Μάχες 
Αξιώματα 
Αυτοκράτορες 
Ναυμαχία Χίου(Εκστρατεία στην Κρήτη) |
χρόνος: 912Απρίλιος 912 |
| Ήττα του Βυζαντινού στόλου καθώς επέστρεφε από αποτυχημένη εκστρατεία στην Κρήτη | ★ ★ ★ ★ ★ |
|
εχθρός: Άραβες (Αββασίδες)
|
τοποθεσία: Νότια της Χίου
|
ακρίβεια θέσης:
●●●●●
|
|
τύπος μάχης: Ναυμαχία |
πόλεμος: Ύστεροι Πόλεμοι εναντίον των Αράβων |
σύγχρονη χώρα:
Ελλάδα |
| ▼ Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ. Λέων ΣΤ' ο Σοφός) | ▼ Οι Εχθροί | |
| Επικεφαλής: | Πατρίκιος Ιμέριος | Λέων ο Τριπολίτης & Δαμιανός |
| Δυνάμεις: | ||
| Απώλειες: |
| Ιστορικό πλαίσιο: |
| Η Κρήτη είχε καταληφθεί από Άραβες της Ανδαλουσίας το 824 και μετατράπηκε σε Αραβικό Εμιράτο και σε βάση κουρσάρων που λυμαίνονταν τις ακτές του Βυζαντίου. Η Βυζαντινή διοίκηση έκανε επανειλημμένα προσπάθειες για ανάκτηση της Κρήτης, αλλά όλες απέτυχαν. Στις αρχές της δεκαετίας του 910, ο αυτοκράτορας Λέων Στ΄ο Σοφός αποφάσισε νέα εκστρατεία εναντίον του εμιράτου της Κρήτης και ενώ είχε μεσολαβήσει η φοβερή λεηλασία της Θεσσαλονίκης από τους Σαρακηνούς το 904. Αρχηγός της επιχείρησης ορίστηκε ο πατρίκιος και λογοθέτης του δρόμου Ιμέριος. Ο Ιμέριος θεωρείτο ικανός και είχε κάποιες επιτυχίες στο ενεργητικό του κατά των Αράβων (παρόλο που δεν μπόρεσε να αποσοβήσει την καταστροφή της Θεσσαλονίκης). Επιπλέον ήταν θείος της αυτοκράτειρας Ζωής Καρβωνοψίνας (4ης συζύγου του Λέοντα) που πιθανόν να ήταν η αιτία της γρήγορης ανέλιξής του σε ανώτατα αξιώματα. Ο Ιμέριος συγκέντρωσε δυνάμεις από όλα τα θέματα. Το εκστρατευτικό σώμα αποτελούνταν από 187 πλοία (112 δρόμωνες και 75 πάμφυλους) και 47.327 άντρες, πιο αναλυτικά: 34.200 κωπηλάτες, 7.340 στρατιώτες, 700 Βαράγγους και 5.087 Μαρδαΐτες (Μαρωνίτες). Ήταν μια ασυνήθιστα μεγάλη δύναμη, πολύ μεγαλύτερη από τα ό,τι σε άλλα εγχειρήματα των Βυζαντινών εκείνη την περίοδο. Δεν είναι εντελώς σίγουρο ότι ο πρωτεύων στόχος της επιχείρησης ήταν η Κρήτη, ή ήταν μια ναυτική επιχείρηση γενικώς εναντίον των Σαρακηνών στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο. |
Η Μάχη: |
 Οι Σαρακηνοί αιφνιδιάζουν Βυζαντινούς στην Κρήτη Για την εκστρατεία αυτή, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη στη Βυζαντινή ιστορία, γνωρίζουμε πολλές λεπτομέρειες για τη ακριβή σύνθεση του στρατεύματος και τις αμοιβές των στρατιωτών κάθε τμήματος. Έχουμε επίσης σχολαστική καταγραφή των προμηθειών και του οπλισμού και το κόστος για κάθε αγορά. Όμως από εκεί και πέρα δεν γνωρίζουμε τίποτα για τις πολεμικές επιχειρήσεις αυτού του εκστρατευτικού σώματος. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο στόλος έφυγε τον Αύγουστο του 911 και επέστρεψε στο βόρειο Αιγαίο τον Απρίλιο του 912. Πιθανολογείται ότι ο βυζαντινός στόλος αποβιβάστηκε στην Κρήτη και πολιόρκησε τον Χάνδακα. Η παραμονή των Βυζαντινών στο νησί δεν πρέπει να ήταν εύκολη, αν κρίνουμε από τις δυσκολίες που αντιμετώπισε η καλύτερα οργανωμένη εκστρατεία του Φωκά το 960. Η πολιορκία του Χάνδακα ήταν αδιέξοδη λόγω του ισχυρού τείχους και της μεγάλης τάφρου, ενώ οι υπερασπιστές της πόλης ήταν πολλοί και αποφασισμένοι. Επιπλέον οι Βυζαντινοί θα δέχονταν συνεχώς επιθέσεις από τους Άραβες της ενδοχώρας, κάτι που αντιμετώπισε τόσο ο Φωκάς το 960, αλλά και οι παλαιότερες αποστολές στην Κρήτη. Επίση είναι σίγουρο πως θα υπήρξε σοβαρότατο πρόβλημα εφοδιασμού (όπως και το 960) αν λάβουμε υπόψη το μεγάλο μέγεθος του στρατεύματος και τους πολλούς μήνες της πολιορκίας. Σε κάθε περίπτωση,ο Ιμέριος και ο στόλος του έχοντας αποτύχει να επιβληθούν στην Κρήτη πήραν τον δρόμο της επιστροφής τον Απρίλιο του 912. (Υπάρχει και το ενδεχόμενο ο Ιμέριος να ανεχώρησε εσπευσμένα όταν έμαθε ότι ο Λέων ΣΤ' ήταν στα τελευταία του. Ίσως πίστευε ότι λόγω στρατιωτικής ισχύος θα μπορούσε να διεκδικήσει τον θρόνο.) Κατά την πορεία προς την Κωνσταντινούπολη και ενώ είχε αποβιβαστεί στα παράλια της Μικράς Ασίας μεγάλο μέρος του θεματικού στρατού, ο Βυζαντινός στόλος δέχτηκε αιφνιδιαστική επίθεση ανάμεσα στη Σάμο και στη Χίο από μια αρμάδα Σαρακηνών με επικεφαλής τους Έλληνες εξωμότες Λέοντα Τριπολίτη και Δαμιανό της Ταρσού. Η ήττα των Βυζαντινών ήταν συντριπτική και πολλά καράβια χάθηκαν. Ο ίδιος ο Ιμέριος μόλις που γλύτωσε και κατέφυγε στη Λέσβο. |
Επακόλουθα: |
| Ο Ιμέριος έφτασε ταπεινωμένος στην Κωνσταντινούπολη τον Μάιο του 912. Στο μεταξύ ο Λέων Στ΄είχε πεθάνει και τον διαδέχτηκε ο αδερφός του Αλέξανδρος που απήλλαξε τον Ιμέριο από τα καθήκοντά του και τον ανάγκασε να αποσυρθεί σε μοναστήρι, όπου ο Ιμέριος πέθανε έξι μήνες αργότερα Οι Βυζαντινοί επιχείρησαν μια νέα εκστρατεία το 949 που απέτυχε, και τελικά η Κρήτη κατακτήθηκε το 961 από τον Νικηφόρο Φωκά. |
|
|