σάβα. Παρόλο που οι υπερασπιστές ήταν ελάχιστοι, η πόλη άντεξε για πάνω από δύο χρόνια χάρη στη καλή φυσική της οχύρωση από τα νερά του ποταμού. Το 582 ο αυτοκράτορας Τιβέριος Β’, αδυνατώντας να στείλει βοήθεια στο Σίρμιον και θέλοντας να κατευνάσει τους Αβάρους για να ασχοληθεί απερίσπαστος με τον πόλεμο με τους Πέρσες, συμφώνησε να παραδώσει την πόλη με τον όρο οι Άβαροι να σεβαστούν τις ζωές των κατοίκων. Οι Άβαροι πράγματι πήραν την πόλη χωρίς σκοτωμούς, αλλά άρπαξαν όλες τις περιουσίες. Πάντως σύντομα οι Άβαροι ξανάρχισαν επιδρομές και το 583 είχαν φτάσει μέχρι τη νότια Πελοπόννησο όπου έμειναν πολλές δεκαετίες. |
Αξιοσημείωτα: |
Στο πλαίσιο της συμφωνίας παράδοσης του Σιρμίου, οι Άβαροι απαίτησαν και πήραν από τους Βυζαντινούς 240.000 σόλδια για τον απλήρωτο φόρο των 3 ετών της πολιορκίας! |
Επακόλουθα: |
Το Σίρμιον ήταν μια μεγάλη απώλεια γιατί χάθηκε ένα σημαντικό προπύργιο για τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία στα βόρεια, ανοίγοντας τον δρόμο για καταστροφικές επιδρομές προς τον νότο από τους Αβάρους και τους Σλάβους συμμάχους τους. Ήταν ένα κοσμοϊστορικό γεγονός που σηματοδοτεί την έναρξη μιας εποχής κατά την οποία άλλαξε η πληθυσμιακή σύνθεση των Βαλκανίων. Η Βυζαντινή κυριαρχία επίσης δέχθηκε μεγάλο πλήγμα στα Βαλκάνια. |
Παρατηρήσεις: |
|
|